2 przygotowanie materiałów 3

336 ♦ DODATEK

Porównując emulsje wykonywane według podstawowej receptury z dodatkiem lub bez żywicy wydaje się, żc te pierwsze mają lepszą jakość i dłużej zachowują świeżość, chociaż nic dodawano tam żadnych środków konserwujących. Może to mieć związek z zawartością alkoholu w werniksie damarowym.

Należy pamiętać, żc tempera, w której składzie jest żywica, nie rozkłada się na powierzchni zaprawy tak gładko, jak zwykła tempera jajowa, lecz ma raczej tendencje do osiadania na powierzchni; z tego względu jest szczególnie przydatna w technice im pasto.

Metoda

Standardowa metoda polega na zmieszaniu wodnych składników -jajka i wody - oraz na dodaniu oleju lub oleju i żywicy, kropla po kropli, ciągle mieszając.

Moim zdaniem, tak jak podczas robienia majonezu, najlepiej jest użyć elektrycznego miksera.

Daje to optymalne rezultaty, gdy wcześniej wymieszamy zagęszczony olej z werniksem damarowym. Taki olej jest zbyt gesty, by wlewać go bezpośrednio do miksera, i choć krople dają się w końcu dobrze rozprowadzić, to lepiej - zwłaszcza dla niewielkich ilości - zemulgować go najpierw z żółtkiem jaja. ucierając kurantem na płytce.

Tempera gumowa

Roztwór gumy arabskiej kupujemy gotowy lub przygotowujemy sami w stosunku; 60 g sproszkowanej gumy na 150 ml gorącej wody.

Receptura 1 (Ralph Mayer)

5 części roztworu gumy arabskiej 1 część zagęszczonego oleju 1 część werniksu damarowego 3/4 części gliceryny (dowolnie)

Receptura 2 (Kurt Wehlle)

3-4 części roztworu gumy arabskiej 1 część gotowanego oleju lnianego

Receptura 3 (Fontancsi)

1 część roztworu gumy arabskiej 1 część żółtka jajka

Tempera kazeinowa

Jest szybko schnąca; po wyschnięci i nierozpuszczalna. Suchą kazeinę dodajemy do wody i pozostawiam} do odstania, tak jak to opisano w punkcie „Kleje kazeinowe”.

Receptura 1 (Kurt Wchltc)

300 ml hydrolizowanej kazeiny 30 ml gotowanego oleju lnianego 30 ml terpentyny weneckiej kilka kropli sykatywy kobaltowej.

Wszystkie oleiste składniki zmieszać przed połączeniem ze składnikami wodnymi.

Na zakończenie dodać sykatywę.

Receptura 2 (Ralph Mayer)

45 g kazeiny 300 ml wody

1/4 łyżeczki do herbaty środka

konserwującego

45 ml werniksu damarowego

(przygotowanego w proporcji 300 g

żywicy z 300 ml olejku

terpentynowego).

Wymieszać kazeinę z wodą i dodać środek konserwujący. Nalać werniksu damarowego i wymieszać mikserem elektrycznym. Niewielka ilość gliceryny poprawia rozprowadzanie pędzlem na podłożu.

Receptura 3 (Ralph Mayer) Zmydlony wosk pszczeli można zmieszać z roztworem kazeiny lub innymi spoiwami wodnymi, co daje efekty impasto.

30 g białego wosku pszczelego 150 ml wody

15 g węglanu amonowego

lub 1 łyżeczkę do herbaty wody

amoniakalnej

Zagotować wosk pszczeli z wodą. Zmieszać węglan amonowy z odrobiną wody i wlać go (lub wodę amoniakalną) do roztopionego wosku. Podgrzewać, aż gaz wyparuje; pozostawić mieszankę do wystudzenia; podgrzać przed użyciem.

KRYJĄCE BIAŁE KARBY OLEJNE

Używane jako szybkoschnące. twarde biele w malarstwie temperowym i olejnym.

Receptura 1 (George Warner Allen) 1 część zagęszczonego oleju

1    część olejku terpentynowego

2    części żółtka jajka 2 części wody

Utrzeć te składniki z olejną bielą kremską. wcześniej odsączoną na bibule z większości spoiwa.

Jest to mieszanina bardzo szybko wysychająca.

Receptura 2 (Arthur Lauric)

1 część żółtka jajka 1 część zagęszczonego oleju

Dodać trochę terpentyny do podanych składników i rozprowadzić biel ołowiową w mieszance. Da to mieszankę raczej wolniej schnącą.

Receptura 3 (Ralph Mayer)

1    Rozprowadzić biel kremską

lub biel tytanową z całym jajkiem, aż mieszanka uzyska taką samą konsystencję jak biel kremską z tubki.

2    Zmieszać w równej proporcji z bielą kremską z tubki

lub zrobić mieszankę trzech części bieli z. tubki z jedną częścią bieli z jajkiem.

KLEJE KAZEINOWE

Poniższe proporcje dają kleje rozpuszczalne w wodzie, o podobnej konsystencji.

Receptura 1

100 części kazeiny 300 części wody

8 części NaOH (wodorotlenek sodu)

Receptura 2

100 części kazeiny

300 części wody

4 części wodorotlenku sodu

Receptura 3

100 części kazeiny