42836 str112

powodując „wymiękanie" upraw (Instrukcja.... 1964). Wymoki odznaczają się niewielkimi głębokościami i nieznacznym nachyleniem zboczy (do ok. 2°). Rzadko są one powiązane z siecią wód powierzchniowych; większość z nich występuje w strefie powierzchniowego spływu wód, najczęściej na podłożu podścielonym utworami słabo przepuszczalnymi.

Trzęsawiska występują wyłącznie w strefie przyjeziornej i są jak gdyby pływającym kożuchem przesuwającym się stopniowo od brzegu jeziora ku środkowi (rys. 101).

Rys. 101. Układ strefowy roślinności na ple torfowcowym nasuwającym się na toń wodną sucharu;

I - zbiorowisko z dominującą turzycą bagienną. II - zbiorowisko lodowcowe z dominującą przygiełką białą. III - mszar torfowcowy, IV - bór bagienny

Trzęsawiskiem jest też zarośnięty mchem, turzycami i niektórymi bylinami zbiornik wodny, gdzie pod warstwą kożucha roślinnego, podłożonego warstwą tworzącego się torfu, znajduje się jeszcze woda lub półpłynny osad denny (rys. 102). Czasami na wypłaceniach tworzą się „pływające wyspy”, tzw. pła wyspowe. Synonimem trzęsawiska są: ligawica, grzęzawa, grzęzawica, grzęzawisko, topiel, topielisko, trzęsawa, trzęsawica.

Odrębną grupę bagien stanowią obszary trwale nasycone wodą słoną. Są to bagna słone i bagna słonawe. Należą do nich słonowodne lesiste bagna nadmorskie - namorzyny, zajmujące delty dużych rzek, przybrzeżne laguny i ciągnące się wzdłuż nizinnych wybrzeży pasem szerokości do kilkudziesięciu kilometrów, okresowo zatapiane przez wody morskie w czasie przypływu. Występują na wybrzeżach Ameryki Południowej, Afryki (głównie delta Nigru), wybrzeżach Indii (głównie delty Gangesu i Brahmaputry), Półwyspu Indochińskiego i wysp Indonezji.

Do bagien słonych zalicza się także sołniska (Kac, 1975). Są to mokradła stałe lub okresowe przesycone solą. W strefie umiarkowanej wilgotnej są zasilane wodą np. ze źródeł solankowych; na obszarach stepów i półpustyń występują na solonośnych osadach ilastych wysychających zbiorników wodnych. W zależności od pory roku i warunków atmosferycznych może występować tu słone jezioro, słone bagno lub obniżenie pokryte słoną skorupą.

ll2

□

$

Cl

C

7T

C

S> Hydrologia ogólna - Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska, Zdzisław Mikulski - iLibrary Reader

CO

o

rr.

a>

co

co

co

o

©

©

&