31529 Obraz1 (117)

masę ważonego ciała oraz wiedzieć, z jaką dokładnością należy tę masę wyznaczyć.

Tabela 2.1. Podział wag ze względu na nośność i dokładność, wg [4]

Rodzaj wasi	Nośność	Dokładność
Zwyczajna	5-10 kg	_±1ł
Techniczna	100- lOOOg	± 0,01 S
Analityczna	100-200 g	±0,1 mg
Półmikroanali tyczna	100fi	± 0,1 mg
1 Mikroanali tyczna	W) O w l	±0,001 mg
I Ullramikroanalityczna	do 1000 us	0,1 -0,01 ug

Podział wag analitycznych dźwigniowych

W laboratoriach stosowane są najczęściej wagi analityczne dźwigniowe, które działają na zasadzie zrównania momentów sił masy ważonego przedmiotu i masy odważników. Wyróżnia się dwa rodzaje takich wag:

-    wagi periodyczne - wagi, w których belka zawieszona na centralnym pryzmacie waha się swobodnie, a punkt równowagi wyznacza się na podstawie wychyleń wskazówki,

-    wagi aperiodyczne — wagi, w których wahania belki są hamowane pneumatycznie lub magnetycznie, dzięki czemu następuje szybkie ustalenie równowagi.

Wśród wag aperiodycznych i periodycznych w zależności od konstrukcji urządzenia pomiarowego wyróżnia się ponadto:

i wagi odważnikowe - w których masę ważonego przedmiotu równoważy się za pomocą nakładanych odważników,

- wagi włącznikowe - w których masę ważonego przedmiotu równoważy się za pomocą odważników na stałe zamontowanych w wadze i nakładanych za pomocą pokrętła.

Wagi aperiodyczne (uchylne) zależnie od sposobu nakładania odważników dzieli się na:

-    wagi odważnikowo-uchylne, w których odważniki nakładane są ręcznie,

-    wagi odważnikowo-włącznikowo-uchylne zwane półautomatycznymi, w których tylko odważniki gramowe są nakładane ręcznie, miligramowe zaś za pomocą pokrętła,

-    wagi włącznikowo-uchylne zwane automatycznymi, gdzie odważniki zarówno gramowe, jak i miligramowe nakładane są za pomocą pokrętła.

Wagi elektroniczne

Są to wagi obecnie najczęściej stosowane i najbardziej popularne ze względu na łatwość dokonania pomiaru masy, jak i ich czułość. Są to wagi uchylne, a odczyt masy ważonej substancji obserwuje się na wyświetlaczu. Wśród wag elektronicznych istnieją wagi o różnej czułości i dokładności. W laboratoriach badawczych najpopularniejsze są wagi techniczne, mikro-analityczne oraz ultramikroanalityczne. Na rysunkach przedstawiono przykładowo elektroniczną techniczną (rys. 2.1), która określa masę ważonej próbki z dokładnością do ±0,01 g oraz elektroniczną wagę analityczną (rys. 2.2) określającą masę z dokładnością! 0,0001 g.

Rys. 2.1. Elektroniczna waga techniczna

39