' 1'imi u pi/rbiegu działań w rejonie operacji. Materiały zamieszczane w gaze-1 i mMiI Miw.mych na obszarach kryzysowych dostarczały również informacji na " " \< li rodzajów uzbrojenia nabywanych przez potencjalne strony konfliktu,
Mim. li dowódców, przedstawicieli organizacji, a nawet przebiegu bezpośred-i i i ,i Imi bojowych. Prawdą jest, że pozyskiwane informacje wpływały bezpo-.. . |io\ob oceny sytuacji w rejonie konfliktu. Nie brano jednak pod uwagę .i . li tu u i informacyjnych prezentowanych w mediach, bowiem często były i miii ilieścislymi wiadomościami, a nawet próbowano wykorzystywać je n mim 11 uh |i sil NATO.
i im im li poza granicami kraju z otwartych źródeł informacji korzystają .i . tl NA K) i ONZ w celu przygotowania materiałów informacyjnych, i , m ii< u.ily informacyjne agencji prasowych działających na terenie ' , Imv\ u opracowywano biuletyny emitowane przez wojskowe biura prasowe.
... li pi/ygotowywanych materiałów prezentowano lokalne wiadomości razem
......u w lo.iju, z którego pochodził kontyngent sił pokojowych. Zespół ana-
i I n dowodzenia UNPROFOR, na przykład, codziennie przygotowy-. ni* wybranych pozycji lokalnej prasy. Zebrane materiały na temat i. 'i u * u stanowiły podstawę do prognoz długoterminowych albo opra-
...... " rozwoju sytuacji. Bardzo często koncentrowano się na aspek-
.....h piko czynnikach warunkujących użycie sił zbrojnych zwaśnio-
* V i* "\\ nile w ten sposób materiały informacyjne były rozprowadzone i i i i >1 < )l< wśród pododdziałów sił pokojowych oraz biur organiza-i .i, i. u |onie misji, a także dostarczane do ambasad krajów zaangażo-i * * I ii 11 l i pokojowe103.
.. i .U m rozpowszechniania informacji była gazeta Owi Night. Na jej
i i....... /umieszczane były sprawozdania informacji przekazywanych
.ni. i n punę, radio i telewizję. Również w czasie codziennych odpraw u * u pn /eiitowano wiadomości prasowe, które zostały potwierdzone h . m|. I, u mogły być przedmiotem zainteresowania dowódców na pozio-i mmii Ponadto wszystkie informacje prasowe umieszczano w ogólno-
...... 11-mmmikacyjnej sił pokojowych104.
ii i. mimmacjc zamieszczane w środkach masowego przekazu były gro-i iibacli informacyjnych systemu rozpoznania. Powstające zasoby
......In pnowaly różne grupy tematyczne. W praktycznej działalności
. . I wiedza ogólna dotyczącą obszarów działania stanowiła uzupełńie-
i, i, ,...|iiiMil/cnie posiadanych wiadomości, często także stanowiła podstawę unii ttow\ i h potrzeb informacyjnych. Zgromadzone wiadomości stanowi-111, | u miii u w procesie planowania w sztabie. Pozyskiwane informacje były \ i • i. . itywimo podczas bezpośrednich akcji podejmowanych przez sil;
i 11.Ii-iii pi tIii „UNMłOI^OK Wi'\v.v", wytluwmin w /.iigi /obln i i Wi/n*u'l\, (IJiuikt'Jonowuiilv .wslenm ro:/)oxnonUi ir m/icracjuch i>okojo
(iromadzenie informacji dostępnych w środkach masowego przekazu umożliwiło poznanie opinii i przekonań lokalnych władz w rejonach odpowiedzialności. Ihylyjczycy i Amerykanie standardowo wykorzystywali massmedia jako źródła mlomiacji rozpoznawczej, aby ustalić i potwierdzić efekty prowadzonych działań.
Należy podkreślić, że podczas operacji na Bałkanach współpraca informacyjna mu.d/.y organizacjami cywilnymi i agendami wywiadu wojskowego miała miejsce imwno w poszczególnych sektorach, jak i na poziomie dowództw operacyjnych i między jednostkami UNPROFOR. Do wymiany informacyjnej angażowano li. nów rozpoznania w zakresie oceny rozwoju sytuacji militarnej, natomiast ana-i.i \ ko w i specjalistów cywilnych do oceny spraw politycznych. W gromadzeniu Milminacji rozpoznawczych korzystano również z pomocy przedstawicieli różnych >. imzacji działających w rejonie misji. Zbierano informacje od obserwatorów *1 .k owych ONZ, oficerów wywiadu, placówek dyplomatycznych, a także insty-h. |i iządowych. Taka wymiana informacji rozpoznawczych nie zawsze była pro-■i.l/ona drogą oficjalną.
W operacji pokojowej na terenie byłej Jugosławii, szczególnie istotne informacje i - poznawcze pozyskiwano w sektorze Sarajewo, gdzie koncentrowały się działania ■ In przedstawicieli państw zaangażowanych w operację pokojową. Czasami Miliana informacji rozpoznawczych następowała w trakcie codziennych odpraw .. i. nml bieżących wydarzeń, w czasie, których kreowano także alternatywne sce-. 1111. ze dla rozwoj u sytuacj i.
W kwaterze głównej NATO w Sarajewie pracował oficjalnie analityczny zespół i m m zy, który spotykał się raz w tygodniu z przedstawicielami różnych organizacji, by i .kułnwać na temat kierunków rozwoju sytuacji na terenie byłej Jugosławii i koor-i n.tt ji przyszłej działalności rozpoznawczej. Współpraca informacyjna w zakresie •pM/mmia była oparta na wymianie poufnych wiadomości i konsultacji między , .1. .|onalistami.
Doświadczenia z misji w Jugosławii wskazują jak wiele można osiągnąć . /as, gdy informacje rozpoznawcze pozyskane ze środków masowego przeka-m mogą zostać wykorzystane do wsparcia w procesie planowania działań sił poko-. h Pozyskiwane informacje umożliwiały także weryfikację posiadanych wia-i mii.i. co pozwalało uniknąć błędnych wniosków, niewłaściwej oceny zdarzeń . i Mili kstów zjawisk zachodzących w rejonie misji.
.imkliira rozpoznania i sposoby pozyskiwania informacji z otwartych źródeł i II. p.uly doskonaleniu. Jednak finansowe ograniczenia powodowały, że nie było Hi we gromadzenie kompletnych informacji rozpoznawczych w poszczególnych i u .u li lematycznych realizowane poprzez zakup większej ilości gazet, książek
Imnnsowanic opinii ekspertów. Bezdyskusyjną rzeczą jest stwierdzenie, że im /uiiwanie większych środków finansowych w przyszłości będzie warunkowało
.....Hiwośei rozpoznania studyjnego w ramach operacji pokojowych.
W wielu wypadkach, dla zaspokojenia potrzeb informacyjnych było konieczne - Km zystywanie w działalności rozpoznawczej zasobów informacyjnych utrzy-,M ,, ,mvi h w innveh nl> mililitmr iVMlrmae.h mfm mm'vii»vi'li \A; ivm . . In I. <>. /\/