27464 strona (337)

darni czynnymi. Stosując tę odmianę jonoforezy należy również przestrzegać podanych wyżej zasad postępowania dotyczących elektrody ujemnej (patrz ryc. 7-12. 7-28 i 7-30).

Uwagi, zastrzeżenia i zalecenia

Czytelnik zauważył zapewne, że na liście zalecanych jonów nie ma deksametazonu (fosforan sodowo-deksametazonowy z li-dokainą lub bez). Z mojego doświadczenia wynika, że deksametazon nie jest bardziej skuteczny niż hydrokortyzon 0,5-1%, a w dodatku ten drugi związek jest tańszy i dostępny bez recepty. Jednym z moich zastrzeżeń wobec stosowania deksametazonu są trudności z ustaleniem polaryzacji elektrody. spod której jon ma być wprowadzany do ustroju. Gdy deksametazon po raz pierwszy pojawił się na rynku - jako jedyny jon, który nadawał się do stosowania z urządzeniem jednego z producentów sprzętu - należało go umieszczać pod anodą. Zabieg miał dawać dobre rezultaty w leczeniu stanów zapalnych. Wkrótce polem terapeuci dowiedzieli się, że powinni umieszczać go pod katodą, gdzie znowu miał okazać się skuteczny. Wobec takiej rozbieżności zaleceń można było nabrać podstawowych wątpliwości co do działania tego jonu. W odpowiedzi producenci przytaczali dane na temat zmian polaryzacji i modyfikacji prawidłowego przebiegu procesów na poziomie cząsteczkowym po wprowadzeniu deksametazonu do tkanek.

Jednak moje największe zastrzeżenia budzi twierdzenie, że jeden jon jest panaceum na wszystkie choroby. Z faktu, że kwas octowy jest uznanym w praktyce klinicznej środkiem pomagającym rozpuścić złogi wapnia, Mecholyl (metacholina) pomaga w przypadku niedokrwienia, jon magnezu leczy skurcze mięśni, salicylan i jodyna mają działanie sklerolityczne. a hydrokortyzon. oczywiście, przeciwzapalne, wynika, że do leczenia innych jednostek chorobowych potrzebne są inne konkretne jony. Ibuprolen. tam gdzie jest zalecany, doskonale sprawdza się jako niesteroidowy lek przeciwzapalny stosowany oprócz jonów miedzi, cynku i wapnia w leczeniu bardzo wielu chorób. Deksametazon nie może być lekiem na wszystko.

Pacjenci leczeni jonoforezą deksameta-zonu mogą odczuwać pewną ulgę dzięki działaniu przeciwzapalnemu tego jonu, lecz tym korzystnym zmianom nie towarzyszą swoiste reakcje chemiczne (jonowe) umożliwiające naprawę uszkodzonych tkanek, usprawnienie krążenia, rozmiękczenie blizn i zwłóknień oraz poprawę czynności ner-wowo-mięśniowej.

W takich przypadkach należy wypróbować inne niż deksametazon jony o znanej polaryzacji. Można opracować plan zabiegów polegający na przemiennym stosowaniu deksametazonu i innych jonów (jednoczesna jonoforezą nie jest możliwa ze względu na różnice polaryzacji). Tradycyjne zalecenie różnicowania rozmiarów elektrod (większa katoda) również jest przedmiotem uwagi producentów. Podrażnienie wywołane działaniem wodorotlenku sodu, tworzącego się na styku katody ze skórą, można złagodzić przez zwiększenie powierzchni katody, gdyż zmniejszona w ten sposób gęstość prądu redukuje podrażnienie i zmniejsza prawdopodobieństwo powstania oparzeń. Obecnie producenci twierdzą, że używanie elektrod o takich samych wymiarach jest możliwe dzięki buforowaniu powierzchni elektrody.

Gdy chciałem się dowiedzieć od producenta, czy procesy chemiczne związane z efektem buforowania mogą wpływać na zachowanie wprowadzanych do organizmu jonów, odpowiedziano mi, że w przeprowadzonych testach nie zaobserwowano takiego niepożądanego działania. Wydaje mi się jednak, że badania obejmowały tylko deksametazon, nie uwzględniając wielu innych jonów, o których piszę powyżej, w związku z czym nadal zalecam różnicowanie rozmiarów elektrod.

176