24
3.5. PRZEKŁADNIE O PASIE ZĘBATYM
3.5.1. BUDOWA WEWNĘTRZNA I MATERIAŁY PASÓW, wg [8,58]
Przekładnie o pasach zębatych stanowią odmianę przekładni pasowych, ponieważ pasy są powiązane kształtowo z kołami, co upodobnia je do przekładni łańcuchowych. Przekładnie nie wymagają wstępnego napinania pasa i pozwalają na uzyskanie przełożeń do u ~ 30.
Pasy zębate wykonuje się ze sztucznej gumy (np. neoprenowej) lub z poliuretanu, odznaczających się bardzo dobrymi własnościami sprężystymi. Warstwę nośną w tych pasach stanowią linki stalowe lub poliamidowe.
Rys. 3.5.1. Budowa wewnętrzna pasa zębatego o zarysie trapezowym:
1 - linki z włókna szklanego; 2 - grzbiet pasa wypełniony gumą lub tworzywem; 3 - ząb pasa wypełniony gumą lub tworzywem; 4 - tkanina powłokowa (warstwa otaczajaca)
3.5.2. DOBOR PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW, wg [8, 52, 58, 59]
Istnieją pasy zebate o zarysach zęba trapezowym i okrągłym. Obliczenia przedstawiono dla pasów o zarysie trapezowym.
A
a
Rys. 3.5.2. Schemat oraz podstawowe parametry przekładni o pasie zębatym
D
Płaszczyzno rozmieszczenia warstwy nośnej
PARAMETRY ZADANE:
P\, P2, kW; nu n2, min1; u; 7j, T2, Nm. Rodzaj pasa (3.5.1).
Warunki pracy.
Przybliżony rozstaw osi (oomi„ ... aomax ), mm
(z rozplanowania napędu).
DOBIERA SIĘ (rys. 3.5.2, rys. 3.5.3):
1. Modułpasa, mm m=f(PXo,n]), (rys. 3.5.4), gdzie: Plo =P, kT - moc obliczeniowa, kW;
kr - współczynnik uwzględniający trwałość pasa klinowego wyrażoną w godzinach przy ustalonej liczbie godzin pracy pasa w czasie dnia oraz przeciążenia przekładni przy rozruchu i przy pracy ustalonej; kr=f (warunki pracy, liczba godzin pracy na dobę, charakterystyka silnika) (tabl. 3.2.7).
2. Podziałka zębów, mm tp=u m.
Dla pasów, w których określonym parametrem jest podzial-ka dobiera sieja wg rys. 3.5.5 tp= f(.P1o, fl,)> mm.
3. Minimalna liczba zebow kola czynnego, szt.
z, = f(n,,777(fp)) (tabl. 3.5.4).
4. Liczba zębów koła biernego, szt.
z2=Zj u. z2 - liczba całkowita.
5. Rzeczywiste przełożenie przekładni Un =z2lzx.
6. Średnice podziałowe kół pasowych, mm
Dx=Z\m\ D2-z2m.
7. Zalecana odległość osi, mm az>.kaD2,
Minimalna odległość osi, mm amin=0,55(Dl+D2)+hP
(o z min)*
8. Długość pasa wyrażona przez liczbę zębów zp, szt.: zp= 2az/tP+0,5 (z]+z2)+/'1 tp/az
gdzie /■| = (z2-z,)2/(4tt2)-
zp - liczba całkowita (tabl. 3.5.2).
9. Odległość osi dla dobranej liczby zębów zp, mm:
a = [2z p - (z2+zx)] f2t p,
gdzie f2 (tabl. 3.5.3). oomiDi$o^oomax.
10. Prędkość pasa, m/s i? = ttD, n,/(60 103)-
bp
Rys. 3.5.3. Wymiary pasów zębatych o trapezowym zarysie zęba
11. Kąt opasania koła czynnego, st
ar = 180°-57°(£)2-D,)/o.
12. Liczba zębów na kącie opasania, szt.
zxv=zx<p°l 360° (zm=3...15).
13. Szerokość obliczeniowa pasa, mm bp = PxkT/(Pt Z\r), gdzie P, - moc przenoszona przez jeden ząb pasa o szerokości 1 mm w standardowych warunkach pracy, kW/mm P, = f(-tf, tp) (rys. 3.5.6).
W przypadku zm< 6 wykonuje się uwzględnienie liczby zębów na kącie opasania. Jeżeli zox = 5,4, 3, 2, to szerokość pasa zwiększa się o 1,25; 1,66; 2,5 i 5,0 razy odpowiednio.
Otrzymaną w taki sposób szerokość pasa bp zaokrągla się do bliższej większej wartości bp (tabl. 3.5.2).
14. Siła obciążająca wał, N ^=(1,10...1,15) F,, gdzie Ft = 2-1037j/Z)1 - siła obwodowa, N.