16

Naciski w tłoku

dli-,

^ '

stąd

20

P = ¹⁰--28^TJę = 22,3 ^MPa < ^k<‘<> = 38 MPa Przykład 5.6

Na wałku o średnicy </,„ = 30 mm osadzono koło zębate ze stali Sl6, stosując połączenie kołkowe (rys. 5.7). Średnica piasty, koła d_p = 50ynim. Obliczyć średnicę kołka wykonanego zc stali 55 w stanie ulepszonym cieplnie, jeżeli koło zębate przenosi moment obrotowy M„ = 84 N • m.

- A-A

--^

Rys. 5-7. Do przykładu 5.6 (wg 0*JJ)

Rozwiązanie

Obliczamy silę tnącą działającą na kolek

F = ²-^M~ =' —⁸⁴ — ~ ■ = 5600 N = 5,6 kN ₍/_u.    0,03 m

z. tablicy 4 — k,-ss k_f — 145 MPa 4F

----12- ^ ^l<

n-cr-n

j 4 f    j 4 ■ 5 (i kN

d >    /-⁴— = /10 — — ?_------- 0,496 cm

' yjn-n-K yj '    3,14’2 -145 MPa

Przyjmujemy kołek o średnicy d = 5 mm.

Sprawdzamy naciski między piastą ikołkiem, przyjmując dla stali St6 — k₀ =

= 0,8 k, = 0,8 ■ 160 «= 128 MPa

F    5 6 kN

P =*    -    , , = 1.0'_n    • =56. MPa <k„= 128 MPa

' d{d_p-dj 0,5(5-3) cm²

Dwu pięły płaskie zesiali Si.4S o wymiarach 8x32 nim polipizono za. pomocą dwócli nakładek o wymiarach 5x 32 mm każda ora/ sworzni ze siali Sl7 o średnicy il = 14 mm. pasowanych cia-sno. .Złącze jcsl obciążone silą odzerowo (ęlnincą. Obliczyć liczbo sworzni, przyjmując maksyma inc wykorzyslanie nośności prynnie

Zadanie 5.<i

Widełkowe poleczenie sworzniowe przenosi silęodzcrowo tętniącą /' = 507; N. Sworzeń pasowany luźno.

Malcriat laeznika i widełek ■ ■ siat Si2, sworznia — S(6. Obliczyć wymiary sworznia oraz. >pra wdzić wa ru nk i na nacisk i powie r/dm io we m jędzy cienienia ni i zhjc/a. za k ladając: /,    1.5 d

ora/.U ■ 0,4 I, (wctlhigoznaczeń na rys. 5.4), Wykonać szkic złącza iv.podz.ialec 1:1,

Zadanie 5.7

Kolo zębale żeliwne (/I 3!Hi) osadzono na wałku (sial St5) o średnicy t!_n, 40 inni i pułąc/onn -Z wałkiem kołkiem promieniowym (Si7)o średnicy d = <5 mm .- jak na rys. 5.7. Średnica pia.sly kolii .!_p CO mm. ObIiezve_s takim'momentem obrotowym inóżna obciążyć złącze.

'Zadanie 5,8

Nu końcu walu (Stż) o średnicy d„. = CO mm osud/ono wciskowe kolo pasowe staliwne (L50), .zabezpiecza jąc je dodatkowo przed obrotem kołkiem wzdłużnym o średnicy .i = 8 mm i długości 7« mm, wykoftanynrżC siali Stfi. Wymiary piasty kola: </„ = 85 mm, 1 = 80 mm. Obliczyć, jaką siłę może przenieść kolek om/ jaki moment może być przeniesiony za pomocą kołka.

5.4. POLĄC/KNJA KLINOWE POPRZECZNE

r

Zntlii niem połączenia klinowego poprzecznego jcsl przenoszenie ob^_v ciążeń prostopadłych do osi wzdłużnej klina (rys. 5.8). Cechą charakterystyczną klina jesl. pochylenie powierzchni roboczej pod kątem y. Pochylenie obliczamy dla klinów jednostronnych (rys. 5.8«)

k =

h\-h

l

' = tg 2

(5.8)

Rys, 5.8. Rodzaje klinów¹ poprzecznych: <i) jednostronny, b) dwustronny symetryczny

9.1

I