94
zeutrofizowanych jezior, gdzie na skutek braku tlenu osady denne nie ulegają mineralizacji i kumulująsię. Warunki beztlenowe panujące przy dnie sprzyjają procesowi denitryfikacji, co dodatkowo zmniejsza ilość dostępnego, przyswajalnego azotu Część azotu zostaje przed przedostaniem się w głębiny wyłapywana przez plankton i wchodzi w łańcuch pokarmowy ryb a potem ptaków i ssaków morskich. Dzięki ptakom znaczna część azotu i fosforu oraz potasu zostaje przeniesiona wraz z odchodami na ląd, gdzie częściowo osadza się w postaci guana.
94
uwolni
nflNąjwicJ
/
Ryc. 53. Cykl biogeochemiczny azotu.
Ryc. 54. Schemat git
Zastanów się Uzasadnij stwierdi dużej aktywności
Cykl biogeochemiczny fosforu jest bardzo podatny na zmiany powodowane przez człowieka. Największe zakłócenia są powodowane przez rolnictwo, ponieważ w zasadzie wszystkie stosowane nawozy mineralne zawierają ten pierwia- I stek. Jest on wypłukiwany w dużej części z gleb i spływa do jezior i innych zbiór- I ników wodnych, co w konsekwencji powoduje ich eutrofizację (ryc. 54).
Przyswajalną przez organizmy formą tego pierwiastka sąortofosforany. W zbiór-1 nikach wodnych ich uwalnianie odbywa się głównie pod wpływem fitoplanktonu, I który syntetyzuje fosfatazy. Pozostała—związana w martwej materii -łf część fosfo-1 ru opada na dno i może wypaść z obiegu na wiele lat. Na dno opada też fosfor I
Ilość wolnego | nie go ze skał jes duża. Większość fi budujących organi: szkieletowych. Poz nieorganicznych, n sza niż jego pobier; ciała producentów i kiem ograniczającyi nia, do czasu gdy sz swajalne formy P ni