47670 skanuj0006 (355)

WSPÓŁCZESNA TURYSTYKA KULTUROWA 13

Kwestia ta - dająca się dostrzec we współczesnej turystyce kulturowej jako jedna z kilku dychotomii - jest jednym z celów przedstawionych poniżej rozważań.

Każda forma turystyki kulturowej (a może w ogóle turystyki?) zachodzi w jakiejś scenerii, którą można określić mianem krajobrazu kulturowego. Jednocześnie warto zwrócić uwagę, na fakt, iż przyjmując, że z racji pojawienia się w danym miejscu człowieka, każdy obszar należy wówczas uznać za krajobraz kulturowy, powinniśmy odrzucić pogląd, iż turystyka może istnieć w krajobrazie przyrodniczym (w dosłownym tego słowa znaczeniu). Ponieważ rozważania na temat istoty krajobrazu kulturowego zostały zawarte w dalszej części prezentowanego opracowania, tutaj należy jedynie poprzestać na stwierdzeniu, iż podlega on ciągłej ewolucji, do czego przyczynia się m.in. zjawisko turystyki (rozumianej jako forma podróżowania odbywająca się w krajobrazie kulturowym).

1. TUrystyka kulturowa

Dla potrzeb poniższego opracowania turystykę kulturową w wąskim znaczeniu można zdefiniować jako zespół zachowań turystów związanych z ich autentycznym zainteresowaniem dziedzictwem kulturowym (zabytkami, folklorem, miejscami związanymi z ważnymi wydarzeniami itp.) oraz z ich uczestnictwem w szeroko rozumianym współczesnym życiu kulturalnym. Tak rozumiana turystyka kulturowa jest z jednej strony głęboko osadzona w systemie wartości, jakimi kieruje się dany turysta (najczęściej wynikających z norm powszechnie przyjmowanych w kręgu kulturowym, z którego się wywodzi) ¹, a z drugiej strony ma postać zjawiska przetrzennego, które znajduje odzwierciedlenie w szeroko rozumianym krajobrazie kulturowym. Jest więc z jednej strony skutkiem, czy też następstwem, występowania określonej kultury, a z drugiej przyczyną, czy też czynnikiem, który (będąc jednocześnie częścią szeroko rozumianej kultury) jest odpowiedzialny za charakter i zmiany w krajobrazie kulturowym).

Jednak kierując się po części modą na stosowanie w naukach społecznych podejścia postmodernistycznego - turystykę kulturową można również rozumieć znacznie szerzej. Przyjmując, że turystyka kulturowa (jak i inne rodzaje turystyki) jest zjawiskiem społecznym, a z każdym społeczeństwem jest związane występowanie określonej kultury, należy uznać, że wszystkie zachowania turystyczne i rekreacyjne są uwarunkowane kulturowo. Tym samym turystykę

1

Z tego też powodu w przytoczonej definicji nie przez przypadek użyto określenia .....autentyczne zainteresowania dziedzictwem kulturowym...”.