Oprócz polimerów propylenu duto znaczenie w przemyOle organicznym maję rd-nlet jego oligomery; izohekean (2-metylopenten-l, 4-metylopen-tsh-1), lzononen 1 izododecom
HaC*CH • KjCmCHCMj
2-metyIopenten-1
K,C0,
H,C=CM • HaC=CHCH3 - H ,C=CHCM ,-CH-CH ,
-Afc CM,
4-matylopenten-i
Oligomery propylenu wykorzystaje się Jako subatraty w procesie okeo oraz eyaOJtoóktanowe^dodatlći*przy komponowaniu benzyn allnikowyeh.
Amokaydacja propylenu
Podatawowę metodę produkcji akrylonitrylu jeat utleniająca amonoliza propylenu (amokaydacja). Obecnie ponad 95% twistowej produkcji akrylonitrylu wytwarza alg tg metodg (tsw. metoda Sohlo wprowadzona do przemysłu w 1960 r. przez firmę Standard Oli of Ohio). Reagentami w procesie ag propylen, amoniak i tlen z powietrza;
e;aoa.MoO,
CH,CHpCH, • NH, • | O, -- CH,=CHCN
3 H,0 AH--502 kJ/mol
Reakcja przebiega w temp. 420-S00°C, pod clinieniem 0.2-0,3 MPa, przy czym czas zetknięcia alg substratów z katalizatorem wynoei ok. 10 a. 0-bocznie tworzę się cyjanowodór (ok. ISO kg na 1 t akrylonitrylu) oraz acetonitryl (ok. 50 kg na 1 t akrylonitrylu);
■ ♦ M,0 •
CHaCH=CHa
2 NH,
2 O-
CH,CN
HCN
Akrylonitryl CM,=CHGN.(cyjanek winylu) Jeat silnie trujgcę, bezbarw-nę cieczęT" ©"charakterystycznym zapachu i temp. wrz. 77,3°C. Pary akrylonitrylu tworzę z powietrzem mieszaniny wybuchowa w zakreśla atgten 3+171. W skali światowej ok. 70% akrylonitrylu przeznacza się do przerobu na poliakrylonitryl (-CH,-^H-)^, który stosowany Jeat wylęcinle do * — . -4* •'i* " ......CN
wyrobu włókien przez przędzenia z roztworu (anilana). Pozostalę Łloac akrylonitrylu wykorzystuje się do produkcji tworzyw ABS. (kopolimery a-krylonitrylu za styrenem i butadienem), tworzyw SAN (kopolimery akrylo-hitrylu—zo-^fttyrenom), kauczuków nitrylowych (kopolimery akrylonitrylu z butadienem), nitrylu kwasu adypinowego oraz amidu kwasu akrylowego;
CM.mCHCONHj
. CHjSCHCW • H,0 ■ W1]-W1bUnn, |
Tan ostatni stosuje się w przemyśle papierniczym i tekstylnym lub przerabia się go na po 1 iskry 1 amid, który stanowi doskonały .flokulant.
Hy«. 101. (••tMwtnia propylenu w syntezie organicznej