31822 Obraz 0 (8)

|y®. 123. Kierunki wykorzystania kwasu octowego w przemyśle organicznym

Tabela 74

Struktura wykorzystania kwasu octowego w wybranych krajach (I)

Produkty	USA 1964	Japonia 1984	Europa Zach. 1985
Octan winylu	52	54	35
Octan celulozy	16	LI	9
Octan metylu, etylu, izopropylu,, n- i izobutylu	11	5	17
Bezwodnik octowy, chlorek acetylu, acetamid, acetanilid	4	3.	21
Rozpuszczalnik w procesie otrzymywania kwaau toreftalowego i jago eetru dimetylowego	•	1	1 1 1
lwi chlorooctowy	2
Inne produkty, m.ln. sole	7	1	J

m

n-asylu (temp* wr*. 14I°C) o zapachu owocowym używany Jest czynniki ekstrahujące i aseotropuJęco.

Octan winylu

perfumerii.

Estrem o odmiennych właściwościach chemicznych nii opisane poprzednio jest octan winylu - ester kwasu octowego i nie istniejącego w stanie wolnym alkoholu winylowego o wzorze CM_aCO-OCMmCM_a • Jmmt on bezbarwna dacza o zapachu eterycznym i temp. wrz. 73°C, częściowo rozpuszczalna w wodzie* Czysty monomer w trakcie przechowywania ulega samoczynnej polimeryzacji, np. pod wpływem światła, podwyższonej temperatury, katalitycznych ilości tlenu lub nadtlenków. Zapobiega alf temu przez dodania inhibitorów polimeryzacji•

Podatawowa metoda techniczna syntezy octanu winylu poiaga na winylo-waniu kwasu octowego. Reakcję przeprowadza alg w temp. 170-2S0°C, w fazie gazowej'., w obecności octanu cynku jako katalizatora*

CHeCH ♦ CHgCOOH -» CH_aCOCH=CH_a AH--118 kJ/mol

O    '

Selektywność reakcji w stosunku do kwasu octowego wynoei 99%, a w stosunku do acetylenu 931.

Z uwagi na wysoki) cenę acetylenu coraz większe znaczenie ma metoda produkcji octanu winylu, w której Jako surowiec wykorzystuje się etylen

CH,=CH;

CHjCOOM • | O,

CH.COCM=CM-

M,0

1

AH--174 kJ/mol

Reakcja przebiega w . temp. 110-130°C, pod olśnieniem 3-4 HPa. Przenośnikiem tlenu w procesie jest chlorek palladu (podobnie jak. przy produkcji aldehydu octowego z etylenu), a środowiskiem kwas octowy zamiast wody. Roztwór katalityczny składa się z Pdci_a, CwCI_a oraz ch₃COONo rozpuszczonych w kwasie octowym. Roakcja utlenienia z udziałem PdCI ₃ przebiega następujęeoi. _i(.

H    o

CHjCHj • PdCI_a • 2 CH_aCOONo —* CH_aCOCH=CM_a • 2 NaCl • Pd • CH,COOH . Regeneracja' katalizatora przebiega analogicznie do metody opisanej w p. 4.15. Selektywność reakcji wynoei 93% w stosunku do kwaau octowego.

W niedalekiej przyszłości przewiduje się produkcję octanu winylu według metody Hel eon wykorzyetuJęc octan metylu uzyskany przez przerób gazu syntezowegoi

RhClytH,j    J*

2 CHjCOOCH, •    2 CO * . H, ----- CH_aCH (OCCH_a) ,    • CH_aCOOH

CH_aCOCH«CH_a

CM_aCOOH

150 C, 7 HPa

krakowania