19458 IMG 30

gd/ic praca uzyskana I, odpowiada spadkowi adiabatycznemu pomiędzy dwem pary przy wlocie do turbiny a ciśnieniem przy wylocie.

Stosunek możliwej teoretycznie do oteymania pracy I, do dostar-cronego do turbiny ciepła nazywa się sprawnością teoretyczną »/(• która pozwala ocenić warunki, w jakich turbina przy teoretycznym założeniu ma pracować

*,=TV    ^;W1

t lQ

podobnie zresztą jak w przypadku maszyn parowych.

Rys. 16B-Wykreilne przedstawienie sprawności wewnętrznej w turbinie parowej

Oczywiście, wobec omówionych wyżej strat w samej turbinie nie można w niej z 1 kg pary otrzymać teoretycznie możliwej pracy l,; otrzymuje się mniej, a mianowicie I_ft czyli tylko tzw. pracę wewnętrzną, mierzoną już na wale, ale jeszcze wewnątrz turbiny.

Miarą wielkości względnej tych strat o charakterze termodynamicznym jest tzw. sprawność wewnętrzna turbiny tjj, odpowiadająca sprawności indykowanej maszyny parowej tłokowej i wyrażająca się stosunkiem

V, =-r    IM

l j ijj

Właściwe termodynamiczne straty są nieco mniejsze, gdyż trzeba najpierw wytworzyć na obwodzie wirnika pracę, ponosząc przy tym straty termodynamiczne w dyszy, na łopatkach i w parze odlotowej, I z tej już wytworzonej pracy należy pokryć również mechaniczne opory tarcia oraz wentylacji i uzupełnić jednocześnie ubytek wywołany przeciekaniem pary.

Na wykresie i-s (rys, 169) występują wyraźnie obie wielkości l, i lj w układzie jedno- i wielostopniowych turbin jako odcinki AB i AD

odpowiadająco entalpii, Widać tu rewindykację ciepła CD w parze Sjl lotowej; rewindykacja ta Jest tym większa, lm turbina Jest mnjuj sprawna.

Tak wytworzona parca wewnętrzna tj nie nadaje się j< »»ze do użytku zewnętrznego; należy poza tym Jej część zużyć na pokrycie oporów mechanicznych, jak tarcie w łożyskach, opory mechaniczne regulacji itp., zużywających łącznie l_m pracy, tak że na sprzęgle turbiny do oddania na użytek zewnętrzny otrzymuje się p r a c ę użyteczną równą

I. = Ii-L ^-

Wymienione poprzednio mechaniczne straty wyrażają się przez tzw. sprawność mechaniczną

Vm 1 4M    TO

»l

która wynosi 0,92-4-0,98 zależnie od mocy turbiny.

Iloczyn wyszczególnionych sprawności częściowych daje dopiero sprawność całkowitą

vo=vtvi^rim    mi

h h i„ _ h

⁰ i—ij l_f I; i—%

Sprawność całkowita dla turbin parowych wynosi przeciętnie O,15-r0,27.

Ponieważ w turbinie trudno jest znaleźć doświadczalnie wielkość l;. przeto często używana jest wielkość

file ~ Vi Vm

zwana sprawnością termodynamiczną

₌ h_J^_ v_

l, li l_t

97. Oznaczanie sprawności termodynamicznej. Uwzględnienie poszczególnych strat wewnętrznych w turbinie oparte jest na współczynnikach wyznaczonych przez pracownie naukowo-techniczne lub zakłady przemysłowe, natomiast sprawność termodynamiczną wykonanej turbiny oznacza się doświadczalnie na samej turbinie. Jeżeli mianowicie obciążenie użyteczne turbiny, pracującej przez pewien czas w równowadze, wynosi stale N_t kW, a spożycie przez turbinę pary o stanie dolotowym pi t wynosi D kg/h, zaś ciśnienie odlotowe p₀, to sprawność termodynamiczną można wyrazić równaniem

ixn.ii]

I..    860 -N_a

I i (»—*o) d

n