w prtyaumach promowych (rys. 10.4). Mocowanie statku odbywa &ję p^, <j/yt iu cumowniczych ur/ąd/cń zbudowanych na nabrzeżu (rys. 10.5).
Rys 10.4 Kierownica przystani promowej: 1 — kierownica, 2 — prom. 3 — rubrzefc
Z.
2
Rys 10.5. Urządzenie cumownicze: a) widok nabrzeża, b) przekrój, c) widok: 1 - pachoł ono* niczy. 2 — hak cumowniczy. 3 — pierścień. 4 — zakotwienie. 5 — drabinka wejfcB**
\V/ak/ności od rodzaju ładunków, długości i wyporności statków uksztal rtVane są odpowiednie nabrzeża, tworząc specjalistyczne baseny. Wielkość V i;J|eżna jest od wielkości zadań przeładunkowych, a nabrzeże wyposażone j w odpowiednie urządzenia ładunkowe (dźwigi, układarki, spychacze, uiinociągi '<P-) Nabrzeża wyposażone są w odpowiednie place składowe, (WtJIyuy i układy transportowe w zależności od stosowanej technologii podiów transportu lądowego.
Podstawowym zadaniem wszystkich urządzeń obsługujących statek jest maksymalne skrócenie czasu jego pobytu w porcie. Stąd wynika specjalizacja urządzeń przeładunkowych oraz specjalizacja statków morskich. Stosowany tet przeładunek bezpośredni statek-wagon kolejowy oraz pośredni ze statków jomagazynów lub na place składowe i na odwrót.
Siatek jest praktycznie rozładowywany jest w ciągu kilku dni, a kolej lub samochody przewozić będą wyładowany towar na zaplecze (w głąb kraju) przez kilkanaście dni. Duże porty wymagają przyjęcia i wyprawienia kilku-dziesięciu pociągów w ciągu doby. Wymaga to budowy specjalistycznych stacji portowych. Do ich zadań należy: przyjmowanie pociągów z różnych relacji krajowych, rozrządzanie grup wagonów na stacje rejonowe i wysyłanie rehranych wagonów do stacji rejonowych. Stacje rejonowe segregują przyjęte wagony według punktów ładunkowych na nabrzeżach i obsługują te punkty. Stacje rejonowe zbierają wagony z nabrzeża i przekazują je na stację portową. Praca kolei koncentruje się więc na stacjach portowych, na stacjach rejonowych i na nabrzeżach.
Charaktetystyczny układ torowy służący do przeładunku bezpośredniego na wagony przedstawiony jest na rys. 10.6. Nazwa basenów lub nabrzeży związana jest często z rodzajem ładunku (basen węglowy, rudowy itp.).
do stacji
rejonową
i
~rrm
TT
P2
Rys. 10.6. Kolejowy punkt przeładunkowy w porcie: s — statek morski przycumowany do nabrzeżu. / — tory ładunkowe, in — tory manewrowe, p — tory do obsługi z magazynów (s)
W basenach portowych do przeładunku węgla stosuje się specjalne całowa-gonowe wywrotnice, do przeładunku zboża budowane są elewatory, wykorzystujące siłę ciężkości i pompy ssące. W celu przeładunku materiałów płynnych urządza się przepompownie.