186 Rozd Iul t\
Bardzo często zaburzona zostaje emocjonalność dziecka na skutek braku i-czucia bezpieczeństwa. Dzieje się tak. gdy dom, w którym dziecko wyrasia m. jest dla niego oparciem i bezpiecznym schronieniem przed trudnościami />« » ■ wymi. Można tu także dołączyć brak akceptacji dziecka ze strony rod/im głównie rodziców.
Przyczyną dezorientacji i niepokoju dziecka są często niekonsekwencje w chowawcze - gdy członkowie rodziny nie są zgodni w stosowanych metod.u I. wychowawczych, mają różne zdania i realizują je w zależności od nastroju, .1 m* sytuacji i zachowania dziecka.
Innym równie istotnym powodem zaburzeń emocjonalnych u dzieci są wyg*, rowane wymagania stawiane dziecku przez rodziców, powyżej jego możliwo . fizycznych i. umysłowych. Dotyczy to głównie dzieci, od których wymaga c bezwzględnie samych sukcesów (wadliwe postawy rodzicielskie).
Szkoła jako środowisko społeczno-wychowawcze ma również ogromny wpł\ na zaburzenia sfery emocjonalnej uczniów (nerwice szkolne).
Powodem trudności szkolnych, związanych zarówno z układem „nauczyć u l -uczeń” czy „dziecko-rówieśnicy”, jak również z sam procesem nauczam • i osiąganymi wynikami mogą być nieumiejętność współżycia, ułomności dzm ka obniżające niekiedy jego możliwości fizyczne, znaczenie w grupie. W szkol można wyróżnić cztery typy zachowań dzieci sprawiających trudności:
- typ nadpobudliwy, ekspansywny.
- typ nadwrażliwy, niespokojny,
- typ zahamowany, napięty emocjonalnie,
- typ uczuciowo obojętny, spowolniony.
Szkoła dostarcza dzieciom wielu okazji do zaburzeń emocjonalnych i wyko lejenia się61. Nastawiona na masowe nauczanie, nie jest przystosowana do lic/i nia się z trudnościami poszczególnych dzieci. Dlatego też staje się często źi<> dłem frustracji i zaburzeń emocjonalnych.
W rozdziale tym omówiono bardzo groźne dla dzieci i młodzieży zjawiska patologiczne, których źródłem jest dysfunkcjonalna rodzina. To właśnie w 10 dżinie często mają przyczyny zjawiska patologiczne: agresja, przemoc, gwall. przestępczość i alkoholizm rodziców lub innych członków rodziny. Skutki tra gicznych przeżyć dzieci i młodzieży wywierają negatywny wpływ nic tylko na samoocenę dziecka (zaniżoną), ale i jego niepowodzenia w nauce oraz w rela
K. Pospiszyl, Psychologiczni (iiuih.u \vtulhwvfh postaw społecznych dzieci 1 ndod. ic \, PWN, Warszawa 1073.
i|iu h interpersonalnych z koleżankami i kolegami. Następstwem tych przeżyć ’S / will dorosłym (dzieci dorosłych alkoholików) jest czasami: degradacja mo-i ilna, pobyt w zakładach poprawczych i więzieniach. Są też negatywne skutki U,i społeczeństwa - leczenie alkoholików i resocjalizacja w więzieniach osób ltfikniętych patologiami społecznymi. Dziś groźne jest zjawisko patologiczne, 11 -iego skutków jeszcze dokładnie nie znamy - imigracja zarobkowa młodych • ■ 'l/iców z powodów ekonomicznych i bezrobocia.