Umowa ratyfikowana (za zgodą wyrażoną w ustawie i bez zgody wyrażonej w ustawie) - to akt ostatecznego potwierdzenia woli państwa związania się z tą umową. Ratyfikacja umowy stanowi przesłankę nabrania przez umowę mocy wiążącej wobec państwa. W myśl art. 89 ust. 1 Konstytucji ratyfikacja najważniejszych umów międzynarodowych może nastąpić tylko na podstawie uprzednio uchwalonej ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikację (tzw. ustawa akceptująca). Wymóg uchwalenia ustawy akceptującej odnosi się do umów dotyczących:
• Pokoju, sojuszy, układów politycznych i układów wojskowych
• Wolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w Konstytucji
• Członkostwa RP w organizacji międzynarodowej
• Znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym
• Spraw uregulowanych w ustawie lub w których Konstytucja wymaga ustawy.
Art. 90 - „RP może na podstawie umowy międzynarodowej przekazać organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach ” Ustawa wyrażająca zgodę na ratyfikację takiej umowy jest uchwalona przez Sejm większością 2/3 głosów (w obecności co najmniej % ustawowej liczby posłów) oraz przez Senat większością 2/3 głosów (w obecności co najmniej % ustawowej liczby senatorów). Wyrażenie zgody może być uchwalone również w drodze referendum ogólnokrajowym. Uchwałę w sprawie wyboru trybu wyrażenia zgody na ratyfikację podejmuje Sejm bezwzględną większością głosów (w obecności co najmniej Vi ustawowej liczby posłów).
Umowy międzynarodowe ratyfikowane za zgodą wyrażoną w ustawie mają moc prawną ustawy. Jednakże w przypadku,, Jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową”, umowa ta ma pierwszeństwo przed ustawą. Prawo rozstrzygania o zgodności ustaw z tymi umowami oraz o zgodności umów międzynarodowych z Konstytucją należy do TK. Natomiast umowy ratyfikowane bez upoważnienia ustawy, w przypadku kolizji norm, ustępują swą skutecznością ustawie, ale mają pierwszeństwo przed innymi aktami prawnymi.
W myśl art. 91 „Ratyfikowana umowa międzynarodowa, po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP, stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy. Umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową.” Umowy ratyfikuje Prezydent RP.
Umowy nieratyfikowane - dotyczą przeważnie współpracy ministerstw, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa w Polsce. Mogą obowiązywać tylko w sferze prawa wewnętrznego, tzn. wiązać tylko jednostki organizacyjnie podporządkowane organowi, który zawarł umowę międzynarodową. W żadnym razie nie mogą one kształtować sytuacji prawnej podmiotów zewnętrznych (oby wateli)Zawierane są one przez RM lub nawet poszczególnych ministrów. Umowy te w hierarchii źródeł prawa umiejscowione są poniżej ustawy.
177. Zasada dyskontynuacji prac Sejmu (+ wyjątki)
Zasada dyskontynucji prac Sejmu wiąże się z upływem kadencji Sejmu i Senatu. Upływ kadencji oznacza przerwanie materialnej ciągłości jego prac. Oznacza to, że wszelkie sprawy, wnioski i przedłożenia nie zakończone w Sejmie czy Senacie traktuje się jako ostatecznie załatwione w sensie niedojścia do skutku. Nie są przekazywane nowemu parlamentowi. Zasada ta ma największe znaczenie dla prac ustawodawczych - jeżeli ustawa nie została przyjęta przez obie izby, to nie dochodzi do skutku, a procedura ustawodawcza zostaje zamknięta. Zasada dyskontynuacji nie jest normą prawną-jest prawem zwyczajowym. Wyjątkami od tej zasady są:
• Inicjatywa ludowa — jeżeli projekt ustawy został wniesiony przez obywateli to Sejm następnej kadencji jest zobligowany do prowadzenia dalszych prac nad projektem.
• Uchwalenie ustawy budżetowej.
• Sprawozdania komisji śledczych (o ile sprawozdanie zostało przedstawione Sejmowi poprzedniej kadencji.
• Wniosek o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej.
• Nie zakończonego postępowania w sejmowej Komisji ds. Unii Europejskiej.
178. Zasada suwerenności Narodu
99