39396 kral3

nych według wytycznych normy kominowej lub w oparciu o specjalne opracowanie projektowe, uwzględniające rodzaj wpływów chemicznych, temperatury gazów i warunki lokalne.

Rys. 27. Przekrój pionowy przez wspornik podwykladżinowy ściany komina żelbetowego

Dla gazów bardzo kwaśnych i agresywnych używa się zaprawy kwasoodpor-nej, która się składa z cementu kwasoodpornego, piasku kwarcowego i szkła wodnego.

Specjalny rodzaj wykładzin kominowych wykonuje się z betonu żaroodpor-nego¹, s> czym już wspomniano przy omawianiu deikow^ran ślizgowych. W skład betonów ogniotrwałych i odpornych na wpływy chemiczne wchodzą m.in. pył,

miał i grys ceglany, żużlowy oraz szamotowy z dodatkiem aktywizatorów wapna lub cementu portlandzkiego. Potrzebne do określonych warunków gotowe suche mieszanki tzw. betonów żaroodpornych przygotowuje i dostarcza specjalne przedsiębiorstwo w Gliwicach — Zakłady Materiałów Ogniotrwałych.

W kominach żelbetowych, jak również zbudowanych z pustaków betonowych, gdy temperatury gazów są wyższe od 100°C, stosuje się wykładzinę na całej

wysokości itómihE TSfatomiast w kominach ceglanych daje się wvktadżme~na__

całej wysókościr~oile temperatury gazów prekraczają 200°C. Przy temperatu-rach do 100°C wystarczy wykładzina~na~wysokości wlotuczopuchów do komina, ' a przy temperaturach do~200°C daje się wykładzinę do połowy wysokości komina:    ¹— --—¹    ~ *

Jeśli odprowadzane kominem gazy wywierają niszczący wpływ na beton oraz zaprawę, to takie kominy powinny być zaopatrzone w wykładzinę na całej swej wysokości, zwłaszcza gdy temperatura gazów t_ro^100^oC.

Wykładzinę należy tak wykonać, by miała swobodę poziomego rozszerzania się, a także przesuwu wzdłuż osi komina.

Ten ostatni warunek nie gwarantuje szczelności wykładziny, opartej na wewnętrznych gzymsach płaszcza komina. A niejednokrotnie, np. w przemyśle chemicznym czy hutniczym, występują gazy spalinowe niebezpiecznie agresywne dla materiału, z którego jest wykonany płaszcz komina. Istnieje więc potrzeba takiego ukształtowania wykładziny przy wsporniku (rys. 27), aby zapobiegała przedostawaniu się wody, sadzy i kondensatu w przestrzeń izolacyjną między wykładziną a płaszczem.

W takich przypadkach można wykonać wykładzinę jako niezależny, wolnostojący komin wewnątrz płaszcza, z którym nie jest on związany. Wykładzina pracuje na ciężar własny, a płaszcz komina przejmuje parcie wiatru, od którego odkształcenia wahadłowe wierzchołka płaszcza mogą dochodzić do 20 i więcej cm. Ponieważ wykładzina wolnostojąca i płaszcz komina są oparte na wspólnym fundamencie, drgania płaszcza udzielają się poprzez płytę fundamentową wykładzinie, której wychylenia mogą osiągać wielkości rzędu 5 cm. W związku z tym konieczne jest danie takiego odstępu między płaszczem i wykładziną, by uniknąć ich zderzeń. W kominach o wysokości 100 m odstęp ten orientacyjnie wynosi 30 cm, ale należy go obliczyć w każdym poszczególnym przypadku. Szczegółowe dane do obliczeń podał Rausch w III tomie Maschinenfunda-mente, a wytyczne do obliczeń ugięcia trzonu pod wpływem działania wiatru, wraz z odsyłaczami do literatury — patrz IPP 9 Kominy Przemysłowe.

W odniesieniu do wsporników podwykładzinowych w kominach żelbetowych należałoby jeszcze dodać, że mają one na ogół 1,25 m wysokości (pionowy wymiar elementów deskowania wewnętrznego — por. p. 1.5.5.) i wystają na 17-1-40 cm przed wewnętrzne lico żelbetowego płaszcza. Odpowiednio uzbio-jone spełniają więc rolę poziomych wieńców, stężających płaszcz komina, ale jednocześnie pow^rodują znaczny lokalny wzrost naprężeń termicznych. W związku

65

5 — Elementy budownictwa...

1

PN-62/B-06257 — Beton żaroodporny na cemencie portlandzkim lub hutniczym.