41816 Wagony kolejowe i hamulce (176)

Elementy mechanizmu przekładni przesuwane lub obracane o pewien kąt pod działaniem siły tłokowej zmieniają swobodnie wzajemne położenie dzięki połączeniom przegubowym, w których sworznie i tulejki są skojarzone z pewnym luzem konstrukcyjnym. W początkowym okresie działania przekładni luzy w połączeniach przegubowych są niewielkie i nie wpływają na działanie przekładni, ale wskutek eksploatacji zwiększają się i wpływają na wartość skoku tłoka oraz wychylenie dźwigni od położenia początkowego.

Z chwilą przylgnięcia do siebie elementów par ciernych pod wpływem wzrastającego ciśnienia powietrza w siłowniku, w elementach przekładni pojawiają się naprężenia i odkształcenia sprężyste, co uwidocznia się w przesunięciu końca napędzanej dźwigni oraz w zwiększonym dodatkowo skoku tłoka siłownika. Kiedy siła tłokowa zanika, odkształcenia sprężyste ustępują i pod działaniem sprężyny w siłowniku przekładnia powraca do położenia początkowego.

2.4. Nastawiacz skoku tłoka siłownika

Skok tłoka siłownika St podczas suwu roboczego do chwili zetknięcia się elementów 'pary ciernej bez nacisku zależy przede wszystkim od średniego skoku elementów ciernych S_c, czyli:

St — ip-Sc

W procesie hamowania następuje stopniowe zużywanie się elementów ciernych, które po pewnym czasie osiąga znaczną wartość, zwłaszcza w hamulcach klockowych z żeliwnymi wstawkami ciernymi. Zgodnie z podanym wzorem wzrost skoku wstawek ciernych może wywołać praktycznie niedopuszczalny wzrost skoku tłoka siłownika.

W układach hamulcowych wagonów towarowych przekładnia siłowa może mieć nastawialną wartość przełożenia ip w zależności od stanu obciążenia wagonu ładunkiem. Zmiana wartości przełożenia przekładni wpływa również na zmianę skoku tłoka siłownika.

W celu utrzymania wartości skoku tłoka siłownika w granicach dopuszczalnych stosuje się samoczynnie działające urządzenia, zwane nastawiaczami skoku tłoka. Urządzenia nastawcze są instalowane zamiast jednego z cięgieł sztywnych, łączących dźwignie przekładni siłowej. Działanie nastawiaczy polega na skracaniu lub wydłużaniu długości cięgła, co powoduje taką korektę kąta odchylenia dźwigni przekładni, że skok wstawek ciernych i z kolei uzależniony od niego skok tłoka siłownika podczas suwu roboczego mieszczą się w zadanych z góry granicach.

W konstrukcji nastawiaczy skoku tłoka wykorzystuje się 4 podstawowe części maszyn: śrubę niesamohamowną, sprzęgło cierne, sprężynę

176