28559 IMGP0182

6.4. Obciążenie psychiczne pracownika

p»»<) rolę w procesie pracy odgrywa stopień angażowania systemu nerwowego człowieka. Istnieje granica jego możliwości. Na wielkość obciążenia tego systemu (zwanego psychicznym) mają wpływ różne czynniki w zależności w jakim etapie procesu pracy się człowiek znajduje. I tak:

1.    da zjawisk percepcyjnych istotna jest iość napływających informacji, ich złożoność, zmienność, czy jednoznaczność,

2.    gdy nie ma jednoznacznego przyporządkowania między sygnałem a reakcją, wysięk psychiczny zależy od wagi podjętych decyzji,

3.    w procesach wykonawczych, mimo że zależą one od wielkości wysiłku fizycznego, może być też widoczny udział systemu nerwowego w przypadku złożoności wykonywanej czynności i jej stopnia identyfikacy.

Obciążenie psychiczne jest więc suną wszystkich etapów pracy, a badania jego powinny być prowadzone zwłaszcza, gdy występuje: monotonia (powtarzające się czynności), monotypia (napływ tych samych informacji), czuwanie, konieczność podejmowania częstych i trudnych decyzji lub precyzyjne czynności motoryczne.

W badaniach mogą być stosowane metody oparte na wskaźnfcach fizjologicznych lub psychologicznych. Badania fizjologiczne dotyczą tak małych zmian wartości, że sprawiają trudności w powszechnym użyciu, datego też raczej stosuje się psychologiczne takie jak:

-    liczba wysyłanych informacji w jednostce czasu - analiza ilościowa,

-    liczba błędów - analiza jakościowa pracy,

-    czas reakcji,

-    tzw. zadanie dodatkowe, co jest miarą rezerwowej zdolności do pracy.

Ocenę przeprowadza się wg 5-stopniowej skali, uwzględniając wcześniej stopień uciążliwości pracy, analizując jej następujące cechy:

1.    niezmienność (jednostajność) procesu pracy,

2.    niezmienność warunków pracy - środowiska,

3.    konieczność zachowania stałego napięcia uwagi,

4.    stopień skomplikowania wykonywanych operacji.

O stopniu monotonii świadczy ilość występujących cech:

-    duża, gdy występują wszystkie cztery,

-    średnia, gdy występują trzy,

-    mała, gdy występują dwie lub jedna z nich.

20