skanuj0010

/

V

AFAZJE

Zaburzenia mowy na skutek uszkodzenia pól kojarzeniowych związanych z mową albo łączących je ze sobą dróg nerwowych. Powoduje upośledzenie mówienia lub rozumienia mowy.

-afazja czuciowa (sensoryczna): po uszkodzeniu ośrodka czuciowego mowy Wernickego przejawia się zaburzeniami lub zniesieniem zdolności rozumienia cudzej mowy (chory słyszy ale nie rozumie)

-afazja ruchowa (raotoryczna): po uszkodzeniu ośrodka ruchowego mowy Brocka przejawia się ograniczeniem łub utratą zdolności mówienia z zachowaniem rozumienia cudzej mowy.

-afazja amnestyczne: trudność nazywania przedmiotów, które chory potrafi określić opisowo.

AGNOZJA

Upośledzenie lub utrata zdolności rozpoznawania bodźców wzrokowych, słuchowych czuciowych, działających na poszczególne narządy zmysłów, przy zachowaniu / podstawowych czynności zmysłowych.

APRAKSJA

Upośledzenie precyzyjnych, celowych ruchów przy braku niedowładu, objawów móżdżkowych i zaburzeń czucia

. Np. apraksja wyobrażeniowa, apraksja ruchowa, apraksja wyobrażeniowo — ruchowa.

f FUNKCJE LEWEJ PÓŁKULI

-    werbalne -językowe

-    postrzeganie szczegółów

-    praktyczne

-    konkretne

-    porządek linearny

f (matematyka, analiza, sekwencja)

FUNKCJE PRAWEJ PÓŁKULI

-    wizualne

-    przestrzenne

-    postrzeganie całościowe

-    emocjonalne

-    abstrakcyjne

-    kształty i schematy (muzyka, synteza, paralel izm)

WYKŁAD 6

Metody badania związku między układem nerwowym ,a zachowaniem: ich możliwości i ograniczenia. Co do psychologii biologicznej wnoszą badania prowadzone na zwierzętach? Zasady i metody prowadzenia badań na zwierzętach.

I EKSPERYMENT OSTRY

W Jest to jednorazowy eksperyment na danym zwierzęciu w stanie narkozy (jest w nim w czasie trwania eksperymentu); dzięki niemu można uzyskać informację o flinkcjonowaniu narządów wewnętrznych i czynnościach UN; przeprowadzany głównie na zwierzętach bezkręgowych o nielicznych ale dużych komórkach „ nerwowych.

_N j EKSPERYMENT CHRONICZNY

- To badanie nad zachowaniem. Na uśpionym zwierzęciu lub pod narkozą podczas przeprowadzania niezbędnych zabiegów operacyjnych.

f APARAT STEREOTAKTYCZNY

Umożliwia unieruchomienie głowy zwierzęcia; zbudowany jest z prowadnicy (ustawiona równoległe do głowy), ramienia z elektrodą oraz podziałki milimetrowej.

/

\ j ATLAS STEREOTAKTYCZNY V Wskazuje położenie elektrody.

ir

i Drażnienie elektryczne

Wykonywane za pomocą elektrod przytwierdzonych do czaszki cementem * dentystycznym; uszkadza tkankę mózgową; dzięki niemu zlokalizowano m. In. Ośrodki kierujące popędami, stanami emocjonalnymi, stanami czuwania i snu;

, obecnie zastępowane drażnieniem chemicznym. f

^xj Drażnienie chemiczne

' Polega na wstrzykiwaniu do tkanki mózgowej lub komórek mózgu substancji

modyfikujących aktywność neuronów (związki aktywujące lub blokujące receptory przekaźników)

r

\ / Drażnienie osmotyczne

Polega na wprowadzeniu do mózgu hipertonicznego roztworu chlorku sodu; rzadko .? stosowane

\ t

* Drażnienie termiczne

Metoda polegająca na używaniu miniaturowych urządzeń (tennody); stosuje się w badaniach nad czynnością ośrodków regulujących ciepłotę ciała.

\/ LEZJE (uszkodzenia)

' Świadome uszkodzenia mózgu, trwale lub czasowe wyłączenie ośrodków

nerwowych; osiąga się przez uszkodzenie prądem elektrycznym przez wprowadzenie do niego substancji chemicznych.

/

\ / IMPLANTACJA (wszczepianie)

^    Proces zagnieżdżania jaja płodowego. Następuje w 5-6 dni po zapłodnieniu.

Zapłodnione jajo wnika w błonę śluzową macicy ( doczesną), zagłębiając się aż do

WYKŁAD 7.

Systemy sensoryczne: ogólna organizacja. Działanie analizatorów: wzrok i słuch.

k i

V i

granicy między warstwą zbitą a gąbczastą. Zbyt głębokie zagnieżdżenie jaja płodowego staje się przyczyną łożyska wrośniętego. Implantacja to także etap w przeszczepianiu tkanek i narządów.

EEG (elektroencefalografia)

Rejestrowanie prądów czynnościowych mózgu, stosowaniu w diagnozowaniu jego chorób oraz przy obserwacji pacjenta będącego pod wpływem znieczulenia ogólnego.

PET ?

Emisyjna tomografia pozytronowa; technika badawcza pozwalająca na zobrazowanie czynności mózgu in vivo (na żywo). Opiera się na badaniu metabolicznej aktywności oraz przepływu krwi w różnych częściach mózgu. Pacjentowi podaje się znakowaną radioaktywnie^- biologicznie czynną substancję (np. deoksyglukozę) i bada (przez pomiar promieniowania gamma) jej nagromadzenie w różnych częściach mózgu.

V CZUCIE TELECEPTYWNE

Zdolność odbierania bodźców dźwiękowych i świetlnych, a więc działających z pewnej odległości - przekazanie informacji o tym, co dzieje się wokół nas. Włókna mogą posiadać osłonkę mielinową, ale zdarza się ze nie występuje.

CZUCIE EKSTERORECEPTYWNE

Zdolność odbierania bodźców z bliskiego otoczenia, działające na receptory w skórze, np. czucie temperatury, ból.

CZUCIE PROPRIOCEPT YWNE

Zdolność do dostarczania informacji o położeniu kończyn w stosunku do tułowia i głowy, napięciu mięśni i ruchu całego ciała (służą do sterowania czynnościami lokomocyjnymi i orientowaniu się w przestrzeni). Zwane czuciem głębokim lub kinestezją. Powstaje w wyniku pobudzenia receptorów w narządzie ruchu. Receptory te znajdują się w mięśniach, ścięgnach, torebkach stawowych i wiązadłach. Czucie głębokie dzieli się na czucie mięśniowe (receptory w mięśniach i ścięgnach), czucie kinestetyczne (odczuwanie ciała oraz jego ruchu) i czucie ciężaru, oporu i siły przeciwstawiającej się ruchom. W czuciu kinestetycznym odgrywa też ważna rolę info z receptorów dotyku w skórze w pobliżu stawów. Czucie głębokie jest źródłem info dla ośrodków ruchu o aktualnym stanie narządu ruchu, na niej opiera się percepcja ruchu, ułożenie kończyn, stereognozja i rozpoznawanie obejmowanych ręką przedmiotów.

CZUCIE INTEROCEPTYWNE

To czucie wywołane bodźcami działającymi na receptory wewnątrz organizmu _A (obejmujące chemoreceptory narządów wewnętrznych i ścian naczyń krwionośnych).

\ / RECEPTORY

'j Struktury, w której w wyniku zadziałania swoistego bodźca, nawet o niewielkiej intensywności, powstaje stan czynny. Mogę występować w wyspecjalizowanych narządach zmysłów np. fotoreceptory w siatkówce oka, mogą też stanowić zakończenie włókien nerwowych. Wyróżniamy zc względu na rodzaj odbieranych bodźców: foto-, mechano-, termo- i chemoreceptory, a ze względu na źródło pochodzenia odbieranych bodźców: eksteroreceptory (odbierające bodźce ze świata zewn. - narządy wzroku, słuchu, węchu, smaku, dotyku, termoreceptory) i interoreceptory (odbierające bodźce z wnętrz, a organizmu - komórki znajdujące się w mięśniach oraz narządach wew. i rejestrujące zachodzące w nich zmiany oraz narząd równowagi w uchu wewnętrznym).

GALKA OCZNA

Narząd główny oka, umieszczony w oczodole. Z zewnątrz do gałki ocznej są przyczepione mięśnie umożliwiające jej ruchy. Gałka oczna ma kształt zbliżony do kulistego. Jej ściana jest zbudowana z trzech warstw: twardówki, naczyniówki i siatkówki. Twardówka stanowi warstwę zewnętrzną, jej uwypuklona przednia część nosi nazwę rogówki. Naczyniówka zawiera naczynia krwionośne zaopatrujące w krew inne warstwy. Z przodu naczyniówka grubieje, tworząc ciało rzęskowe i