190
gdzie:
pt - procent przyrostu pierśnicowego pola przekroju drzewa. ph - procent przyrostu wysokości.
Pj - procent zmiany pierśnicowej liczby kształtu,
Pq - procent przyrostu wysokości kształtu.
W przedstawionych wzorach procent przyrostu pierśnicowego pola przekrój można zastąpić procentem przyrostu pierśnicy (pd):
(525)
Procent przyrostu elementów miąższości można określić wzorem Breymanni wzorem Presslera lub wzorem, w którym procent określa się w stosunku do wielkoś-fci począikowej. Z teoretycznego punktu widzenia poprawny jest jedynie wzór (5.22) w przypadku stosowania wzoru Presslera. W pozostałych przypadkach zarówno wzór (5.22). jak i inne wzory dają wyniki mało dokładne, a procent przyrostu miąższości określony tymi wzorami może być obarczony błędem systematycznym (Dudek 1972). Dlatego przedstawione wzory, jak i wiele innych podawanych w literaturze mają niewielkie znaczenie praktyczne.
• Przykład Dla 95-Ietmcj sosny określić poznanymi wzorami procent przyrostu miąższości z okraa i-temeęo (ab. 4$).
Dane ptcrimca bez kory d = 24.6 cm, przyrost pierśnicy Zd - 0.8 cm. wysokość drzewa h - 24.88 m przyrost wysokości Zk * 0.98 m, pierśnicowa liczba kształtu strzały bez kory/= 0.5469. zmiaiu p«ri-nicowe] liczby kształtu Z. ■ -0X1050. miąższość bez kory V * 0.6467 m\ przyrost miąższości 2 * - 0.0599 tn’.
a. Przyro* odnosimy do wielkości kotkowej (wzór Breymanna):
P. = P, *Pk • fy = t .280 ♦ 0.788 - 0.183 = 1.885% 1.280*0.611 «1.891%
P.■ Pt* P» » 1210 ♦ 0.788 » 2.068%
P.-Va»3 045• 1.950%
P. ■ P, *Pk • Pt • «Ml * 0.820 - 0.181.2X8)6% P.*PrPf 1J*7*0«I . 1.998%
P. • P, • Pt, • I - W * 0,820 • 2.187%
P. 0472-2416%
Pfjynaf odnosimy do wielkości średniej z okresu (wzór Presslera)
..*Z1 “9,1.942%
V*» n
P, *Pt *P»*Pf" **322 * °-m "0.182= 1,944%
P,*P,*PH * 1.322 + 0.621 = 1.943% p,*Pt*Pka 1.322 + 0,804 b 2.126%
3 0.611 = 1.833%
Procent przyrostu miąższości i procent przyrostu niektórych elementów miąższość* można określić z odpowiednich tablic lub wzorów empirycznych. Autorzy tych prac nie proponują stosowania tych sposobów dla pojedynczego drzewa, ale dla oceny średnich wartości cech drzewostanu. Dlatego o tablicach i wzorach empirycznych służących do określania procentu przyrostu miąższości będziemy mówili w dalszej części pracy.
Analiza pnia jest metodą badania zmian różnych cech drzewa w ciągu całego jego życia, opartą na liczbie i szerokości słojów ustalonych na przekrojach poprzecznych pobranych z różnych wysokości pnia. Cechami najczęściej badanymi są miąższość i elementy miąższości oraz przyrost miąższości i przyrost elementów miąższości.
Analizę pnia można przeprowadzić w łatach życia drzewa łub w latach kalendarzowych. Analiza w latach życia drzewa polega na ustaleniu takich okresów, aby ich długość, począwszy od najwcześniejszych lat życia drzewa, była jednakowa. Jeżeli np. przyjmiemy 10-letnią długość okresów, to cechy drzewa ustalamy dla wieku 10.
20.30 itd. lat. W takim wypadku ostatni okres życia drzewa może wypaść niepełny Zwykle analizę pnia przeprowadza się na większej liczbie drzew pobranych z drzewostanu lub na drzewach pobranych z kilku drzewostanów W takim wypadku na ogół wiek poszczególnych drzew będzie różny. Przeprowadziwszy analizę pnia w latach życia na drzewach o różnym wieku, otrzymamy różną liczbę okresów, a ustalone cechy dla poszczególnych lar życia drzewa nie będą pokrywał) się z lata mi kalendarzowymi.
Gdy celem badali będzie poznanie wpływu różnych czynników i zabiegów g,v spodarczych na kształtowanie się poszczególnych cech drzewa, wówczas i'lrrs\ na leży tak ustalić, aby wypadały one na te same lata kalendarzowe
Korwarmy dwa przypadki u.Ulanu okrętów Ula drrew o itWnym wwiu. <oę*>» h w ivm wn>m raku kalendarrowym. np 19*0 I Inłrteture n«« «ptvw elementów meCAwlo**/nvch na ».;taft,.. ,