2 przygotowanie materiałów 1

334 ♦ DODATEK

PRZYGOTOWANIE

MATERIAŁÓW

Wiciu artystów uważa, że przygotowywanie własnych materiałów do pracy, w sytuacji gdy handel proponuje gotową szeroką ofertę, nie ma sensu. Zrobienie jednak samemu farb olejnych, pasteli, gwaszy, farb enkaustycznych, spoiw do farb temperowych i innych podstawowych materiałów jest bardzo proste. Pamiętajmy, że stosując bardzo dobre jakościowo produkty otrzymujemy wysokiej jakości materiał plastyczny. Ponadto jest on znacznie tańszy i nie wymaga do przygotowania specjalnego sprzętu. Przyrządzenie nie zabiera wiele czasu, a zyskujemy przyjemność pracy własnoręcznie przygotowanymi materiałami.

pasteli:

Do przygotowania pasteli potrzebne są:

S roztwór wiążący (spoiwo)

proszek pigmentowy ■ strącana kreda a środek konserwujący. Tradycyjnym środkiem wiążącym jest słaby roztwór gumy traganckiej zmieszanej z zimną wodą.

Meyer zaleca 30 g gumy traganckiej i 1500 ml wody do najsilniejszego roztworu.

Różne pigmenty wymagają różnych roztworów. Wynika to ze zróżnicowanego stopnia pochłaniania substancji wiążącej przez pigmenty.

Obecnie guma tragancka jest droga; doskonale można ją zastąpić karboksymetylocelulozą sodu (CMC). Jest ona bardziej odporna na atak mikroorganizmów niż inne gumy rozpuszczalne w wodzie, nic musimy też dodawać do niej śród ków konserwujących, o ile zużyjemy pastele szybko po przygotowaniu.

Aby przygotować szeroką gamę kolorów różnych tonów, trzeba zmieszać proszek pigmentowy z kredą strącaną w różnych proporcjach - blady kolor zawiera dużo kredy i mało pigmentu. Pasteliści pracujący w określonej gamie kolorów ustalają precyzyjny ton koloru dzieląc przed zmieszaniem na połówki i ćwiartki ilości składników. Inni robią to na wyczucie. Trzeba wymieszać niedużą porcję na płytce szklanej i dopiero potem rozrabiać do wymaganej ilości. Jeśli chcemy uzyskać jasny ton pasteli, zawsze należy dodawać pigmentu do kredy w małej ilości co pewien czas.

Metoda

1    Zmieszać strącaną kredę

ze spoiwem, aby powstała dość gęsta, ale dobrze rozprowadzająca się pasta.

2    Powtórzyć to samo z proszkiem pigmentowym.

3    Zmieszać w odpowiednich proporcjach kredę z pigmentem, aby osiągnąć kolor o wymaganym tonie. Inna możliwość

to zmieszanie na sucho kredy z pigmentem, a potem dodanie spoiwa.

4    Rozprowadzić masy na szklanej płytce; małą część odciąć szpatułką lub szpachlą. Uformować w palcach nieduży walec.

5    Położyć uformowany wałek

na kawałku gazety lub podobnego papieru. Delikatnie wałkować wewnętrzną stroną palca wskazującego, trzymając go wzdłuż pasteli. Pozostawić do wyschnięcia w ciepłym miejscu.

Po całkowitym wyschnięciu pastel gotowy jest do użycia.

UCIERANIE PIGMENTU

Do ucierania pigmentu najlepsza jest płytka z matowanego szkła i szklany ..kurant" z matowaną podstawą. Używa się też często narzędzi z twardego kamienia, jak porfir lub marmur.

Po pewnym czasie trąca podstawa „kuranta" zuzywa się (w zależności od rodzaju i ilości ucieranych pigmentów, zwykle po 20-30 operacjach). Trzeba wtedy ponownie go zmatowić ucierając na mokro proszek ścierający. Przed następnym użyciem umyć.

Sztuki używania „kuranta" można się nauczyć w miarę szybko. Kluczem jest opanowanie płynnych, okrężnych ruchów, które szybko nadają ucieranej paście konsystencję śmietany, charakterystyczną dla dobrze utartego pigmentu. Podczas ucierania pigment gromadzi się wokół kuranta i na brzegach, wokół miejsca ucierania. Należy go przekładać szpachelką z powrotem na środek płytki.

1