18549 P1080171 resize

Wyrabiano Ja. Jak wskazuje analiza okazów z wykopu 1/74, z mero¹ i kich taśm. przy czym ślady zlepiania zachowały się no 80% ułamków, ¹ cz²ch>) w warstwie XXa — 67.8% niż w XX — 47.8%. Do ich wyrobu slo-aowano glinę z domieszką o ziarnie 0.08—0.1 cm — 18.3% (częściej w warstwie XXa — 21.2%). 0.1—0.3 cm — 88.1% i powyżej 0.3 cm — 13.8%

(w warstwie XX — 17.4%). Przełomy jednobarwne stanowiły 83.8%, dwu-barwne 20.5%. trójbarwne 5.0%. a nieokreślone 10%. Jeśli chodzi o barwę powierzchni, to tylko 2.4% było czarnyc h. 13.6% brązowych lub ceglaa-i\¹eh. a pozoatale różnobarwne. U naczyń becsuikowalych zaznaczył się d_Uzy udział egzemplarzy ze ściankami o grubościach 0.0—1.5 cm — 33.2%, ] oczywiście przy przewadze 0.6—0.9 cm — 58.8% i malej frekwencji ścia. ¹

nek do 0,8 cm — 10%.

Naczynia beczulkowate, podobnie do omówionych wyżej form jajowatych i baniastych, są długowieczne a przytaczania analogii nie wniesie nic do datowania obiektu.

5. Amfory , _

W opracowywanym materiale ceramicznym zdołaliśmy wyróżnić zaledwie kilka fragmentów amfor. Były to naczynia o wydatnych, baniastych brzuścach wyraźnie oddzielonych od prawie cylindrycznych lub stożkowatych partu górnych. U nasady części górnych znajdowały się małe ucha. Prawie wszystkie okazy były bogato zdobione i miały wygładzoną powierzchnię.

Ułamki amfor wystąpiły w wykopie 1/74 (tabela 1.3) w Jamie 5/74 i w warstwie XX (ryc. 2.25.4 i 1.16,7). Poza tym w warstwie wczesnośredniowiecznej w wykopie 1/67 znaleziono fragment amfory zdobionej na największej wypukłości brzuśca szerokimi, półkolistymi żłobkami. Podobne motywy występują często na amforach i naczyniach jajowatych z okolic Szczecina w okresie halsztackim¹ Amfora z cylindryczną partią górną, posiadającą wylew o średnicy 14 cm. była zdobiona poziomymi pasmami żłobków, do których nie znamy analogii (ryc. 1.25, 4). Sama forma tego naczynia nawiązuje raczej do amfor z V okresu epoki brązu, na co wskazują analogie w cytowanej pracy J. Kostrzewsklego.¹⁰ Natomiast brzusiec podobnej amfory z warstwy XX (ryc. 1.26,7) poprzez bogatą ornamentykę w postacie szerokich poziomych żłobków i pasm pionowych kresek obwiedzionych ukośnymi kreseczkami o układzie naśladującym odcisk sznurs. należy bez wątpienia odnieść do zasobów form okresu halsztackiego. Wskazuje na to motyw pseudosznurowy spotykany często nad

dolną Odrą.⁴¹ Ponwwat fragmenty amfor wystąpiły tylko w warstwie XX i w jurnie 5/74 należy zespoły to odnosić do okresu halsztackiego.

6. Dzbany

Dzbany pochodzące z interesujących nas tu wykopów me reprezentują jednakowych form, mimo to mają jedną cechą wspólną — wszystkie są przysadziste.

Okazy z wykopu 1 74 z warstwy XXa mają brzufct prawie dwustoż-kowale o w yraźnych załomach, nie wyodrębnione, prawie cylindryczne szyjki wskazujące w górnych partiach tendencję do odchylenia na zewnątrz, wylewy proste. Taśmowuto, półkoliste ucha (ryc. 1.18,2) lub kolankowato umieszczone nieco poniżej wylewu (ryc. 1.18,1). Ton ostatni egzemplarz zdobiony pasmem poziomych żłobków umieszczonych nieco nad załomem brzuśca. Podobna dzbany znaleziono także w wykopach w piwnicach południowego skrzydła zamku.⁴²

Niceo inny typ reprezentuje 6 fragmentów z wykopu 1/67 z warstwy XX i z jam 1/68 (ryc. 1.6,5). 2/68 (ryc. 1.8.3) i 3/68 (ryc. 1.7,7). ułamek z wykopu 1/73 oraz 4 z wykopu 1/74 z warstwy XX (ryc. 1.26,1) i z jamy 2/74 (ryc. 1.23. 4). Ten ostatni zdobiony pasmem poziomych żłobków. Typ len charakteryzuje się baniastym brzuścem. oddzielonym od stożkowatej szyjki i brzegiem wychylonym na zewnątrz. Tażroowate ucha sięgają od wylewu do największej wydętofci brzuśca.

Dzbany nie były duże. wydaje się. że okazy dwuslożkowaic byty nieco większe od baniastych. Średnice wylewów mieściły się w granicach od 11 do 18 cm, natomiast średnice brzuiców nie przekraczały zapewne 17 cm. Nie znamy wysokości.

Zaledwie dwa okazy, po jednym z każdego z wyróżnionych typów, miały czarną, lśniącą powierzchnię (ryc. 1.18,2). z nich tylko okaz dwu-stożkowaty z warstwy XXa wyróżniał się najgrubszą u dzbanów domieszką o grubości 0,1—0.3 cm.

Mimo, że dzbany przez swoją szczególną formę nastręczyły wytwórcom sporo kłopotów, to na dodatek ich ścianki były niezwykle cienkie (tablica nr 2.3). Kłopoty i pewną nieporadność w wykonywaniu dzbanów poświadczają zachowane na prawie wszystkich fragmentach ślady zlepiania taśm. Większość znalezionych okazów wykonywano z gliny zawierającej domieszkę piasku i drobno tłuczonego ksmicnia o granulacji 0,08—0,1 cm (w tym wszystkie baniaste z want wy XX). Domieszka u dzbanów dwustożkowatych Jest bardziej zróżnicowana.

Dzbany baniaste pochodzące głównie z młodszego poziomu osadniczego należy datować na okres halsztacki. Wskazują na to analogie szczegółowe.

« J.w.. 1.172. ryc. 124 I inne.

« Por. E- Cnotliwy. T. Nowrolski, R Rokosz. op. cłt. ryc. 24.5.

63

1

   J.w, ¹ 171 n.. ryc- 132 1 125.

2

*    J.w . a. 125. ryc 01.3.