38487 skanuj0004

grupy: zaburzenia ilościowe potrzeby seksualnej, zaburzenia jakościowe potrzeby seksualnej, zaburzenia zespołu gotowości płciowej, zaburzenia orgazmu, zaburzenia satysfakcji seksualnej. W 1980 r. Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne opracowało klasyfikację zaburzeń seksualnych (znaną jako DSM-III), która jest obecnie powoływana w najnowszych monografiach,, Wyróżnia się w niej: zaburzenia identyfikacji płci, pa-rafilie, dysfunkcje seksualne, inne zaburzenia psychoseksualne. W Polsce oryginalną klasyfikację zaburzeń seksualnych opracował Imieliński (1982). Wyróżnia w niej: dysfunkcje seksualne (indywidualne i interakcyjne), dewiacje seksualne oraz objawowe dysfunkcje i dewiacje seksualne.

W Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób, Urazów i Przyczyn Zgonów (1981), która obecnie jest powszechnie stosowana m.in. przez psychiatrów, zaburzenia seksualne zostały potraktowane lakonicznie; w jednym „worku” umieszczono zróżnicowane zaburzenia. Dlatego jest ona mało przydatna w seksuologii-

Podstawowym problemem w klasyfikowaniu zaburzeń seksualnych są poza kryteriami normy, atypowości i patologii zagadnienia słownictwa wyrażającego istotę sprawy. Jako przykład może posłużyć zaburzenie erekcji (erekcja niepełna). Może to być epizodyczna reakcja, która pojawiła się u danego mężczyzny w trakcie próby kontaktu z nowo poznaną partnerką, może to być również¹ jeden z wielu objawów występująch w przebiegu choroby przewlekłej, np. cukrzycy, ale może to być także trwała postać zaburzenia, o wieloletnim przebiegu, „obudowana” innymi objawami, np. lękiem, zakłóceniami snu, depresyjnością. To samo można w zasadzie powiedzieć o wszystkich zaburzeniach określanych jako dysfunkcje seksualne. Należy zatem określać konkretne zaburzenie seksualne według następującego schematu — objaw, reakcja nerwicowa, zespół.

Objaw stanowi odchylenie od prawidłowego przebiegu czynności seksualnych i może być wynikiem chorób zarówno organicznych, jak i czynnościowych, psychicznych. Może też być następstwem zażywania leków, stanu zmęczenia itp. Reakcja nerwicowa jest to przejściowe, sytuacyjne zaburzenie sprawności seksualnej lub przeżyć seksualnych o krótkotrwałym przebiegu, wiążące się ze stresową sytuacją lub podjęciem współżycia seksualnego w warunkach uniemożliwiających lub utrudniających prawidłowy jego przebieg. Reakcja nerwicowa może być spowodowana np. kontaktem po dłuższej przerwie we współżyciu, kontaktem z nową partnerką wzbudzającą poczucie zagrożenia lub mobilizującą do wykazania się przed nią własną sprawnością. Czynnikami zakłócającymi przebieg współżycia mogą być np. brak intymności, zachowanie partnera itd. /

Zespół iest to stan zaburzeń seksualnych składający się z objawów stałych, typowych i współtowarzyszących, ma przebieg długotrwały i narastający. Na przykład niepełna erekcja współistnieje z wieloma innymi objawami, które rozwinęły się w wyniku długotrwałego jej przebiegu i wyrażają następstwa psychiczne u pacjenta przeżywającego swoje niepowodzenia w życiu seksualnym.

Każde zatem zaburzenie seksualne może być objawem, reakcją nerwicową lub zespołem. W przypadku zaburzeń określanych mianem dewiacji najczęściej mamy do czynienia z objawem (np. choroby psychicznej) lub z zespołem; zdarzają się również dewiacje będące formą reakcji nerwicowej, np. wyzwolonej przez postawę partnera.

Powyższe ujęcie podstaw diagnozowania zaburzeń seksualnych nie obejmuje czynnościowego lub organicznego tła rozwoju danego zaburzenia, które zresztą niekiedy jest bardzo trudne do ustalenia. Ma jednak ono określone znaczenie zarówno terapeutyczne, jak i orzecznicze.

Opierając się zarówno na własnych doświadczeniach terapeutycznych, jak i na przedstawionych rozważaniach diagnostycznych, zaburzenia seksualne klasyfikuję następująco:

1. Zaburzenia potrzeb seksualnych:

A.    Zaburzenia libido:

—    hypolibidemia,

—    hyperlibidemia.

B.    Przeszkody w realizacji potrzeb seksualnych:

—    kompleksy seksualne,

—    diadyczne problemy seksualne,

--zazdrość patologiczna,

--zespół prowokowanej zdrady,

—    seksualne stany lękowe,

— — fobie seksualne,

--ostre seksualne stany lękowe,

—~ kulturowe stany lękowe,

—    zespół okołosennych iluzji seksualnych,

—    zespół Kehrera.

C.    Zespół przeddysfunkcyjny.

2. Zaburzenia w przebiegu współżycia seksualnego:

A. U mężczyzn:

— zaburzenia erekcji,

9