wytwarzanie i usuwanie kwasów [ 525
TABELA 32-3. Wytwarzanie kwasów nielotnych oraz zasad w zależności od składników pokarmowych
Wytwarzanie Ilość (mEq/dz.)
Składnik pokarmowy |
kwasów |
zasad |
kwasów |
zasad |
Węglowodany |
0 |
0 |
0 |
0 |
Tłuszcze |
0 |
0 |
0 |
0 |
Aminokwasy | ||||
H2so4 |
70 | |||
kationowe3 |
HC1 |
135 | ||
anionowe4 |
HC03- |
100 | ||
hco3- |
60 | |||
Fosforany |
H2P04- |
30 | ||
Wytwarzanie kwasów netto |
75* |
1 Cysteina oraz metionina (aminokwasy obojętne).
2 Lizyna, arginina oraz histydyna.
3 Asparaginian oraz glutaminian.
4 Octan, cytrynian, glukonian, mleczan oraz jabłczan.
I Wytwarzanie kwasów nielotnych ze 100 g białek wynosi około 100 mmoli (lub mEq) dziennie plus 30 mmoli jonów H4 z fosforanów. W związku z tym, że metabolizm anionów organicznych dostarcza 60 mmoli HC03~ dziennie, wytwarzanie kwasów netto wynosi około 70 mmoli (mEq) dziennie lub około 1 mmola H4/kg masy ciała dziennie.
B.j Metabolizm pośredni. Głównym źródłem kwasów nielotnych w organizmie człowieka są białka egzogenne. Jony H+ są wytwarzane w procesach katabolizmu fosfoprotein i metioniny, prowadzących do powstania odpowiednio kwasu fosforowego oraz siarkowego (tab. 32-3).
Większość aminokwasów obojętnych jest metabolizowana przez wątrobę do glukozy i triglicerydów, czemu towarzyszy wytwarzanie energii [trifosforan adenozyny]. Należy podkreślić, że w tych reakcjach nie dochodzi do powstawania kwasów:
aminokwas0 —» glukoza10 (lub trigliceryd10) + mocznik10.
Kwas siarkowy powstaje w wyniku katabolizmu aminokwasów obojętnych zawiera
jących siarkę (np. metioniny, cysteiny, cystyny). W wyniku przemian tych aminokwa
sów powstaje proton (H+) oraz anion S042-:
metionina10 (lub cysteina10) —> glukoza10 (lub trigliceryd10) + mocznik10 + 2H5 + SO^3".
Kwas siarkowy jest początkowo buforowany w ECF przez HCOa~ w reakcji:
HjjSC^ + 2NaHC03 -> NagSO,, + 2H2C03 -» 21^0 + C02.
Nadmiar jonów H5 zostaje usunięty przez nerki zapobiegając postępującej utracie jo
nów HC03" oraz innych buforów i powstaniu kwasicy metabolicznej.