34884 mg0003

3. Język w Internecie

witryn prywatnych kształtuje się gatunek, który można nazwać autoprezentacją, a którego celem jest charakterystyka właściciela witryny dokonana przez niego samego. W przypadku takich nie dość jeszcze wykrystalizowanych form powstrzymam się od bliższego opisu, sugeruję jednak, iż w tekstach internetowych kształtuje się ich jeszcze co najmniej kilka¹.

Charakterystyki gatunków przedstawiam najpierw w formie opisowej, następnie zaś w tabelarycznej, co umożliwi porównanie pewnych właściwości gatunkowych.

3.5.2. Wstępna charakterystyka gatunków

Charakteryzowane gatunki dzielę na dwie grupy: monologowe i dialogowe, zależnie od tego, która z form podawczych w ich obrębie występuje lub dominuje.

Pierwszą z form gatunkowych, które poddaję krótkiej charakterystyce, jest biuletyn elektroniczny nazywany też biuletynem informacyjnym (bulletin board). Jest to elektroniczna tablica ogłoszeń, niekiedy przypominająca rodzaj czasopisma z rozbudowanym działem ogłoszeń. Nie jest to w takim razie gatunek prosty, lecz złożony; co poważnie komplikuje jego opis. Jest oczywiste, iż analizę tego gatunku trzeba powiązać z analizą gatunków prostych (lub prostszych), z których on się składa - ogłoszenia, zawiadomienia, notatki itd., które stanowią elektroniczne warianty tekstów tradycyjnych. Co więcej, należy też ustalić, czy różnią się one, a jeśli tak - pod jakimi względami - od gatunków nieelektronicznych.

Parametry komunikacyjne biuletynu przedstawiają się zaś następująco:

1. Nadawca zinstytucjonalizowany (np. grupa osób, internetowy serwis informacyjny), reprezentujący użytkowników biuletynu, lecz ograniczający swą rolę do redagowania tekstów i komponowania biuletynu, w związku z czym, a także w związku z nastawieniem użytkowników, w biuletynach bardzo wyraźnie dominuje funkcja komunikatywna².

2.    Nadawca i odbiorca działają w niewielkiej społeczności, którą łączą wspólne zainteresowania, miejsce zamieszkania, wspólne problemy itp.

3.    Stopień oficjalnośd tekstów nie jest wysoki.

Biuletyny, mimo podejmowania spraw znajdujących często szybkie rozwiązanie i/lub szybko się dezaktualizujących, nastawione są - by tak rzec - „na trwanie”. Regułą jest archiwizowanie biuletynów i udostępnianie archiwów.

Pod względem kompozycyjnym biuletyny są w dużym stopniu uschematyzowane, wskutek czego w Internecie spotyka się serwisy oferujące możliwość ich częściowo zautomatyzowanego przygotowywania³.

Gatunkiem, który w ostatnich czasach skupia uwagę i użytkowników, i zajmujących się Internetem specjalistów z różnych dziedzin, jest blog. Ten typowo internetowy gatunek ma wzorzec w pamiętniku i dzienniku, a jego nazwa pochodzi od angielskiego weblog, co można tłumaczyć jako ‘rejestr sieciowy’ lub. ‘dziennik sieciowy’.

Podobieństwa blogu do dziennika są znaczne, błogi mają np. budowę fragmentaryczną i hybrydyczną, jednak równie istotne są różnice. Przede wszystkim dzienniki sieciowe są publikacjami, tekstami przeznaczonymi w związku z tym do rozpowszechniania i do lektury. Co więcej: autorzy blogów godzą się na komentowanie swoich tekstów - formularz umożliwiający dodanie komentarza pojawia się po kliknięciu na odpowiednie hiperłącze. Interakcja jest więc wpisana w strukturę gatunku.

Charakterystyczną właściwością blogów (która ujawnia się też np. w pogawędkach internetowych, a w mniejszym stopniu w grupach i forach dyskusyjnych) jest anonimowość użytkowników. Nie stanowi

1

Prywatne witryny WWW powstają w języku polskim od ok. 1996 r., choć większość z nich opublikowano w 2000 r. i później, zob. katalogi witryn prywatnych w portalach Wirtualna Polska (www.wp.pl), Onet (www.onet.pl) i Interia (www. interia.pl).

2

   Biuletyn elektroniczny to przestarzała forma internetowa, zastąpiona przez wydajniejsze systemy i sposoby informowania, np. fora internetowe (zmienność form tekstowych w Internecie jest wyjątkowo szybka). W latach 80. i 90. XX w. funkcjonowały tzw. BBS-y (skrót od bulletin board system), czyli systemy komputerowe opierające się na biuletynach tego typu, zob. http://pl.wikipedia.org/ wiki/BBS.

3

   Zob. np. www.bulletinboards.com.