27
3.6. KONSTRUOWANIE KÓŁ PRZEKŁADNI PASOWYCH
3.6.1. WIADOMOŚCI OGÓLNE
Każda część (koło pasowe, łańcuchowe, zębate, półsprzegło itd) dla poprawnego ustalenia na wałku jest wykonywana z piastą.
Na rys. 3.6.1 są podane rysunki koła pasowego, łańcuchowego oraz zębatego, których konstrukcja jest wykonana z jednakowym dla wszystkich kół elementem - piastą 1.
Wymiary piast (LP,DP) są określone przez praktykę projektowania. Piasta, jako element koła, wykonuje się z tego samego materiału, z którego wykonano koło. W innym przypadku, kiedy wieniec osadza się na kole, materiały piasty i koła są różne.
Rys. 3.6.1. Koła: a) pasowe; b) łańcuchowe; c) zębate: 1- piasta; 2 - wieniec; 3 - elementy łączące piastę z wieńcem
3.6.2. MATERIAŁY KÓŁ PASOWYCH
Dla i? < 30 m/s koła pasowe wykonuje się odlewane z żeliwa szarego PN-GJL-150, PN-GJL-200, wg PN-EN 1561.
Dla t9 < 40 m/s koła pasowe wykonuje się odlewane ze staliwa 200-400, 230-450, wg PN-ISO 3755:1994. Dla d < 200 mm koła pasowe wykonuje się ze stali
niestopowej konstrukcyjnej ogólnego przeznaczenia St3 wg PN-88/H-84020.
Szybkobieżne koła mogą być wykonane ze stopów aluminium wg PN-76/H-88027 lub z tworzyw sztucznych.
W zależności od produkcji koła mogą być odlewane, spawane, tłoczone, kute, monolitowe lub składane.
3.6.3. PIASTY KÓŁ PASOWYCH
(ŁAŃCUCHOWYCH, ZĘBATYCH)
pasowego; b) koło pasowe; c) piasta koła
PARAMETR ZADANY - dvał
1. Średnica Dp i długość Lp piasty koła (rys. 3.6.2)
DP=(1,6...2,0) tfwai;
LP = (1,5...2,0) dWat •
2. Rodzaje otworów w piaście do zmontowania koła na wałku (rys. 3.6.3).
Walcowy otwór wykonuje się wg H7 (rys. 3.6.2c).
3. Chropowatość powierzchni piasty (rys. 3.6.2c):
- otwór piasty Ra= 1,6... 3,2;
- boczne powierzchnie piasty - na klasę niżej chropowatości otworu piasty.
4. Tolerancja kształtu i położenia powierzchni piasty:
- bicie osiowe bocznych powierzchni piasty (rys. 3.6.2c): -dla Lp/c/wa,^ 1 wg tabl. 3.6.1;
-dla Lp/t/Wai>l ITn wg tabl. 3.6.1 zwiększyć o (40...50)%.
Rys. 3.6.3. Rodzaje otworów w piaście kół pasowych:
a) walcowe z rowkiem wpustowym;
b) walcowe z wielowypustami;
c) stożkowe z rowkiem wpustowym;
d) stożkowe
Tabl. 3.6.1. Bicie osiowe bocznych powierzchni piast
Prędkość pasa (łańcucha) -d, m/s |
do 5 |
do 8 |
do 12 |
do 18 |
do 25 |
>25 |
Bicie osiowe, mm |
0,06 |
0,05 |
0,04 |
0,03 |
0,02 |
0,01 |