3. Wytwarzanie cykloheksanolu z fenolu
4. Produkcja alkoholi tłuszczowych z estrów kwasów tłuszczowych
5. Produkcja aniliny z nitrobenzenu
6. Produkcja 2,4 i 2,6-toluenodiamin z di nitrotoluenów s
7. Utwardzanie tłuszczów
PRODUKCJA CYKLOHEKSANU - uwodornienie benzenu
Cyklohensan surowiec do produkcji cykloheksanolu, kaprolaktamu, kwasu adypinowego
Metoda: Katalityczne uwodornienie benzenu wfazie ciekłej; Katalizatory: Ni Raneya lub Pt/AI2Os
Surowiec: benzen — odsiarczony!
BENZEN KOKSOWNICZY -► selektywna hydrorafinacja (usuwanie zw. siarki) -►
UWODORNIENIE NA KATAUZATORACH METALICZNYCH (T=200°C, p>4MPa) -► czysty
CYKLOHEKSAN
n
rfL s
Selektywna |
Uwodornienie | |
hydrorafinacja |
Benzen * |
na katalizatorach |
(usuwanie |
seta licznych | |
związków siarki) |
(do 200°C, <4 HPa) |
Wodór
\
Benzen
koksochemiczny
Czysty
cykloheksan
Uwodornienie
benzenu
na katalizatorach siarczkowych
2p-s flPa)
Surowy |
Usuwanie | |
cykloheksan |
zanieczyszczeń | |
■etodą | ||
rektyfikacji | ||
Benzen |
fletylocyklopentan
/
Wodór
2A. Mnżb »re warianty pcoduLgicykJobcUanu z bctizcoukoLsochcrakznogo (mc zaznaczono
cyrkukat wodoru w łoslaiatjacfa owodorojema — przerywana linia na ryi 15)
2. Trójfazowe.
1) Zapobieganie (prewencja)
2) Oszczędzanie surowców
3J Wykorzystywanie surowców ze źródeł odnawialnych
4) Ograniczenie zużycia niebezpiecznych związków chemicznych
5) Projektowanie „bezpiecznych" zwlązków/produktów chemicznych
6) Używanie bezpiecznych odczynników i rozpuszczalników chemicznych tam, gdzie to możliwe lub zapewnić, by nie stanowiły zagrożenia podczas stosowania
7) Efektywne wykorzystywanie energii
8) Ograniczenie wykorzystania procesów derywatyzacji (sposób postępowania w analizie chem., polegający na otrzymywaniu związków pochodnych badanego, o korzystniejszej charakterystyce fizykochemicznej, np. o większej lotności, bardziej intensywnym zabarwieniu)
9) Wykorzystywanie katalizatorów w procesach i reakcjach chemicznych
10) Poszukiwanie możliwości degradacji
11) Wprowadzenie analityki procesowej w czasie rzeczywistym
12) Zapewnienie właściwego poziomu bezpieczeństwa chemicznego
Zasada 1: Zapobieganie
Lepiej zapobieg powstawaniu szkodliwych produktów (ubocznych), niż prowadzić obróbkę lub utylizację po wytworzeniu, ponieważ jest to proces kosztowny.
Dobrym sposobem pokazania problemu odpadów jest współczynnik E. Współczynnik E mówi nam o ilości odpadów powstałych w danym procesie i wyrażony jest jako ilość odpadów przypadająca na kg produktu. Współczynnik E obejmuje również użyte rozpuszczalniki, kwasy, zasady, itp.
Często zdarza się tak, że proces, który jest możliwie łatwy do przeprowadzenia w małej skali laboratoryjnej, nie ma szans na przeniesienie do skali przemysłowej właśnie ze względu na ilości odpadów.
Np. synteza ibuprofenu -1-etapowa, proces 6HC
Np. produkcja katalizatorów tlenkowych. Nagroda za opracowanie proekologicznej metody otrzymywania stałych katalizatorów tlenkowych, która pozwala na znaczną redukcję ilości wody procesowej oraz wyeliminowanie w procesie kwasu azotowego. W wyniku unika się powstawania uciążliwych i niebezpiecznych odpadów azotanowych oraz emisji (NO)xw czasie otrzymywania katalizatora.
Zasada 2: Oszczędzanie surowców
Zasada oszczędności atomów sformułowana przez Trosta zaleca maksymalne wbudowanie atomów, zawartych w wyjściowych reagentach, w produkt reakcji, aby wyeliminować łub ograniczyć powstawanie produktów ubocznych, z reguły uciążliwych dla środowiska naturalnego. Oszczędność atomów w danej reakcji oblicza się, dzieląc masę cząsteczkową pożądanego produktu przez sumę mas cząsteczkowych wszystkich reagentów biorących udział w tej reakcji, zakładając je) teoretyczną, tj 100% wydajność. Wielkość ta pozwala na szybkie oszacowanie masy odpadów, generowanych