33153 P1060819 (2)

względem tematycznym antologia nie jest Jpoaqśbtna$ nazwiska twórców, można by zaproponować wiele i dzid, i ich interpretacji — to sprawa oczywista. Dodać J pominięto teksty dostępne już w polskich wydaniach książkowych, a wiec np.

Gleba Auerbacha.    ^_____

Tłumacze tej książki mieli zadanie trudne z wielu powodów. Pomijajt^jUŻniewielkie nasze doświadczenie przekładowe w tej dziedzinie należą tu i klopoty^termi-nologkzne (choćby (Bigielskż oplot* czy rosyjski wskaż*; za niektóre decyzja■ ^odpowiedzialność na wydawcę), i różna często od tradycji polskich tonacja stylistyczna, i podwójna — poznawczo-naukowa I artystyczna intencja widu tekstów. Nit ogól tłumacze dawali prymat wierności nad potoczystośdą; niechże wolno będzie jednak zaznaczyć, ie zawiłość niektórych przynajmniej wywodów me jest tylko winą tbma-

Tytuły poszczególnych prac bd> ich fragmentów zachowano w zasadzie bez zmian Również autorskie uczlonowame tekstów (tj. podział na rozdziały czy drobniejsze części składowe) jest zgodne z oryginałami.

Zgodne z oryginałami jest też miejsce informacji bibliograficznych (w tekście właściwym bib przypisach). Zapis bibliograficzny ujednolicano zasadniczo jedynie w jego graficznym układzie i porządku cyfrowym. Najkonieczniejsze uzupełnienia ujęto w nawiasy kwadratowe. Ujednolicono także sposób oznaczenia przytoczeń (teksty będące przedmiotem analizy z wyjątkiem drobnych cytatów złożono petitem), skrótów autorskich (nawiasy trójkątne) i podkreśleń autora (spacja).

Analizowane teksty poetyckie zamieszczono w oryginale i przekładzie (literackim lub filologicznym, w zależności od potrzeby), a fragmenty większych utworów powieściowych — w tłumaczeniach. Niezależnie od tego wprowadzono przekłady zwrotów obcojęzycznych, poza wyrażeniami powszechnie zrozumiałymi. Przekład polski (w nawiasach kwadratowych) wprowadzono też tam, gdzie pojawiają się obszerniejsie cytaty z opracowań naukowych czy innych dziel w języku obcym w stoswtku do języka oryginału.

Przypisy tłumaczy i wydawcy (ujęte w nawiasy kwadratowe) motywują pewne decyzje przekładowe oraz objaśniają szczegóły i aluzje, które mogą być trudne dla czytelników o przygotowaniu innym niż odbiorcy oryginałów tych rozpraw.

Wydawca antologii składa serdeczne podziękowania Autorom i Nakładcom, którzy zgodzili się na umieszczenie w niej przynależnych Im prac, a takie Kolegom, których pomoc pozwoliła usunąć mele trudności i wątpliwości.

Kraków, sierpień 19tit

Henryk Markiewicz

'cji ~l yotf 'yij'] '

nANcn mooMM

K ¹ "f^OyiA o W ^

„HAMLET, KRÓLEWICZ DUŃSKI" ANALOGIA DZIAŁANIA

Fnń Fercuioa sroćdstZl becco 19Ww Ut i|M| iQli»ll»lil StaSe ■! wUńcasicZHjmnL ■H ■nHyiPB—tea Aaerica UkanHi TtaM w Ta¹ York¹ ł nmmm Mnlaa, «jtMy w BaaabfSaa ram (fdse w UUch NM—IM Ural tntras I»|M|S|M) 1 - FH>H« lirai? (IM—193$. MMI'. M mtam Ettutej |a»—< i hlpn IWi²n l»i¹» H, pt, Hm lica tf m Iha¹ (IMS ■» Ma a aafayMMM¹ pna iaqtiM| a Ml MMn,aba|ialMiMhliliaAM| MnMtiMMai taaiuaanaUHM łliłaalMaai—■MMa:Pa—^,«ni■!■«?«¹»Ma¹ h łaaak L» ■ ■■ i (HS7). hirai afc i a Mak) Mi(INI| I awak¹ poaWaM¹.

.WMlrt.PHwnf II............ lata^aaa-mMIIYkaa»M:ntMM<Fał¹ai«a.Aaa¹V«

|M- ra ai VA— a łA¹m¹m/■>ir¹ i.HMaaWaiai Fito. IM

Chociaż Hamlet został napisany duło wcześniej niż Btremka czy Tristan', dzisiejszy czytelnik obcuje z nim daleko łatwiej niż z tymi późniejszymi dziełami. Można podziwiać arcydzieło Radne’¹, można szczerze „ptzejąć się" Tristanem_t ale w porównaniu z Hamletem są one sztuczne, zawężone i jednostronne. W przeciwieństwie do nich, tajemniczy dramat Shakespeare’a działa, nawet i dzisiaj, przenikliwie, bezpośrednio i głęboko.

Przyczyną wyższości Hamleta jest to, że został ukształtowany pracz taki teatr, który był bliski pierwotnego źródła wszelkiego dramatu — sztuki zarówno bardziej prymitywnej, jak t bardziej subtelnej niż filozofia To wielkie „zwierciadło” teatru elżbietaóskiego zostało rozbite i od tego czasu musi się teatr budować lub wymyślać. Dlatego też teatr nowożytny jest zbiorem jednostronnych gatunków dramatu, opartych o zawężone poglądy na życie. U Racine¹a będzie to „działanie¹ racjonalne”, u Wagnera — „działanie jako namiętność”. Współczesnym może się wydawać, że każda taka innowacja, precyzyjnie przedstawiająca wycinek życia, jest a stanic

1

   [Mowa tu o dramatach Ratinefe I Wapna, które Fcrgusson uważa a typowo dla dodają-nego dramatu nowożytnego. Przeciwstawia im dramaturgię Shakrspeare'a jako .bezpołredsie dat-dzictwo realistycznej tradycji SofoUesa I Dantego", która odwołuje się do „wraifiwofci hbrriomse-

| pnedstawia „powszechną tajemnicę stworzenia hatafcngo poprzez obrazy w—Mc. zmienne i analogiczne¹ (Fergusson, Th Urn ef a Thatrr, ł 10S¹Xl

2

*    [Terminy uctioa i flot używane pracz Fcrgutsona w nawiązaniu do Aiysroreksowskidi (mnii i nyffcjj podane zastały w przekładzie jako „doatamc" i Ja buta".)