29304 STA51088

A TO POLSKA WŁAŚNIE

:

Poziom świadomości seksualnej polskich nastolatków można określić tylko jednym słowem: depresja.

Do szpitala w Chojnicach zgłosiła się 17-lctnia dziewczyna. Badania ginekologiczne wykazały ponad wszelką wątpliwość, że kilka godzin wcześniej rodziła. Na pytanie lekarza, gdzie jest noworodek, 19-letni towarzysz dziewczyny przyniósł plecak, a w nim maleńkie zwłoki.

Według Zenona Wędzickiego, zastępcy prokuratora rejonowego w Tucholi; wstępne badania wykazały, że dziecko zmarło w wyniku urazów czaszkowo-mózgowych. Odnaleziono też ślady duszenia. 17-latka prawdopodobnie zostanie oskarżona o zabójstwo. Jak na razie - ze względu na stan psychiczny - nie można jcj-przesłuchać.

©0©

Zgodnie z przepisami obowiązującymi w polskim szkolnictwie - od 1999 r. uczniowie, począwszy od piątej klasy szkoły podstawowej, powinni się uczyć tzw. przygotowania do życia w rodzinie (na ten przedmiot przeznaczono 14 godzin lekcyjnych w roku). Mimo to w większości szkół edukacji seksualnej nie ma - zarówno z braku chętnych do nauczania (samo słowo „seks” ciału pedagogicznemu niełatwo przechodzi przez gardło), jak i z braku czasu na jej realizację.

- W moim gimnazjum takie lekcje są realizowane w ramach WOS-u. Lepiej lub gorzej - w zależności od tego, czy nauczyciel się nie wstydzi -mówi Ewa, nauczycielka biologii w gliwickim gimnazjum. - Z kolei w liceum, gdzie mam drugi etat, w ogóle nie ma tego przedmiotu i nigdy nic było: Za to było u nas sporo uczennic w ciąży, i to zarówno w gimnazjum, jak i liceum.

I rzeczywiście - stan na dziś jest taki, że lekcje, podczas których młodzi ludzie mieliby szansę dowiedzieć się czegokolwiek na temat swojej seksualności, odbywają się raczej sporadycznie. Wśród podręczników dopuszczonych przez MEN do nauki przedmiotu większość to te katolicko poprawne. „Pigułki z reguły są zapisywane zdrowym, miody ni kobietom, a działania niepożądane mogą uczynić je chorymi — wymagającymi leczenia" - tak rzetelną wiedzę w kwestii antykoncepcji zawiera na przykład podręcznik Teresy Król i Marii Ryś pt. „Wędrując ku dorosłości”...

Większość dorosłych - rodziców, polityków, nauczycieli, lekarzy - udaje, że problemu nie ma. Nic dopuszczają myśli, że młodzież może interesować się seksem. Wychodzą raczej z założenia, że im mniej o seksie się mówi, tym skuteczniej ustrzeże się przed nim nastolatków. Prawdy nic da się już ukryć, gdy któraśl z uczennic zajdzie w ciążę. W do- I datku ze swoim szkolnym kole- I gą. Bo - czy tego chcemy, czy nie-temat seksu wśród młodzie- | ty istnieje jak świat światem; tylko obłudna pseudomoralność katolicka może temu zaprzeczać. Młodzi Polacy na własną rękę poszukują więc wiedzy, by przetrwać burzliwy okres dojrzewania. Źródła informacji: internet, relacje kolegów, młodzieżowe czasopisma, w których najpoważniejsze dylematy to np.: „ Mam 15 lal i wciąż Jestem dziewicą ". Dlatego młodzież z reguły kieruje się stereotypami wyniesionymi spod trzepaka, a seks w jej pojęciu to swoisty „dowód miłości”, rodzaj sportu, a nawet całkiem przyjemny sposób na utratę zbędnych kilogramów!

Efekt? Niechciane ciąże nastolatek oraz zakażenia wirusem H!V wśród młodzieży. Zbadać międzynarodowego

\fsexfbud\oo5

^ltU«feus

instytutu SKIM Analytical Healthcare wynika, że zaledwie 13 proc. młodych Polek konsultowało z lekarzem wybór zabezpieczenia przed swoim pierwszym w życiu stosunkiem. A poziom wiedzy polskich nastolatków jest zatrważający, o czym świadczą choćby zadawane przez nich pytania: „Czy podczas pierwszego razu można zajść w ciążę?”; „Jak to robić, by się nie zabezpieczać?”; „W jaki sposób prawidłowo nałożyć prezerwatywę?”; „Czy jest taka pozycja seksualna, w której się nie zachodzi?”; a nawet: „Czy mogę być w ciąży przez wspólne korzystanie z toalety?” albo: „Czy drogą żołądkową można zajść w ciążę (gdy dziewczyna połknie spermę)?”; „Kąpałam się nago z chłopakiem w jeziorze, czy mogę być w ciąży? Boli mnie brzuch i mam mdłości, nic mogę przestać o tym myśleć, mam dopiero 15 lat”; .Jaką drogą dokładnie można się zarazić wirusem HIV?”.

©0©

Tę wstydliwą lukę w polskim systemie szkolnictwa starają się uzupełnić edukatorzy seksualni z warszawskiej grupy Ponton. Codziennie odpowiadają na pytania młodzieży, i to zarówno chłopców, jak i dziewcząt, związane ze sferą dojrzewania i seksualności (www.ponton.org.pl, [e-mail]). Poza tym wolontariusze Pontona prowadzą półtoragodzinne zajęcia w szkołach. Starają się „wyratować” młodzież, która popada w swoistą schizofrenię.

- Z jednej strony jest bardzo nasycona seksem popkultura, dorastanie wśród bodźców, które mówią: róbmy to, wszyscy to robią, jesteś frajc-rem, jeśli tego nie robisz. Z drugiej I strony-mamy w Polsce tabu zwią- I zane z Kościołem katolickim, z bra- I kicm edukacji seksualnej w szko- I łach — mówi Aleksandra Józe- I fowska, koordynatorka warszaw- I skiego Pontona.

Ludzie Pontona dokonująpraw- I dziwej rewolucji, bo w kraju po- I wszechnic panującego tabu otwar- I cie mówią o seksie, odpowiedział- I ności, prawach pacjenta, asertyw- I ności, świadomym zapobieganiu I ciąży, a nawet uczą, jak poprawnie I założyć prezerwatywę, korzystając I

z drewnianego fantomu imitującego penisa. I nie czerwienią się przy tym i nie jąkają.

-    Największym komplementem jest dla nas, kiedy po zajęciach sły-l szymy: „Wreszcie ktoś porozmawiał z nami normalnie” - mówi Ola. Boi dla nich normalnie to poważnie i bezpośrednio.

-    Nie spodziewamy się, że zrobimy] edukację seksualną w Polsce. Mamy świadomość pracy u podstaw, ale robił my, co możemy - stwierdza Józefowi ska. - A przede wszystkim mówimy o konsekwencjach wczesnego współżycia i pytamy, czy są gotowi na ojcostwo lub macierzyństwo. Bo kiedy młody człowiek ma świadomość, czym może zakończyć się ryzykowny, przygodny stosunek bez zabezpieczenia, jest szansa, że zastanowi się kilka razy, zanim spróbuje - dodaje.

WIKTORIA ZIMIŃSKA Fot. www.ponton.org.pl [e-mail]

Grupa Edukatorów Seksualnych .Ponton* działa od pięciu lal przy Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Jako jedyna polska grupa został nominowany przez holenderską fundację MaMa Cash do nagrody .She changes the world" dla małych organizacji działających na rzecz praw kobiet na święcie. Grupa ma na koncie uliczne happeningi, akcje informacyjne, a od 3 lat wolontariusze Pontona prowadzą pogadanki o antykoncepcji i prewencji HIWAIDS w gimnazjach oraz liceach w Warszawie i okolicach. 16 lutego br. zainaugurowała działalność gdańska filia Pontona, która oprze swą działalność na warsztatach prowadzonych w liceach, warsztatach dla studentek i studentów, którzy zamierzają w przyszłości pracować w szkołach, poradnictwie indywidualnym prowadzonym przez wolontariuszy oraz na poradach prowadzonych za pomocą Internetu. Ponton od lat apeluje też o wprowadzenie do programów nauczania szkolnego powszechnej edukacji seksualnej, opartej na standardach naukowych i medycznych oraz na standardach praw człowieka wypracowanych przez ONZ i Unię Europejską.