26390 IMGb71

Połączenia sworzniowe sprawdza się na naciski powierzchniowe między sworzniem a piastą ucha

P

F

mi

%

(5.7)

oraz w piastach widełek

P

F

2d-l_t

< K

(5.8)

Wartości naprężeń [gtopuszczulny eh (k,_y k_l/y k_u,_y k_gf k_d lub k_go) przyjmuje się wg zaleceń ogólnych (tabl. 1.4, 1.5). Wartości nacisków dopuszczalnych k_a ustala się na podstawie tabl. 5.1 (dla połączeń kształtowych), przyjmując wartości z:

—    przy pasowaniu ciasnym — dla połączeń spoczynkowych;

—    przy pasowaniu luźnym — dla połączeń obrotowych pod obciążeniem. Pozostałe wymiary połączeń sworzniowych zakłada się konstrukcyjnie,

sprawdzając wytrzymałościowo przekroje niebezpieczne (np. przekrój zaznaczony na rys. 5.12). W połączeniach sworzniowych widełkowych dość często przyjmuje się następujące proporcje wymiarowe: /, = (1,4 1,7)</, l₂ -

—    (0,3-r0,5)/, oraz dla sworzni drążonych: d — (0,5-r0,6)d.

PRZYKŁAD 5.3. Zaprojektować połączenie sworzniowe widełkowe wg rys. 5.12, obciążone siłą odzerowo tętniącą F_max = 20 kN. Założyć materiał widełek — stal St5 oraz materiał łącznika i sworznia — stal 55 ulepszoną cieplnie. Sworzeń w widełkach ma być osadzony ciasno, łącznik zaś powinien wykonywać ruch wahadłowy.

Rozwiązanie

Ze względu na wymagane luźne pasowanie sworznia z otworem w łączniku traktujemy sworzeń jako zginany. Nic znając wymiarów połączenia, zakładamy wstępnie:

/, I |,71

/* = 0,4/, =-- 0,4 • 1,74 = 0,684 / = /, + 2/j - 1,74+ 2 • 0,684 = 3,064

Podstawiając /    3,06 4 do wzoru na naprężenia zginające, otrzymamy

F I F* 3.06    .

‘    8 • 0,14*    8 • 0,14*    "

140 MPa (z tabl. 1.4), stąd a 23,4 mm

Dla materiału łącznika k_gl-

4 2*

3.06 • 20000

0,8 ■ 140

Przyjmujemy 4 ■ 28 mm i obliczamy wymiary:

/, *» 1,74 -- 1,7 ■ 28 - 47,6 mm a 50 mm /, = 0,4/,    0,4 • 50 *■ 20 mm

Sprawdzamy naciski powierzchniowe. Z tablicy 5.1 przyjmujemy wartości z dla średnich warunków pracy (kolumna II) — m.in. ze względu na zmienne obciążenie, z tym, że:

103