34329 P1520569

Wazopresyna reguluje gospodarkę wodno-mineralną. Jej rola zostanie    1.5

przedstawiona w rozdziale dotyczącym gospodarki wodno-elektrolitowej. Podwzgórzowe hormony uwalniające (GnRH, CRH, TRH i inne), a także    Tar<

hormony hamujące (statyny), działają lokalnie w gruczołowej części przysad-    <j_u i

ki. Dotarcie tych hormonów z podwzgórza do przysadki umożliwia szczególne    _w p

przystosowanie krążenia w przysadce. Żyła odprowadzająca krew z podwzgó-    «j_aJ

rza podlega kapilaryzacji w gruczołowej części przysadki (sieć cudowna), jj «|y a neurohormony podwzgórzowe uzyskują możliwość dyfundowania z krwi żyl-    błoi

nej do komórek wydzielniczych. Podwzgórzowe hormony uwalniające - jest ich    ko

kilka i każdy ma swoją nazwę - powodują uwalnianie z części gruczołowej

przysadki syntetyzowanych tam hormonów tropowych oraz hormonów

0    znaczeniu ogólnoustrojowym. Hormony tropowe są to hormony pobudzające czynności innych gruczołów wydzielania wewnętrznego.

Wyróżnia się kilka hormonów tropowych.

Hormony gonadotropowe to FSH i LH. Ich uwalnianie z przysadki następuje pod wpływem podwzgórzowego hormonu uwalniającego (GnRH).

FSH jest u samicy hormonem warunkującym rozwój i dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych, w których wytwarzane są hormony steroidowe - estrogeny.

U samców FSH pobudza czynność kanalików nasiennych. LH jest hormonem powodującym owulację, a następnie powstawanie ciałek żółtych wytwarzających hormon steroidowy - progesteron. U samców LH zapewnia syntezę

1    sekrecje w jądrach steroidowego hormonu męskiego - testosteronu.

Wszystkie wymienione wyżej hormony zostaną omówione szczegółowiej w rozdziale dotyczącym rozrodu.

Hormon tyreotropowy (TSH) pobudza tarczycę do wydzielania hormonów: tyroksyny i trijodotyroniny. Hormon adrenokortykotropowy (ACTH) pobudza korę nadnerczy do sekrecji (wydzielania) licznej grupy hor-    _z j

monów steroidowych. Hormon lipotropowy (LPT) wpływa na przemianę    kt

tłuszczów w organizmie, powoduje rozpad triacetylogliceroli i uwalnianie | kwasów tłuszczowych.    \    ■

Drugą grupę stanowią hormony o znaczeniu ogólnoustrojowym. Hor- i vj mon wzrostu (GH) stymuluje syntezę wszystkich białek, w tym białek kość-    e:

ca, a przez to ma podstawowe znaczenie w okresie wzrostu i rozwoju. Pośred-    d

nio wpływa też na przemianę cukrowców i kwasów tłuszczowych. Po zakończeniu wzrostu zapewnia ciągłą syntezę białek w wątrobie oraz odbudowę obumierających komórek: np. nabłonka w przewodzie pokarmowym, śród-błonka naczyń krwionośnych, tkanki łącznej itp. Prolaktyna (PRL) stymu- ; m luje sekrecję mleka w czasie laktacji oraz współuczestniczy w hormonalnej regulacji rozrodu samicy i samca. Rola prolaktyny zostanie omówiona szczegółowiej w rozdziale dotyczącym rozrodu i laktacji.