28754 Wagony kolejowe i hamulce (161)

Siłownik służy do zmiany położenia względem siebie elementów pary ciernej oraz do zmiany wartości ich wzajemnego docisku odpowiednio do wymaganej siły hamowania.

Przekładnia mechaniczna jest mechanizmem dźwigniowo-cięgło-wym, pośredniczącym w przenoszeniu ruchu tłoka i siły tłokowej otrzymywanej w siłowniku do poszczególnych elementów par ciernych hamulca.

Rozdzielacz powietrza jest urządzeniem przeznaczonym do odbierania sygnałów sterowania zdalnego, przekazywanych z pojazdu trakcyjnego, odpowiedniego ich przetworzenia i przekazania dalej nowego sygnału z informacją nakazującą osiągnięcie w komorze roboczej siłownika ciśnienia powietrza o wymaganej wartości.

Zbiornik pomocniczy służy do magazynowania sprężonego powietrza, niezbędnego do działania siłownika. Powietrza do zbiornika pomocniczego dostarcza przewód główny lub osobny przewód zasilający.

Podstawowy układ urządzeń hamulcowych pojazdu może być uzupełniony urządzeniami automatyki lokalnej. W takim przypadku dodatkowe sygnały sterowania pochodzą od czujników, umieszczonych w układzie hamulcowym samego pojazdu. Sygnałem może być zadana prędkość hamowanego pojazdu, obciążenie użyteczne wagonu lub nagła zmiana prędkości obrotowej kół. Odpowiedzią układu w każdym przypadku jest zmiana wartości docisku elementów par ciernych.

Stosowanie takich urządzeń automatyki lokalnej hamulców ma na celu optymalne wykorzystanie przyczepności pojazdu. Niektóre urządzenia automatyki lokalnej występują również w układzie siłowym hamulca. Należy do nich samoczynny nastawiacz skoku tłoka siłownika, stosowany w układach hamulcowych wszystkich współczesnych pojazdów szynowych.

Na rysunku 9.4 przedstawiono schemat przestrzenny najprostszego rozwiązania układu urządzeń hamulcowych w wagonie dwuosiowym. Zwraca uwagę fakt, że siłę tłokową z siłownika do 8 par ciernych przenosi dość rozbudowana przekładnia. Odcinek przewodu głównego wykonamy z rur sztywnych jest zakończony elastycznymi sprzęgami, które umożliwiają łączenie poszczególnych członów w zwarty układ hamulca pociągu.

W układzie hamulcowym pojazdu trakcyjnego znajdują się — oprócz urządzeń układu podstawowego — urządzenia dodatkowe, niezbędne do sterowania hamulcem pociągu, zasilania jego układu pneumatycznego sprężonym powietrzem i ewentualnie energią elektryczną.

Przykład układu sterowania i zasilania hamulca na lokomotywie przedstawia rysunek 9.5. Poza zestawem urządzeń podstawowych, jak rozdzielacz powietrza, zbiornik pomocniczy, siłowniki, przewód główny — występuje przewód zasilający 5 zakończony sprzęgami elastycznymi, zbiornik główny 6, sterownik hamulca pociągu 7, sterownik dodatkowy hamul-

161

Wagony kolejowa — 11