Zalecenia dietetyczne w cukrzycy:
1. Osoby z nadwagą powinny ograniczyć ilość spożywanych kalorii, a osoby z podwyższonym stężeniem trój glicerydów - cukier i alkohol.
2. Wartość energetyczna diety pacjentów z nadwagą powinna być o 30% niższa (200-500 kcal na dobę) od zapotrzebowania energetycznego osób z odpowiednią masą ciała.
3. W przypadku większości pacjentów diety odchudzające powinny dostarczać im co najmniej 1000-1200 kcal/dobę (kobiety) lub 1200-1600 kcal/dobę (mężczyźni).
4. Węglowodany powinny zapewnić 45-50% wartości energetycznej diety,
5. Zalecane są przede wszystkim węglowodany pochodzące z pełnego ziarna zbóż, owoców, warzyw i mleka z małą zawartością tłuszczu.
6. Wybierać należy produkty o niskim indeksie glikemicznym (IG) i zawierające duże ilości błonnika pokarmowego, którego spożycie powinno wynosić 20-35 g/dobę.
7. Najkorzystniejsze są produkty, których IG nie przekracza 50; grejpfrut (IG 25), kasza perłowa gotowana (IG 25), jabłka (IG 38), płatki śniadaniowe (IG 43). Natomiast wysoki IG ma np. glukoza (IG 100), ryż biały' gotowany (IG 87), bagietka (IG95).
8. Należy ograniczać spożycie cukru i wszelkiego rodzaju słodyczy.
9. Ze względu na częste występowanie wśród chorych z tej grupy schorzeń sercowo-naczyniowych niezbędne jest ograniczenie kwasów tłuszczowych nasyconych (występujących głównie w tłuszczach zwierzęcych) poniżej 10% ogółu energii, a u chorych z podwyższonym stężeniem cholesterolu LDL (> 100 mg/dl) - poniżej 7%.
10. Zaleca się zwiększone spożycie ryb (2-3 razy w tygodniu), które są głównym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3.
1 1. Kwasy tłuszczowe jednonienasycone powinny zapewnić co najmniej 10% wartości
energetycznej diety', a kwasy tłuszczowe wiclonienasycone 6-10% wartości energetycznej, uwzględniając w tymi kwasy tłuszczowe omega-6 (5-8%) i omega-3 (1-2%).
12. Należ)' ograniczać spożycie izomerów trans kwasów tłuszczowych nienasyconych, których głównym źródłem są fast food, produkty' cukiernicze przemysłowo przygotowane oraz margaryny twarde.
13. Zawartość cholesterolu pokarmowego w diecie nie powinna przekraczać 300 mg dziennie, a u osób z podwyższonym stężeniem cholesterolu w surowicy - 200 mg dziennie.
14. Należy pamiętać o zachowaniu proporcji pomiędzy białkiem pochodzenia zwierzęcego a roślinnego (1:1).
15. U osób z cukrzycą spożycie alkoholu wymaga szczególnego ograniczenia ze względu na jego działanie ketogenne, hipoglikemizujące. (interakcje z lekami).
Do głównych zaleceń dietetycznych w okresie leczenia choroby wrzodowej należą:
1. dieta lekko strawna — ze zmniejszoną ilością tłuszczów zwierzęcych i włókien roślinnych;
2. regularne, częste jedzenie posiłków — około 5 razy dziennie;
3. unikanie warzyw zawierających dużo włókna strukturalnego — takich jak kapusta, łodygi szparagów;
4. unikanie spożycia soli kuchennej i ostrych przypraw;
5. unikanie potraw smażonych;
6. unikanie produktów działających wzdymająco — np. suchych nasion roślin strączkowych;
7. gotowanie potraw w wodzie lub na parze, a następnie pieczenie w folii aluminiowej;
8. popijanie leków wodą, gdyż istnieje ryzyko interakcji pomiędzy stosowanymi antybiotykami a składnikami zawartymi np. w sokach i produktach mlecznych, co może spowodować osłabienie działania antybiotyków lub zwiększać ryzyko wystąpienia objawów niepożądanych;
9. zaniechanie palenia tytoniu, które może utrudniać leczenie;
10. zaprzestanie spożywania alkoholu.