29846 STA51169

OKIEM BIBLISTY

34 - iÓ IV 2008 r.l

PYTANIA CZYTELNIKÓW

Armagedon

I Od pewnego czasu z wielką uwagą czytam księgę I Apokalipsy św. Jana. Zetknąłem się też z różnymi I opiniami na temat wydarzeń w niej przedstawionych.

I Przyznaję, że nie jest to księga łatwa do zrozumienia,

I a mnie bardzo interesuje Armagedon, o którym I rozmawiałem kiedyś ze świadkami Jehowy. Mam więc I kilka pytań: czym jest Armagedon? Czy jest on zagładą I nuklearną, czy katastrofą kosmiczną? Czy zacznie się I kryzysem na Bliskim Wschodzie? Czy rzeczywiście I do niego dojdzie, a jeśli tak, to kiedy, i jakie ma to I znaczenie dla współcześnie żyjących łudzi?

Aby zrozumieć przesianie zawarte w Apokalipsie św. Jana, przede wszystkim należy, choćby tylko ogól-t* nie, zaznajomić się z całym Pismem Świętym. Apokalipsa koresponduje bowiem z wszystkimi prawie księgami Biblii, a w szczególności z Księgą Daniela, Ezechiela, Jocla i Zachariasza. Ponadto należy też uwzględnić, że księga ta mówi nie tylko o wydarzeniach minionych, ale również przyszłych. Wskazują na to słowa zapisała ne już na początku tej księgi: „Napisz, co widziałeś i co jest, i co się stanie potem" (Ap 1. 19). Jest to ważne choćby z tego względu, że wielu badaczy uważa, iż Apokalipsa mówi wyłącznie o wydarzeniach przeszłych, związanych z dominacją Imperium Rzymskiego. Prawda jednak jest taka, że jakkolwiek księga ta jest dziełem swoich czasów (stąd też należy uwzględnić kontekst historyczny), mówi ona również o wydarzeniach przyszłych, które rozpoczęły się wraz ze śmiercią i zmartwychwstaniem Jezusa Chrystusa, a które kończą się opisem sądów Boga nad wrogimi silanu. Księga ta omawia więc wydarze-_v,vnia rozgrywające się pomiędzy pierwszym a drugim przyjściem Mesjasza.

Powtórne przyjście Mesjasza wiąże się właśnie z Armagedonem. Co zatem Apokalipsa mówi o Armage-donie?

Jan podaje, że Armagedon jest częścią szóstej plagi, która położy kres wrogiej koalicji religjjno-polityczncj. Czytamy: A szósty wylał czaszę swoją na wielką rzekę Eufrat; i wyschła jej woda, aby można było przygotować drogę dla królów ze wschodu słońca, i widziałem trzy duchy nieczyste jakby żaby wychodzące z paszczy smoka ¹ i z paszczy zwierzęcia, i z ust fałszywego proroka; A są to czyniące cuda duchy demonów, które idą do królów całego świata, aby ich zgromadzić na wojnę w ów wielki dzień Boga Wszechmogącego (...). / zgromadził ich tuz miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon" (Ap 16. 12-14, 16).

Jak wskazuje szerszy kontekst (rozdziały 12-19), koalicję „królów całego świata” tworzy „smok”, „zwierzę”

(bestia) oraz „fałszywy prorok”, czyli Szatan, Antychryst i odstępcze chrześcijaństwo. To te trzy siły mają wpłynąć na królów ziemi, aby prześladować lud Boży, Żydów i nie--Żydów (Ap 1117; 13.7; 18.24; 19. 18-21). Według Biblii, wojna pod Armagedonem zainspirowana więc będzie przez moce demoniczne. Co to znaczy?

Oznacza to, że Armagedon nie będzie ani zagładą nuklearną ludzkości, ani ogólnoświatową katastrofą kosmiczną. Nie zginą też wszyscy ludzie, ale - jak podaje Jan - wyłącznie ci, którzy staną w opozycji do Boga (Ap 19.20-21). Czy oznacza to, że terenem wojny będzie cala ziemia, czy tylko Bliski Wschód?

Jan zdaje się zapowiadać, że polem walki będzie rzeczywiste miejsce, „które po hebrajsku nazywa się Armagedon ” (Ap 16. 16), czyli „góra Megiddo” (hebr. Har-Magedon) wznosząca się nad doliną Jezrel (około 260 kilometrów kwadratowych). Miejsce to oddalone jest od Jerozolimy osiemdziesiąt kilometrów. Sam termin .Armagedon” wiąże się więc ze starożytnym miastem Megiddo oraz rozległą równiną, która w starożytności odegrała ogromną rolę.

Warto przypomnieć, że gdy Jan pisał Apokalipsę, Judeę okupowali Rzymianie, a pod Megiddo stacjonował jeden z największych legionów rzymskich. To, że Jan walkę między dobrem a złem sytuuje w dolinie pod Megiddo, ma więc sens. W miejscu tym stoczono bowiem ponad trzydzieści krwawych bitew. Apokalipsa podaje, żc w końcu te same pola pokryje krew wojsk Szatana. Jak podaje Jan, sity dobra ostatecznie zwyciężą sity zla.

Wielu ewangelicznie wierzących przekonanych jest, że powstanie państwa Izrael (1948 r.), a w szczególności odzyskanie kontroli nad Jerozolimą (1967 r.) oraz postępujący kryzys arabsko-izraelski to znaki wypełniających się proroctw, być może trzeciej i ostatniej wojny światowej,

której punktem kulminacyjnym będzie Bliski Wschód.

Nie wszyscy jednak podzielają ten pogląd i nie wszyscy lokalizują ów ostateczny konflikt na Bliskim Wschodzie i pod Megiddo. Wielu wierzących jest bowiem zdania, żc Armagedon symbolizuje światową klęskę wrogów Boga. Uważa się, że skoro siły zla, czyli „Babilon”, odnoszą się do zjednoczonego systemu religijnego z siedzibą w Rzymie (Ap 17.5,9,18), a „wody (Eufratu), nad którymi rozsiadła się wszetecznica, to ludy i tłumy, i narody, i języki” (Ap 17.15, por. 16. 12), to również Armagedon jest terminem symbolicznym. Jest obrazem ostatniego moralno-duchowego kryzysu świata, ostatecznego buntu potęg religijno-politycznych przeciwko Bogu i końcowej próby zniszczenia ludu Bożego na całym świecie oraz symbolem całkowitej klęski wrogów Boga. Za tym poglądem zdaje się też przemawiać fakt, że Jan nic wspomina o wojnie dwóch przeciwstawnych potęg religijno-politycznych. Mówi natomiast o jednej koalicji królów całego świata, która występuje przeciwko Bogu Wszechmogącemu (Ap 16.14). Po jednej stronie autor

Apokalipsy sytuuje więc siły religij-no-polityczne, które stoją po stronie zla, a po drugiej zaś przedstawia Boga oraz powtórnie przychodzącego Jezusa z „wojskami niebieskimi" (Ap 16.15; 19.14).

Istnieje jeszcze inny pogląd, który zakłada, żc jakkolwiek nie chodzi tu o typową wojnę między narodami, nie oznacza to, że wojny zapowiadane przez Jezusa (Mt 24.7), z konfliktem na Bliskim Wschodzie włącznie, nie mają żadnego znaczenia proroczego. Przeciwnie, zarówno wojny, nasilające się kataklizmy, zmiany klimatyczne i wiele innych „znaków”, o których mówi Biblia, to zapowiedzi zbliżającego się Armagedonu. Niewykluczone więc, że konflikt na Bliskim Wschodzie zbiegnie się z „dniem Boga Wszechmogącego” (Ap 16. 14). 'tym bardziej że już starotestamento-wi prorocy zapowiadali, żc ostatnia straszliwa wojna rozegra się w Dolinie Jozafata (J1 3. 7, por. Za 12. 2). Ponadto wiele też zdaje się wskazywać na to, że prawie sześćdziesięcioletni konflikt pomiędzy Arabami a Żydami w każdej chwili może przerodzić się w dużo większą, straszliwą wojnę, która ostatccznip może doprowadzić do Armagedonte$K

Nic można więc wykluczyć, że chociaż Armagedon będzie przede wszystkim kulminacją buntu sil zla wobec Boga. będzie on również rzeczywistym wyzwaniem rzuconym Bogu. W książce Armagedon - inwazja z kosmosu”, Don Neufeld napisał: „Tu [w Objawieniu 16] opisana jest inwazja z kosmosu (...). Chrystus i aniołowie, którzy są istotami ze sfer niebiańskich, zbliżą się do ziemi z kosmosu. Nietrudno zauważyć, że narody powaśnione ipodzielone, jaktodziś ma miejsce, zjednoczą swoją militarną potęgę w powszechnej obronie, gdy planeta, którą zamieszkują, zostanie zaatakowana”.

Która z tych wizji się ziści? I kiedy to nastąpi? Biblia nie podaje czasu tego wydarzenia. Jak powiedział Jezus, „o tym dniu i godzinie nikt nie wie; ani aniołowie w niebie, ani Syn, tylko sam Ojciec” (Mt 24. 36, por. Dz 1. 7). Spełniające się jednak proroctwa, tzw. znaki czasu dotyczące zarówno ogólnoświatowej ewangelizacji (Mt 24.14), odstępstwa (2 Tes 2. 1-10), powszechnej demoralizacji (2 Tm 3.1-5,13), przy jednoczesnych zapewnieniach o dążeniu do pokoju i bezpieczeństwa (1 Tes 5.1-4), jak i zgromadzenia rozproszonego narodu żydowskiego w Ziemi Obiecanej (Iz 43. 5-7; Ez 37) dowodzić mogą, że zbliża się długo oczekiwane urzeczywistnienie Królestwa Bożego (Dn 2. 44; 7. 27).

Przypomnijmy, że pojęcie ostatecznej walki między siłami zła a Bogiem jest bardzo stare. Już w jednym z Psalmów czytamy: „Powstają królowie ziemscy i książęta zmawiają się społem przeciw Panu [Jahwe] i Pomazańcowi jego” (Ps 2. 2). Według Biblii, stroną zaczepną od samego początku aż do końca są więc siły zła, które doprowadzą ostatecznie do Armagedonu. Wtedy też - jak podaje Apokalipsa - wszyscy stojący w opozycji do Boga zginą (por. Ap 11. 18; 16. 21; 19. 17-21). Nastąpi koniec świata, jaki znamy. To znaczy, że Bóg położy kres wszystkim wojnom (Mi 4. 3), „(...) i śmierci już nie będzie; ani smutku, ani krzykti, ani mozołu już nie będzie; albowiem pierwsze rzeczy przeminęły" (Ap 21.4).

Armagedon mówi jednak nie tylko o zagładzie tych, którzy stoją po stronie zła, ale mówi równięż o ocaleniu wszystkich, którzy stoją po stronie dobra. Zdaniem wielu chrześcijan, w tej kwestii scenariusz tej księgi nic podlega interpretacji. Rozbieżno- ’ ści istnieją jedynie co do szczegółów | i być może „nigdy” nie znikną. |Teraz bowiem widzimy jakby przez zwierciadło i niby w zagadce, wówczas twarzą w twarz" (1 Kor 13.12). W kwestii chronologii biblijnych wydarzeń większość wierzących jednak jest zgodna: powszechnie wierzy się, że czasy apokaliptyczne już nastały. Stąd też wielu wierzących nie może doczekać się powrotu Mesjasza, zmartwychwstania najbliższych i spotkania z ni-I mi (Łk 21. 28, por. Rz 8. 22-23).

A zatem chrześcijanie bardzo mocno podkreślają, że Apokalipsa nie tylko ostrzega przed nadchodzącym dniem Sądu Ostatecznego, ale że zapowiada ona również całkowite zwycięstwo dobra nad złem. Wierzą, że interwencja Boga będzie miała na celu dobro i ocalenie ludzkości Zapowiedź Armagedonu wiąże się bowiem nie tylko z sądem nad zdeprawowanym światem, ale również z nowym początkiem dla ludzi, którzy „oczekują (...) nowych niebios i nowej ziemi, w których mieszka sprawiedliwość” (2 P 3. 13). Przesłanie Apokalipsy jest więc podstawą nadziei, że Bóg raz na zawsze oczyści ■ ziemię z wszelkiego rodzaju zła i tych, którzy je popełniają (por. Mt 13. 41, por. Mt 7. 23; Ap 21. 8). Nikt zatem, kto postęp puje sprawiedliwie, nie musi obawiać się Armagedonu. Jak czytamy w jednym z listów Piotra: „Któż wyrządzi wam co złe-gig jeżeli będziecie gorliwymi rzecznikami dobrego | (I P 3.13).

Cokolwiek by więc powiedzieć o Armagedonie, jedno jest pewne: Apokalipsa napisana została w tym celu, aby ludzie wiedzieli co, dlaczego i jak się stanie. Napisana została po to, aby | uprzedzić mieszkańców ziemi I o tym, co będzie w przyszłości i jak się przygotować na te wydarzenia* Prorok Amos napisał: „Zaiste, nie czy-\ni Wszechmogący Pan nic, jeżeli nie objawił swojego planu swoim sługom, prorokom” (Am 3. 7).

Jedna z ostatnich rad Apokalipsy brzmi: „Kto czyni nieprawość, niech nadal czyni nieprawość, a kto brudny, niech nadal się brudzi, lecz kto sprawiedliwy, niech nadal czyni sprawie-dliwość, a kto święty, niech nadal się uświęca” (Ap 22. 11).

BOLESŁAW PARMA

W sprzedaży jest książka Bolesława Parmy „Pytania dotyczące Biblii" (394 str., format A5, cena egzemplarza i 35 zł, w cenie książki uwzględniono już koszty przesyłki).

Książka zawiera najważniejsze artykuły ukazujące się w ramach cyklu .Pytania Czytelników”. Zamówienia można składać na adres: Bolesław Parma, skr. poczt. 35, 44-300 Wodzisław Ś.. na e-mail: [e-mail] lub przez teł. kom. - 661 316 897.