40524 Obraz9 (55)

—    Panie Plichta, ostatnio w chemii nikt już nie zajmuje się podstawowymi problemami. Mało kto ma dziś w głowie całą chemię. Być może jedynie taki człowiek jak pan, który studiował wszystkie trzy nauki przyrodnicze, może wnieść tu cos nowego.

Po krótkiej pauzie protestu I isclin spytał nagle:

—    Słyszał pan może kiedy, o profesorze Bóhmem z Marburga? Nazywają go papieżem chemii

—    Tak — odpowiedziałem banl/o poius/ony. Znam go dobrze.

Kiedy był przewodniczącym ll< .klr| Państwowej Komisji Egzaminacyjnej, dał mi jedynkę z czlciema gwi ¹ dl ..... na egzaminie państwowym

z farmacji.

W nocy z 16 na 17 stycznia p<>i> . hali m wagonem sypialnym do

Monachium. Punktualnie o gml/.......inna tej wszedłem do gabinetu

profesora Fischera. Uścisnęliśmy ol>ii o,., po czym siedliśmy obok siebie na kanapce.

— Proszę, niech pan zaczyna    pi mu < Iz tal profesor.

—    Mogę założyć, że jest dl i ........ilt uwitą zagadką, dlaczego po

pierwiastku 83 nagle rozpoczyna sie i ul.....klywność?

—    Istotnie — odrzekł Wiem lal /< ze na całym świecie nikt z moich kolegów nie zajmuje si<; |uz takimi zagadkami.

Opowiedziałem mu o tym, |ak pi • • długie lata zajmowałem się zjawiskiem troistości w natuiz< i ■■ .....nu odkryciu prawa „3 do po

tęgi czwartej". Następnie udowodnili m, pik oczywiste jest przejście od sekwencji I t 19 czystych izotop, >w do In . I■ % pierwiastków równej:

4 rn/y pn (I + 19)

Profesor Fischer pojmował wszystko błyskawicznie. Był coraz bardziej poruszony. Następnie opowiedziałem mu o czterech grupach po-dziclnych pierwiastków id.. • dlcm do icguły , t + 1”, a stąd — do liczb pierwszych Wyraziłem u z pi zypuszczenie. ze w przyszłości przyjmie się pitagorejski pogląd iz wszystko jest liczbą i przekonanie Keplera, że wszystko jest geometrią

Nauka zwalczała pizcz sto lat Daltona — mówiłem dalej. — On za. podjął tylko yyyoln azenia Leucypa i Demokryta. Pod koniec tej kompromitującei walki siało się oczywiste, ze podziałowi zgodnemu z liczbami całkowitymi I. ' V .. podlega nie tylko materia, lecz także energia.

Doszliśmy w ten sposob do równania Einsteina i mnożnika 81. Wiel kie wrażenie wywaila na pmlesorze Fischerze wiadomość, że odwrot ność tej liczby jest identyczna z porządkiem kolejnych liczb naturalnych.

Mył też poruszony moim przekonaniem, że pr/csii/cą g i m> tylko pi/i strzenią liczbową, lecz że również geometi la lej pi /fili / nu imiul odnosli się do systemu dziesiętnego.

—    Bez „wynalezienia” systemu dziesiętnego kontynuowali iii nie sposób wyobrazić sobie współczesnego stanu niiilcm iol i n ml |a \ rodniczych i techniki. Mimo to ani w szkołach, ani na miiwi i ul* lat li nie omawia się rachunku dziesiętnego — mam tu na my li In Imlkę ułamków dziesiętnych w ujęciu historycznym. Wynalezienie lr| 1.1 Inni i przez Simona Stevina dało ludzkości możliwość wyliczenia ulami a « y rażenia liczby koła, budowy aparatów pomiarowych itd. Mimo In main*

matycy rachunek dziesiętny traktują tylko jako jeden z możliwyt li .....

dęli. Nikt nawet nie przeczuwa, że jest on w istocie podstawą plami budowy i warunkiem statyki wszechświata. Wkrótce po wprowadzeniu systemu dziesiętnego wynaleziono logarytm, który pozwolił Keplerowi lak precyzyjnie dowieść słuszności teorii Kopernika. Poza tym możliwi stało się odkrycie czwartego sposobu liczenia: rachunku różniczkowego i całkowego.

—    Panie Plichta — przerwał mi profesor Fischer — ma pan zu pełną rację. Troistość, którą pan tak konsekwentnie wykazuje, odkryta /ostała już przez egipskich kapłanów co najmniej pięć tysięcy lat temu i odzwierciedliła się w naszych wyobrażeniach boskiej Trójcy.

Przeszedłem następnie do planów budowy życia, do troistości struk-lury DNA, do czworakości zasad. Opowiedziałem też, jak z moich eksperymentów na disilanach i digermanach wynikło, że dziewiętnaście le woskrętnych aminokwasów nieprzypadkowo stało się budulcem życia. Narysowałem wzory strukturalne dwóch aminokwasów z podwójnymi, asymetrycznymi centrami, które ze względów stereochemicznych wyma gają, aby tylko jedna czwarta z osiemdziesięciu sferycznych kombinacji znalazła zastosowanie w planie budowy życia.

Mówiłem już dwie godziny, zrobiliśmy więc pr/nwę Prób sm l i > lier szczęśliwy i podniecony chodzi! lam i z powrotem po pokoju Wyglądało to z lekka jak radosny taniec.

Kiedy zaczęliśmy ponownie, na kartce papieru zapisałem odwrot imsci obrotów Ziemi i Księżyca, za którymi nie kiyjc się nu innego |,ik prawo „3 do potęgi czwartej”. Następnie objaśniłem stosunek po wierzchni ćwiartki okręgu („nieskończonokąta”) do „jcdnokąla — Życie na naszej planecie — mówiłem — istnieje dzięki li/cin leniom chemicznych pierścieni, w których centrum znajdują się aloim Ir/cch różnych metali. Pańskie laboratoryjne odkrycie zcinwaibca i>> u ego atomu chromu przyniosło panu Nagrodę Nobla Myc mo/> oiwo