46357 p1080051 (5)

f

ralną sytuacją, pozwalającą na zdobywanie wiadomości. umiejętności oraz rozwijanie pozytywnego stosunku emocjonalnego (Likszo 1991).

Zdftbywanic wiedzy przez uczniów-w-trakcionauiralnogo kontaktu-Łotucza- -aCŁPCCtywistością jest szczególnie isu,tnc ze względu na hftnh^rflⁿⁿ~^nhra?^nuv ' cbacak&St myślenia dzieci upośledzonych. Podczas wycieczek należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłową obserwację. Zgodnie z założeniami metody ośrodków pracy naipiaw będzie to obserwacja dowolna, a następnie kierowana Podczas obserwacji dowolnej dzieci zaspokajają swoją ciekawość i pytają

0    wszystko. Kiedy nauczyciel odpowie już na pytania, należy przejść do obserwacji kierowanej, podczas której wyodrębniane jest zjawisko oraz dok on y-**■» jot jego opis.

W praktyce szkolnej organizuje się wódeczki różnego

m WawatihŁiHł króikrurwaipr?Q-Vlmin> n wąskim ■aŁmie Mmaiuca. nvm. wcrbi obserwacji jednego wybranego obiektu lub zjawiska, np. kwitnienie roślin, ślady dżdżownic po deszczu.

•    Wyocok, dalł/e kilkugodzinne (1-3 godz.) obejmują szerszy zakres rrmUyrzay. w którym występuje obserwacja kilku obiektów i wielu zjawisk, np. szkodniki sadu. mrowisko, praca ludzi na budowie, w gospodarstwie hodowlanym. Uczniowie zdobywają wiedzę nie tylko na podstawie obserwacji, lecz wykonują także pomiary, np. mierzenie odległości krokami i szacowanie „na oko", mierzenie temperatury powietrza: aa otwartej przestrzeni i w lesic. w wodzie i nad wodą. w wodzie bieżącej i dojącej.

•    Wyskoki catadncnnę. których głównym celem iest wprowadzenie uczniów w naturalne kodOMSkażPofcczno-przYrodnicze jako integralną całość. Nauczyciel powinien umiejętnie kierować g&s.cmagami i badaniami uczniów (jedne spostrzeżenia uwypuklać, inne, mniej istotne, pomijać i przesuwać na plan dalszy). Uczymy w ten sposób obserwować rzeczywistość w sposób selektywny. Tego typu wycieczki są najtrudniejsze pod względem organizacyjnym, gdyż wymagają zapewnienia dzieciom wyżywienia, odpoczynku, opieki ze strony osób dorosłych, nieraz korzystania ze środków lokomocji (Lelonek, Wróbel 1990).

' ’- Wycieczka wymaga, starannego nrzwaniowąpia ze strony nauczyciela

1    uczniów. Przygotowanie jej może zatem obejmować następujące działania:

*• Wybór odpowiedniego miejsca wycieczki, gdzie realizowane będą okteś-^J- lonc ede-programowe.

b.    Ustalenie terminu i czasu trwania wycieczki (godzina wyjścia i powrotu).

c.    Ustalenie przebiegu wytkraki

d.    W wypadku wycieczek dłuższych zapewnienie opieki osób dorosłych i środków transportu, przygotowanie polisy PZU.

e.    Dokładne poznani? przez nauczyciela miejsca.wycieczki, dokonanie wyboru zjawisk, przedmiotów, obiektów do obserwacji.

f.    Określenie celów i zadań możliwych do zrealizowania w czasie wycieczki.

WYŻSZA SZKOŁA PEDAGOGICZNA

v. (vr.ic

metod i form prucy nauczyciela i uczniów, niczbv<t>lye3l środków*łytlftktyccrrjchiej przyborów i narzędzi.    10-447 OljTiti ••    *->'.ittego 17

g.    Uzupełnienie wlusncj wiedzy nu lemat zwiedzanych vbiekl|»w •

h.    przygotowanie obiektu. W przypadku wycieczki o tematyce społecznej, np. do zakładu produkcyjnego, punktu usługowego, pracowni artysty, należy ustalić osobę, która przeprowadzi rozmowę z dziećmi, oraz określić zakres tej rozmowy.

i.    PfżyjŁOlowgnic uczniów:

-    wspólne sprecyzowanie celów i zadań, które będą realizowane, wprowadzenie w problematykę wycieczki, przypomnienie niezbędnych

wiadomości.

-    sporządzenie planu zamierzonych obserwacji, określenie sposobu gromadzenia danych.

- ustalenie wykazu niezbędnych pomocy naukowych, przyborów i narzędzi potrzebnych do realizacji zadań.

-    w zależności od potrzeb podział na grupy, przydział zadań. np. opieka nad apteczką, pomocami naukowymi.

przypomnienie regulaminu wycieczki ze szczególnym uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa.

-    w dniu poprzedzającym wycieczkę przy poranienie y| celów u Małe mc czasu i miejsca zbiórki, omówienie sposobu ubrania, wyżywienia. *ypmiirnu w niezbędne Przybory.

j.    Przygotowanie osób dorosłych „opickunów:

-    wprowadzenie w problematykę i ocle wycieczki.

-    ustalenie zakresu pomocy, m. in. dyskretne wskazanie uczniów trudnych i sposobów opieki nad nimi (Lelonek, Wróbel 1990. s- 375).

Reasumując, na tym etapie można wyodrębnić następujące czynności oraz umiejętności;___ ■ ~> |. I. Zetknięcie się dzieci z poznawanym zjawiskiem w jego naturalnym środowisku (lub środowisku zastępczym).

' ">1.2. Samodzielne zbieranie wiedzy o nowym zjawisku (rzeczy).

ObserwacjaJacto.waołD

— 2.1. Skierowanie uwagi dzieci na istotne, często pominięte przez nie fragmenty i szczegóły.

2.2. Uzupełnienie wiadomości zgromadzonych podczas obserwacji (Pańczyk

1989, s. 20).    __

Kolejny etap w metodzie ośrodków pracy to: «fprącpwańic^: - przeróbka umysłowa ychrancpo materiału. Pańczyk (1989) proponuje uwzględnienie na tym etapie następujących czynności:

—Weryfikacja wiadomości zebranych w czasie obserwacji;

—-Uzupełnienie wiadomości zebranych w czasie obserwacji;

— JJporządkowanie wiadomości zebranych w czasie obserwacji;

101