41818 skanowanie0001

studentów obowiązuje oszczędność w użyciu odczynników, wody destylowanej I wody kranowej,

duże torby, plecaki itp., a także kurtki i płaszcze należy zostawiać w szatni, wszelkie wypadki, skaleczenia, omdlenia itp. należy natychmiast zgłaszać asystentowi.

awowe przepisy BHP:

zabrania się wykonywania jakichkolwiek doświadczeń nieobjętych programem ćwiczeń,

substancje żrące, parujące lub cuchnące należy przechowywać w zamkniętych pojemnikach w miejscach dobrze przewietrzanych lub pod digestorium, doświadczenia wymagające użycia związków żrących, łatwo zapalnych i cuchnących należy wykonywać pod digestorium,

resztki niezużytych odczynników płynnych lub stałych należy wylewać (wyrzucać) do specjalnie do tego celu przeznaczonych pojemników, przy rozcieńczaniu kwasów należy zawsze wlewać kwas do wody, żadnych substancji chemicznych nie należy wąchać wprost z butelek lub naczyń laboratoryjnych; wącha się najpierw korek butelki albo wachlującym ruchem ręki skierowuje powietrze z parami badanej substancji w kierunku nosa, zabrania się w laboratorium próbowania smaku jakichkolwiek substancji chemicznych - grozi to poważnym zatruciem,

przy ogrzewaniu cieczy w probówce należy zwrócić uwagę, aby wylot probówki nie był skierowany na wykonującego ćwiczenie ani też na inne osoby, należy sprawdzać, czy nieużywane kurki instalacji gazowej są zamknięte; w razie stwierdzenia wydobywania się gazu (charakterystycznej woni gazu) trzeba:

-    natychmiast zgasić wszystkie palniki,

-    ustalić i wyeliminować przyczynę nieszczelności,

-    wywietrzyć pomieszczenie,

cieczy palnych nie wolno ogrzewać bezpośrednio nad palnikiem - do tego celu należy używać elektrycznych płaszczy grzejnych lub łaźni wodnej, w razie powstania pożaru należy:

-    wezwać straż pożarną,

• przed przybyciem straży stosować gaśnice, a następnie wodę z instalacji przeciwpożarowej,

-    w przypadku zapalenia się przewodów elektrycznych, należy wyłączyć dopływ prądu i nie stosować wody ani gaśnic płynowych do ich gaszenia,

w razie zapalenia się odzieży:

-    nie biec!

-    gasić płomień przez odcięcie dopływu powietrza, np. przy użyciu koca gaśniczego.

r/.u pomoc w nagłych wypadkach:

runy cięte: odkazić ranę wodą utlenioną, nałożyć opatrunek gazowy lub zabezpieczyć plastrem,

oparzenia: miejsce oparzone natychmiast przemyć strumieniem zimnej wody,

•    oparzenia skóry kwasami lub zasadami: miejsce oparzone przemyć obficie wodą, a następnie w wypadku oparzenia kwasem przemyć roztworem wodorowęglanu sodu, w przypadku oparzenia zasadami 1% roztworem kwasu octowego,

•    zatrucie kwasami lub zasadami: pić mleko, nie powodować wymiotów, wezwać lekarza,

•    zanieczyszczenie oczu: oczy przemyć obficie wodą i natychmiast udać się do lekarza,

•    zatrucie gazami: zatrutemu zapewnić dopływ świeżego powietrza i pozostawić w spokoju, wezwać lekarza,

•    omdlenia: omdlałego ułożyć w miejscu zapewniającym dopływ świeżego powietrza, rozluźnić odzież i ewentualnie wezwać lekarza.

1.2. Podstawowy sprzęt, naczynia i odczynniki chemiczne

I )i i podstawowego wyposażenia pracowni chemicznej należą:

•    naczynia szklane lub plastikowe: zlewki o różnej pojemności, kolby (stożkowe, miarowe, płasko- i okrągłodenne), probówki, lejki, krystalizatory, cylindry miarowe, biurety, pipety, naczyńka wagowe, szkiełka zegarkowe, szalki Petriego, eksy-katory,

•    naczynia porcelanowe: parownice (rys. la), tygle (rys. Ib), moździerze (rys. lc),

•    statywy do probówek, palniki gazowe, trójnogi metalowe z siatkami, szczypce,

/r

O o

b    c

lty«. 1. Naczynia porcelanowe:'a) parownica; b) tygiel; c) moździerz

Zlewki (rys. 2a) - płaskodenne cylindryczne naczynia laboratoryjne o różnorodnym przeznaczeniu, szerokie lub wąskie, wysokie lub niskie, odporne na nagłe zmiany temperatury; zlewki często mają „dzióbek” ułatwiający przelewanie płynów oraz orientacyjną ikalę objętości; stosowane są do:

•    przygotowywania roztworów i niezbyt precyzyjnego odmierzania objętości cieczy,

•    podgrzewania cieczy, prowadzenia prostych reakcji i testów analitycznych,

•    gromadzenia odczynników, jako naczynia pomocnicze, np. w łaźniach grzejnych itp.

11