Optymalizacja nadwyżki finansowej przez dobór zasad amortyzacji majątku trwałego 149
wprowadzeniu — składa się z zysku netto oraz z dokonanych w danym okresie odpisów z tytułu stopniowego zużywania się obiektów majątku trwałego, zaliczanych do kosztów działalności. Przy preliminowaniu wyniku finansowego na przyszłość trzeba zatem przesądzić czy przedsiębiorstwo będzie dążyło do możliwie najszybszego zamortyzowania nakładów poniesionych na majątek trwały, godząc się z niższym w początkowych okresach zyskiem, czy będzie preferowało wcześniejsze wykazanie wyższych zysków przy rozłożeniu amortyzacji na dłuższy czas.
Związki między metodą amortyzacji i nadwyżką finansową
Jeżeli przyjąć, iż decydujące znaczenie ma jak najwcześniejsze wycofanie (uzyskanie zwrotności) zainwestowanych w firmie kapitałów, to na czoło wysuwa się postulat maksymalizacji nadwyżki finansowej osiąganej przez przedsiębiorstwo w możliwie najkrótszym czasie. Przy tym założeniu korzystniejsze jest jak najszybsze zamortyzowanie majątku trwałego, godząc się z niższym początkowo zyskiem aniżeli byłby wykazany w razie wolniejszej amortyzacji. Szybsza amortyzacja majątku trwałego, powodująca w początkowych okresach wyższe koszty uzyskania przychodów, wpływa wprawdzie w pierwszej fazie obniżająco na zysk będący elementem nadwyżki finansowej, ale jednocześnie od niższego zysku brutto płaci się mniejszy podatek. W późniejszych okresach po pełnym zamortyzowaniu obiektów majątku trwałego wystąpią niższe koszty i wyższy zysk brutto, a także i większy podatek, ale zgodnie z zasadą mniejszej wartości aktualnej przyszłych płatności realny ciężar podatku będzie mniejszy.
Przedsiębiorstwo nie może jednak dowolnie kształtować wysokości odpisów amortyzacyjnych z tytułu stopniowego zużywania majątku trwałego. Zasady i stawki amortyzacji regulowane są bowiem przepisami prawa podatkowego w celu zapewnienia podstawowych warunków dla wiarygodności ustalania dochodu. Jednak przepisy te pozostawiają firmie dość znaczny margines dla decydowania o skali odpisów zaliczanych w ciężar kosztów działalności w poszczególnych okresach eksploatowania majątku trwałego.