ZACtDKI OK*F'l PKZEOP \\ST« °»*GO
Plieśjaraa e. przy uL lw°n~ IH , , bełscy -42Ł2 sBut
crjsł połowę DC w. (iw. 4 46J
[Małopolskie wielkie grody lokalizowano w centrum ówczesnych skupisk '‘"ikzych Niektórzy dostrzegają wspólne cechy omawianej gnipy fortyfikacji umocnień znanych z terenu Wielkich Moraw. Ale podobieństwa dotyczyć mogą co najwyżej skali wielkości, ponieważ wszystkie inne etemtiay są trównywalne w niewielkim stopniu. Pizypuszcza się, że grody makipcUće mogły pełnić rolę centrów okręgów wojskowych i admuiistiacyjnydt Jakiej władzy pocBegały i jaka jest ich szeisza wymowa historyczna - me udało się jednak rozstrzygnąć. Nikły stopień ich przebadania i opisane dylematy iraerpte-ocyjne powodują, że nawet po dziesiątkach lat pozostają one fascynującą BwBraifla a zarazem znakiem wyróżniającym budownictwo plemienne rirm
Interesującym przyczynkiem archeologicznym do bodni nad grodami okresu
rej Polski
w tym nmalń celowego mszczenia fcnyfikaca brak fadkr odwdocy oraz to, te niektóre z nich jeszczs przed kata«wfą były w nakrir rafaudon 7dararai Jerzego Szydłowskiego (1998), zjawiska te mogą mieć bezpośredni związek z próbą opanowania przez morawskiego Swięsopefca w- drugiej pokroić DC w. jgpfra i Małopolski oraz z przanńesaczaniem aę grup łudnośd morawskie; na I zdobyte tereny. Dlaczego jednak ludność ta me puarsuwła po tobie Sadów w kukutze materialnej - nudno odpowiedzieć.
Na Śląsku rejony lokowana najstarszych grodów wczesmróedukroiaznyrh
nawiązują częsao do stref zasiedlenia u sdtyfci starowmoła 0 lodtrodd. J.
Stnlocsb 1991; LA. Tyszkiewicz 190; S. Mordńoth 3000). Przypuszcza aę, że najstarsze z nich mogły powstać jBtwUw T częśd nizinną Ddtegi Śląska dominują obiekry firewadUoe. ksrrakn owalnego, o pcwietzchm 0.O5-OJ ha. z arimdową Annrrmwroaną w pani paymkroej. Są «o więc ciróhnr złrkżooe db odntnowanych na zaemi rhrfcmńdacj i na Kojmdi Krostę kh lirowi mii wymagają wszakze pdnych ronSbrj. Wiele danych wskazuje; że tego typa konstrukcje przypominać* grody typu Tomotr. jss: zaaaa należą do tej roroej gnpr. to chronologia idb byłaby zdecydowanie pćkatjzz. nr odm Słab. aę Dames do prtdaau IX i X w
Największe zagęszczenie grodów ndnfcumtiacroano w {rinocrowarlnrimn rzęsa Dobego Śląska. Z kolei na ihanr pcśudmciwowsdaodairo rogeau. w pobliżu góry 5łęzy, odnotowano zarówno aroiej osad. yk i podów-. bok tek tam stanowsK darów ar/ydt nijror wi z wyiąlaem CO najwyżej k&u Oaero-co. Sazegom, Lubomia 1 W-ysacpoj* tu również podr duże i hsrcao duże, których powierzchnia waha się od 1 do 5 ha. Cechy te uporUbnają je w pewnyra stopnni do grodzisk zmroydi z Matapclski cm z obawo* or«hirh
f' OkUwmOi na de innych aegnnow są hńx pady z kamerom obco ■■uh wałów djęwnizno-agnnyćh. bądź wręcz roiay kroheano-ikn: rron-