25026 Kochanowski1

l)<±    JAN K.ULHANUW5M

Sześć niedziel wtenczas lał deszcz, nie przestając, A ziemia nowe źrzódła pobudzając,

¹⁵ Rzek przymnażała, tak iż morskie wały Wylać musiały.

Z ludźmi pospołu i miasta, i grody Nieuśmierzone zatopiły wody;

Nie wysiedział sie pasterz z bydłem w cale ²⁰    Na żadnej skale.

Ryby po górach wysokich pływały,

Gdzie ledwe przedtym pióra donaszały Mężnej orlice, gdy do miłych dzieci Z obłowem leci.

²⁵ Ale natenczas i matkę, i syny Pożarła woda, i wszystek źwierz iny;

Sam Noe został, przy nim żona tylko A dziatek kilko.

4 Nieżyzne w cnot$_ to tam były lata,

³⁰ Gdzie ledwe jeden ze wszytkiego świata Nalezion, co go Bóg w cale zachował,

Gdy nierząd psował.

Ten, będąc z łaski pańskiej ostrzeżony,

Zbudował sobie korab niezmierzony,

w. 13 niedziela — tydzień.

w. 19 Nie wysiedział sie [...] się.

w. 22 donaszać — forma częstotliwa od: donosić.

w. 24 obłów — potów, zdobycz, lup.

w. 28 kilko — kilkoro.

w. 31 Nalezion — znaleziony.

w. 32 nierząd — zepsucie, nieporządek; psować

w. 33 Ten — Noe.

cale — nie wyszedł cało, nie uratował

KSIĘGI WTÓRE

³³ Na którym pływał czasu złej przy gody Po wierzchu wody.

A wszyscy inszy nagle zagarnieni I w głębokościach morskich zatopieni; Niebo a morze, te dwie rzeczy były ^<0    Świat zastąpiły.

A kiedy sie już prawie dosyć zstało Pańskiemu gniewu, po trosze spadało Wielkiego morza; aż za czasem skały Z wody wyźrzały.

¹⁵ Potym i zbytnie zawarły sie zdroje,

A bystre rzeki wpadły w brzegi swoje, Ziemia ku słońcu pełne ciężkiej rosy Rozwiła włosy.

A trupy w koło straszliwe leżały,

® Ludzie i bydło, wielki źwierz i mały; Pełne ich morza, pełne brzegi były, Boga ruszyły.

I rzekł Noemu: „Już teraz na ziemię Występuj śmiele i z tobą twe plemię; “Oto ja znowu przyodzieję lasy

Na wieczne czasy.

55

niszczyć.

JAN KOCHANOWSKI

I będzie, jako po te lata wszytki,

Ziemia dawała wszelakie użytki;

Mnóżcie sie, niech świat spustoszały wszędzie oo    Znowu osiędzie.

A w tym upewniam każdą żywą duszę,

Że nigdy potym takich wód nie wzruszę, Które by miały ziemię opanować I świat zepsować.

⁶⁶ Włożę na niebo znakomitą pręgę,

Którą gdy ujźrzę, wspomnię na przysięgę,

Że mam hamować niezwyczajną wodę;

I nie zawiodę”.

Pomni sie, lutni! Nie twojej to głowy

Wspominać Boga żywego rozmowy;

Każ ty nam zasieść przy ciepłym kominie,

Aż zły czas minie.

PIEŚŃ II

*

Nie dbam, aby zimne skały Po mym graniu tańcowały;

•60 osiędzie — zaludni sie.

62 wzruszę — poruszę.

65 znakomity — widoczny, stanowiący znak; pręga 69 Pomni sie — rozkaźnik: pomnij (opamiętaj się).

59_72 Parafraza lioracjańskiej strofy (III 3):

Non hoc iocosae conveniet lyrae;

Quo, Musa, tendis? desine pervicax Referre sermones deorum et Magna modis tenuare parvis.

tęcza.

35 * 39-

czasu — w czasie.

-40 były [...] zastąpiły ~ czas zaprzeszły; Sm,

slonily, przesłoniły cały świat i. 43 za czasem — z czasem. j|52 ruszyły — wzruszyły.

KSIĘGI WTÓRE

Niech mię wilcy nie słuchają, Lasy za mną nie biegają!

⁵ Hanno, tobie k’woli śpiewam, Skąd jeśli twą laskę miewam, Przeszedłem już Amfijona I lutnistę Aryjona.

Mnie sama twarz nie uwiedzie ¹⁰ I choć druga na plac jedzie Z herby domów starożytnych, Zacne plemię dziadów bitnych.

Ja chcę podobać sie w mowie Nauczonej białejgłnwie;

Ty mię pochwal, moja pani, Nie dbam, choć kto inszy gani.

- Cnocie zajźrzą jako żywo: Bujne drzewo wiatrom krzywo; Ale ty chciej pomóc sama,

²⁰ Nie ugrozi zazdrość nama.

A jeśli me niskie progi Będą godne twojej nogi.

iat zastąpiły

57

PIESN II

V.    7 Amfijon — por. przyp. do P. I 21, w. 21—24.

w. 8 Aryjon (Arion) •—■ z Metymny, na wyspie I csbos, nadworny lutnista jednego z korynckich tyranów, żyt w VII w. p.n.e. w. 10—1,1 na plac jedzie Z herby —• przediwala się swoimi herbami, w. 10—12 -— (nie zwiodą mnie) ani znakomite herby, (ani) rycerska sława | przodków.

W.    17 zajźrzeć — zazdrościć.

18 — najwyższe drzewa najbardziej narażone ,ą na niarre. w. 20 nama — 1, podw., nam.