44836 skanowanie0036 (16)

I ooi u cnorego na nowotwór

Diagnostyka: RTG, scyntygrafia, TK, MR1. Leczenie powinno obejmować metody farmakologiczne, operacyjne i onkologiczne.

Leczenie farmakologiczne: k analgetyki — z wyboru NLPZ; jeżeli nie wystarczają, dołącza się opioidy;

►    steroidy;

Radioterapia jest leczeniem przeciwbólowym z wyboru w bólu kostnym. 1

W leczeniu bólu kostnego konieczne są konsultacje specjalistyczne. przede wszystkim radioterapeuty, a także onkologa. ortopedy lub neurochirurga.

►    bisfosfoniany — podaje się dożylnie (szpiczak mnogi, osteolityczne przerzuty raka gruczołu sutkowego);

►    hormonoterapia — w nowotworach hormonoza-leżnych trak gruczołu sutkowego, gruczołu krokowego);

k chemioterapia — w szpiczaku, drobnokomórko-wym raku płuca, ralcu gruczołu sufitowego.

Leczenie operacyjne: stabilizacja prewencyjna lub lecznicza w złamaniu patologicznym kości długich, przenoszących ciężar ciała, i kręgów.

Leczenie onkologiczne:

►    radioterapia;

y podanie dożylne radioizotopu, jeżeli wynik scyntygrafii kości był pozytywny.

Ból neuropatyczny

Występuje, gdy w przebiegu choroby nowotworowej dochodzi do uszkodzenia ukiadu nerwowego przez ucisk, naciekanie guza, po leczeniu operacyjnym (ból po torakotomii, mastektomii), po chemioterapii (polincuropatia) lub po radioterapii (plekso-patia).

Charakterystyczne cechy bólu neuropatycznego to palenie, pieczenie, parzenie, rwanie, strzelanie, promieniowanie itp. Ból neuropatyczny ma charakter stały, nasila się w nocy i w spoczynku; zaczyna się kilka dni lub nawet miesięcy po ustąpieniu czynnika uszkadzającego i gorzej niż inne rodzaje bólu reaguje na leczenie analgetykami. Niekiedy w badaniu przedmiotowym stwierdza się alodynię, czyli ból wywołany bodźcami normalnie nieszkodliwymi (dotyk, pocieranie, lekki ucisk). Jeżeli ból neuropatyczny jest zależny od ukiadu wspólczulnc-go (uszkodzone włókna wspótczulne), pojawiają się zaburzenia troficzne skóry, tkanki podskórnej, mięśni i kości.

Lekami z wyboru w leczeniu bólu licuropatycz-nego są koanalgecyki, a jeżeli współistnieje ucisk guza lub obrzęk struktur nerwowych, dołącza się steroidy.

".•aSr '

Koanalgetyki /

U pacjentów z bólem neuropatycznym w przebiegu choroby nowotworowej równolegle z koanaigety-kami stosuje się analgetyki, z opioidami włącznie.

Ko analgetyki

Są to leki, które nie są zarejestrowane jako leki przeciwbólowe, ale w pewnych rodzajach bólu wykazują swoją własną aktywność analgetyczną lub nasilają działanie analgetyków.

Najczęściej stosowane koanalgetyki:

1. Leki przeciwpadaczkowe:

Karbamazepina — leczenie rozpoczyna się od dawek inalyck, nawet 200 mg/d i zwiększa się je ——stopniowo bardzo powoli do 1200-1600 mg/d. Efekt terapeutyczny ujawnia się najwcześniej mniej więcej po 2 tygodniach stosowania. Karbamazepina powoduje często objawy niepożądane (zawroty, senność, oczopląs, wysypka), które są powodem jej odstawienia, a także wykazuje częste i znaczące interakcje z innymi lekami metabolizowanymi przez wątrobę.

Kwas walproinowy — ma słabsze działanie terapeutyczne niż karbamazepina, ale jest lepiej tolerowany i wykazuje mniej istotnych interakcji. Dawkowanie rozpoczyna się od 300-500 mg/d i w razie potrzeby zwiększa się ją stopniowo do 1500-2000 mg/d. Efekt leczniczy ocenia się także po 2 tygodniach stosowania.

■ i.......Gabapentyna, pregabalina — leki przeciwpa

daczkowe nowej generacji. W Polsce oba są zarejestrowane do leozenia bólu neuropatycznego, ale nie są objęte refundacją i są bardzo drogie. Powodują . znacznie mniej objawów niepożądanych i nie powodują interakcji z innymi lekami. Efekt przeciwbólowy rozpoczyna się już po ok. 7 dniach stosowania. Gabapentynę zaczyna się podawać od 300 mg/d • - (u pacjentów starszych nawet od 100-200 mg/d).

• •M U pacjentów młodszych, bez cech wyniszczenia » niewydolności nerek oraz nieotrzymujących leków działających depresyjnie na OUN, dawka ■r.-.- gabąpentyny może być początkowo zwiększana szybko w ciągu kilku następujących po sobie dni ‘ i " do dawki 3 X 300 mg. Następnie, jeśli trzeba, moż-» ' na zwiększać dawkę o 300 mg/d co 3 duł. Maksy-_ Walna dawką dobowa stosowana w leczeniu bólu, , i’ “ to '3600 mg. Pregabalinę rozpoczyna się podawać "fe- -od 150 mg/d (2 x 75 mg), po 3-7 dniach można

iii

liL

ViSfr

ILI

I