32921 Untitled Scanned 17 (4)

126 Średniowieczna piesn religijna polska

Wiecznej chwały domieści: Panna Boga poczęła* Krystnsa porodziła, Panna niepokalona.

III.18 DZIECIĘ SIE NAM NARODZIŁO

Anonimowa kolęda z druku: WoJcabularz rozmaitych i potrzebnych sentencji, Kraków 1539, k. Z₃, równolegle z tekstem niemieckim: Bas Kindleyn ist uns geboren.

Poprzednie wydanie: Kolędy polslcie, s. 33—34.

Dziecie sie nam narodziło,

Wszystek świat zwiesieliło,

Z Panny czystej, pokornej,

Nam na pocieszenie.

⁵ Aby nie jego narodzenie,

Byłoby nasze zatracenie,

Ale jest nasze wszystkich zbawienie. Przez twe słodkie narodzenie, Człowieczeństwem ogarnione,

¹⁰ Smiłuj sie dziś nad nami.

III.19 KOLĘDA SIĘ Z ALLELUJĄ ZWADZIŁA

Nie dokończona kolęda życzeniowa na Nowy Rok wykonywana w klasztorach, bernardyńskich prawdopodobnie podczas rekreacji. Pełny tekst innej redakcji kolędy zachował się w rękopisie z pierwszej połowy XVII w., przechowywanym w Bibliotece Jagiellońskiej, sygn. Przyb. 227/53.

Utwór znajduje się w luźnym zapisie rękopiśmiennym z pierwszej połowy XVI w, na ostatniej karcie i wewnętrznej stronie tylnej okładki inkunabułu: Nicolau^ (Je Hanapis, Bibliapauperum [Strasburg, Io. Priiss] 1490, przechowywanego w Bibliotece Prowincji 00. Bernardynów w Kraksie, sygn. 12.

Wydanie: W. Wydra, Teksty kolędowe z pierwszej połowy w. XVI zapisane w inkunabule b_efnardynów krakowskich, Pamiętnik Literacki* R. LXIX: 197^ z. 3, s. 166—170.

SEQUITUR STRENA YERIsj-^CULAE LOQUCIONIS

Kolęda się z Allelują zwadzie,

Jedna drugiej ku czci przyiowiła.

Lelujać Kolędzie zdradę zac[_a}a,

Iż się cały rok Kolęda wago^ała,

⁵ A dzisia się do nas nawróci^

Aby cbłopy chodząc powad^Ra.

Kolędaó Lelujej odpowiedź Rsda:

„Żeś się, Leluja, cały post Vag°wała.

Czyliś beła co złego zbroiła,

¹⁰ Żeś się kościoła siedrn niedziel chroni<ła>?

III.19 KOLĘDA SIĘ Z ALLELUJA Z^rADZIŁA

przed w. 1 — „Następuje kolęda noworoczna w języku ojczystym” (w przeciwieństwie do innych kol^ą łacińskich zapisanych w inkunabule) .

w. 3 telujaó — popularna wyn\₀wa polska wyrazu Alleluja; zdradę zadała — zarzuciła zdradę. Al^eg°^ria „Kolędy” i „Allelui” w tym utworze użyta jest przez anonimowego autora na zasadzie popularnych w literaturze późnego średniowiecza „poswarek” (sporów) alegorycznych postaci.

w. 4 cały rok Kolęda wagowałą ^- przez cały rok (kościelny) „Kolęda się wałęsała”, tzn. poza okresem Bożego Narodzenia nie występowała w tekstach liturgicznych.

w. 6 chłopy chodząc — inwersją, chodząc, chłopy, w. 10 siedm niedziel chroni(ła> ^ aluzja do Przedpościa (trzy niedziele) i okresu Wielkiego Postu (_s#eść niedziel), kiedy w liturgii milknie śpiew „Alleluja” (w tekście piylnie liczba siedem zamiast dziewięć).