20906 skanuj0067 (31)

Czym są metody wychowania?

Przez metody wychowania rozumie się na ogół systematycznie stopowane sposoby postępowania wychowawczego lub powtarzalne czynności zmierzające do urzeczywistnienia celów, jakie stawia sobie wy-■hojwawca (por. W. Okoń, 2001, s. 235; K. Konarzewski, 1992, s. 36). Ketody wychowania określa się również jako „świadomie i konsekwent-■e|stosowany sposób oddziaływania pedagogicznego na jednostkę, Łupę lub zbiorowość, dla osiągnięcia zamierzonego celu wychowaw-fcgo” (Pedagogika, 2000, s. 123). Niektórzy cechę konstytutywną ■etod wychowania upatrują przede wszystkim w „wywieraniu określonego wpływu na aktywność wychowanka” (H. Muszyński, 1981, s. 309). HjZnane są różne klasyfikacje metod wychowania (por. N. Huppertz, ^Łchinzler, 1991, s. 135-138). Na ogół dzieli się je na:

Klasyfikacja metod wychowania

I- fcetody indywidualne i grupowe (K. Konarzewski, 1987, s. 24-276); I—metody bezpośredniego i pośredniego oddziaływania wychowaw-I czego (M. Krawczyk, 1965, s. 96-240; E. E. Geissler, 1973);

—    metody wpływu osobistego, sytuacyjnego i społecznego oraz metody kierowania samowychowaniem (H. Muszyński, 1981, s. 318-341);

—    metody strukturalne i sytuacyjne (K. Konarzewski, 1992, s. 328-*344).

ŁiKażda z możliwych metod wychowania pozbawiona jest charakte-hiuniwersalnego. Wszystkie one wzajemnie się uzupełniają i dopełniają. Stąd też niewskazane byłoby posługiwanie się wyłącznie niektórymi nich i celowe pomijanie wszystkich pozostałych metod wychowania. Ki&pznacza to oczywiście ich wybiórczego wykorzystania w danej sy-toacji wychowawczej. O tym zaś, jakąż metod należałoby zastosować, Kcyduje zazwyczaj wychowawca. Jednocześnie powinien sobie zda-

If wać sprawę z tego, iż stanowią one jedynie bardziej lub mniej skutecz-^^Karzędzie, które wymaga umiejętnego posługiwania się nim. Tak więc HKj,tyle metoda wychowania jako taka decyduje o sukcesie pedagogicz-| p, ile sposób wykorzystania jej dla realizacji zamierzonych celów ^wchowawczych, a także różne psychospołeczne uwarunkowania pra-^■dłowego rozwoju dzieci i młodzieży (por. N. Huppertz, E. Schinzler, ■1991, s. 141 i n.). Inaczej mówiąc, skuteczność zastosowanych metod ^Schowania zależy w dużej mierne — poza umiejętnością posługiwania

Metody wychowania | 8 9