Przy rozpalaniu ogniska zimą wskazane jest odgarnięcie lub ubicie śniegu.
Gdy śnieg jest wyjątkowo głęboki, niewielkie ognisko można rozpalić na warstwie kloców ułożonych na śniegu. Najczęściej popełniane błędy w technice rozpalania ognisk to:
— zły dobór podpałki,
— nieosłonięcie ognia od wiatru,
— zapalanie ogniska pod wiatr,
— przytłumienie zapalonego ogniska zbyt dużą ilością pod-łożnego opału.
W razie braku zapałek lub zapalniczki dla rozpalenia podpałki można posłużyć się różnymi sposobami, które przy pewnej zręczności dają pożądane efekty. Tak np. nabój rakietowy wy-
Rys. 1. Zapalanie ogniska przez tarcie:
strzelony z rakietnicy powoduje natychmiastowe rozniecenie ognia. W tym celu należy wyjąć pocisk z łuski i odsypać połowę prochu na podpałkę. Z kolei w łusce umieszcza się szmatkę lub zwitek bawełny. Przy wystrzeleniu następuje zapalenie szmatki. Do rozniecenia ognia posłużyć się można także soczewką z aparatu fotograficznego, lornetki czy celownika karabinu. Promienie słoneczne po zogniskowaniu z łatwością rozpalają odpowiednio dobraną podpałkę (postrzępiony papier, siano, kłaczki bawełny, włosy). Dobre efekty daje również wykorzystanie spłonki od naboju.
Gdy nie ma możliwości skorzystania z wyżej podanych sposobów, wskazane jest sporządzenie prostego urządzenia przedstawionego na rys. 1.
i Składa się ono z drewnianego kija o wystruganym wielobocz-nym ostrzu (jakby rodzaj świdra), umieszczonego w wyciętym na wylot w kawałku deski otworze. Na zachowanie pionu pozwala umieszczenie górnego końca kija w gnieździe, gdzie może się on obracać. Pod otwór deski należy podłożyć dobrze wysuszoną podpałkę. Szybkie kręcenie kijem w otworze, (co jest możliwe w razie zastosowania łuku z cięciwą, którą należy nawinąć na kij), wytwarza dużą ilość ciepła w drodze tarcia i zapala podpałkę.
RODZAJE OGNISK
Istnieje wiele rodzajów ognisk, z których najbardziej typowe, omawiane poniżej, obrazuje rysunek 2.
1. Ognisko w kształcie gwiazdy. Duże kawałki drewna układa się na kształt gwiazdy dookoła podpałki. W miarę spalania się drewno należy podsuwać do środka. Takie rozwiązanie pozwala na ekonomiczne wykorzystanie opału z zachowaniem równomierności płomienia (rys. 2a).
2. Ognisko w formie krzyża. Przed rozpaleniem ogniska należy wykopać dwa dość szerokie, prostopadłe do siebie rowki. W miejscu ich przecięcia ustawia się opał w formie kopca (rys. 2b).
Ognisko płonie dobrze na skutek łatwego dostępu powietrza (przez rowki).
3. Ognisko w kształcie piramidy. Ten rodzaj ogniska uzyskuje się przez układanie kawałków drewna na przemian. W powstałą w dole ogniska pustą przestrzeń umożna łatwo podłożyć podpałkę (rys. 2c).
4. Ognisko między dwoma kamieniami. Rozpalenie ogniska między dwoma kamieniami, na których ustawia się naczynie (np. puszkę) z potrawą (rys. 2d), jest bardzo prostym sposobem podgrzewania posiłku.
5. Ognisko polinezyjskie. Opał rozpala się wewnątrz okrągłego włazu usypanego z ziemi, który nie dopuszcza do rozpowszechniania się ognia i chroni przed powstaniem pożaru, zwłaszcza gdy ognisko pali się na wyschniętym podłożu (rys. 2e).
6. Ognisko bez dymu. Tego rodzaju ognisko zdaje egzamin w razie przygotowywania posiłków w pobliżu nieprzyjaciela, gdzie dym mógłby zdradzić kryjówkę. Najlepszym miejscem jest stok wzgórza z zaroślami. Należy wykopać dół oraz wiodący od niego rowek aż do pobliskich zarośli. W dole przykrytym od góry gałęziami i ziemią sporządza się palenisko. Rowek służący do odprowadzenia dymu powinien być także zamaskowany.
159