43849 strona5

115

Rośliny w akwarium morskim

Z lewej: Cauleipa semilata zazwyczaj świetnie rośnie w zbiornikach z rafą koralową.

Z prawej: Halime-da sp. reprezentuje glony wapienne; będzie dobrze rosła tylko przy odpowiednim oświetleniu zbiornika i regularnym dostarczaniu wapnia.

czych. Proces rozmnażania przejęły na siebie „liście” glonów.

W zależności od grupy glonów, można wyróżnić kilka zupełnie odrębnych rodzajów cykli rozrodczych. Sinice rozmnażają się wyłącznie wegetatywnie (bezpłciowo) przez podział komórki lub poprzez oddzielanie się specjalnych nici „komórek siostrzanych” (tzw. hor-mogonia). Już sam sposób rozmnażania sinic wskazuje więc na ich bliższe pokrewieństwo z bakteriami niż z glonami.

W przypadku krasnorostów zaobserwowano bardzo zróżnicowane cykle rozrodcze, jednak zawsze dochodzi w nich do oddzielania lub aktywnego wyrzucenia zarodników i gamet. Krasnorosty rozmnażają się więc płciowo, jednak spotkamy tu także pokolenie wegetatywne, które rozmnaża się w sposób bezpłciowy. Przebieg wszystkich faz cyklu przemiany pokoleń jest dość skompliko

wany i jest on inny u poszczególnych grup krasnorostów. Dlatego nie znajdziemy tu miejsca na ich bliższe omówienie. Tak samo jest w przypadku zielenic i brunatnie, u których także występuje rozmnażanie płciowe i bezpłciowe.

Wśród glonów dość często spotkamy się ze zjawiskiem cyklicznego zmieniania kształtu plechy. Istnieją glony jednoroczne, które obumierają latem (lub zimą) bądź przekształcają się w małe, niepozorne roślinki. Natomiast w szczytowym okresie swojej wegetacji rozrastają się do olbrzymich rozmiarów. Przykłady tego rodzaju roślin są bardzo liczne wśród należących do brunatnie listownie. U tych glonów cykl rozrodczy i idąca z nim w parze zmiana kształtu ciała jest regulowana przez temperaturę wody. Ten rodzaj brunatnie występuje głównie w chłodnych i zimnych morzach, dlatego zmiany temperatury wody są wystarczająco duże, by posłużyć im jako sygnał do podjęcia lub przerwania procesu rozmnażania się.

W morzach strefy tropikalnej również występuje zjawisko zmieniania przez glony swojego kształtu ciała, ale nie jest ono tutaj regulowane przez temperaturę. Dlatego znajdziemy tam obok siebie glony w różnorodnych stadiach cyklu rozrodczego.

Jak już wspomnieliśmy, rozwój w akwarium określonych gatunków „glonów niższych” może przysporzyć nam sporych kłopotów. Najlepszą metodą pozwalającą kontrolować wzrost glonów jest zasadzenie w zbiorniku wyżej uorganizowanych zielenic i krasnorostów, które zaczną konkurować

Z lewej: Caulerpa prolifera - najbardziej znany gatunek pełzatki. Jej ciało nie tworzą liście, łodyga i korzenie, ale jedna czterojądrowa komórka usztywniona przez specjalne struktury podporowe.