183
Rye. 90. Naczynia gliniane z IX-XII w. (P.-L. I-chtosalo-Hilander, 1979;
E.N. Nosov, A.V. Płohov, 1989; A.M. Spiridonov, 1986).
1,2- Luistari, Fiulaudia, 3, 4 - Drdleborg nad Wolchowcm, 5-8 - z kurhanów Finów znad
Ładogj
182
Ryc. 89. Zawieszki tarasowate. 1, 2 - Sorlavala, Karelia (V.V. Siedov, 1987).
11 szewskie. W nich wyrabiano obuwie w kilku odmianach, mieszki, sakwy, pasy i inne drobne przedmioty. Warsztaty takie, działające w XII XIV w.,’ odkryto w Rydze, Tallinie, Starej Ładodze (V.V. Bebre, 1987, s. 25-31).
.... M \ p°dobnie tkanie lnu i wełny oraz szycie z nich ubrań odbywało się w każdej zdobnictwa. Finowie estońscy nawet w XIII w. lepili naczynia gliniane ; zagrodzie na skalę własnych potrzeb i umiejętności. Natomiast w większych pomocy koła. Były to zwykle proste, słabo profilowane garnki, dóbr? ośrodkach istniały warsztaty szyjące odzież nie tylko z własnych materiałów, wypalone, z domieszką piasku i drobnego żwiru w glinie (ryc. 90). Niezwy ; ale i z przywożonych przez kupców tkanin, rzadkie są przypadki zdobienia kreskami robionymi patykiem, lub wygładzę- Obserwowany przez pryzmat źródeł archeologicznych nia powierzchni (E. Tónisson, J. Selirand, 1978, s. 358-360). Naczynia^cpiOj ‘Sości rzemieślniczej był stymulowany ożywioną wymian
powierzchni (E. Tónisson, J. Selirand, 1978, s. 358-360). Naczynialcpio* czości rzemieślnik; k,,/T™.....&‘wo,*-7W4 rozwój wytwór-
la kole wcześniej pojawiły się w osiedlach rzemieślniczo-handlowych, lecz kalająca na szvhki ożywioną wymianą handlową po-
uopiero pod koniec XIII w. można mówić o powszechniejszym stosowanie nowych surowcach i 8iin stosowanyc^ na szerokim świecie
kola przez lokalnych garncarzy estońskich. F«ó7zaX^fch hvl! 8' • N,CuWs^stkic d°bra docierające do
Karelowie ręcznie lepionych naczyń używali do końca XI w. i dopief0 łup Woic • , , ern wymiany andlowej. Wiele z nich stanowiło
w XII w. powszechniejsza staje się ceramika toczona na kole, nawi4' Upończyków Obda ^uano ro8^ ściągania danin od żyjących w tajdze żująca formami i zdobnictwem do znanej z całego Państwa Nowogrodu zasada kuItvwnu/A«a Sl^. wzajemnie zgodnie z pierwotną
kiego. Warto zwrócić także uwagę, że w XII-stowiccznych warstwach kul' Finów i Słowian mię<Jzy innymi przez Skandynawów, ale także Bałtów,
turowych Biełozicra ceramika ręcznie lepiona przeważała, choć często Handel ówczesny splatał «.> „ ^ ■
śladowano formy naczyń wytwarzanych przy pomocy koła garncarskie? Hiem (OWflrAw ‘ ę wojną, wyprawami łupieżczymi, zagrabia-
(L.A. Golubieva, 1973, s. 196). * * ^»ly byli uzbrojeni, na co
Na własne potrzeby skóry wyprawiano wr każdym gospodarstwie, !* P°s‘adał także mieszek z waJ i „dl żnTi IfiS ~ ^1°“^,™-
miast w osadach rzemieślniczo-handlowych powstały warsztaty garbarski Jję^ . .. * . . . -mikami. Doskonałym przykładem
& Luistari w Enra, w F.nlandii (P-L. Lehtosaro-Hilander,