13 Rola banku centralnego w gospodarce.
Bank centralny instytucja odpowiedzialna za funkcjonowanie systemu bankowego. Zazwyczaj działa jako jednostka państwowa bądź podporządkowana państwu. W Polsce funkcję banku centralnego pełni Narodowy Bank Polski.
Funkcje banku centralnego Trzy główne funkcje
• Bank centralny emituje pieniądz gotówkowy. Jest jedyną instytucją uprawnioną do emitowania znaków pieniężnych w danym państwie.
• Bank centralny jest bankiem banków i innych instytucji finansowych. Każdy bank komercyjny posiada w banku centralnym rachunek, na którym rejestruje rozliczenia z innymi bankami. Bank centralny świadczy usługi bankowe innym bankom (Przyjmuje depozyty po tzw stopie depozytowej oraz udziela im kredytów). Bank centralny realizuje również transakcje z zagranicznymi bankami centralnymi i instytucjami międzynarodowymi.
• Bank centralny jest bankiem skarbu państwa. Prowadzi rachunki instytucji państwowych. Utrzymuje rachunki depozytowe państwa, prowadzi kasową obsługę budżetu, obsługuje dług publiczny.
Funkcje stabilizująco-kontrolne
• Bank centralny formułuje cele polityki pieniężnej państwa i steruje nią za pomocą dostępnych instrumentów.
• Bank centralny utrzymuje i zarządza rezerwami dewizowymi kraju, a także prowadzi politykę kształtowania kursu waluty krajowej.
• Bank centralny nadzoruje działalność banków komercyjnych.
• Bank centralny reguluje podaż pieniądza w obiegu (poprzez np. operacje otwartego rynku i ustalanie stóp procentowych) i odziałuje na politykę kredytową banków komercyjnych.
14. Ustroje gospodarcze
ustrój gospodarczy - ogół norm prawnych regulujących procesy gospodarcze w danym państwie
Ustrój gospodarczy jest czynnikiem najważniejszym, rozstrzygającym czy społeczeństwo będzie ubogie czy bogate. Pewien typ ustrojów sprzyja bowiem rozwojowi, a inny go hamuje.
Sytuacja gospodarcza podmiotu X zmienia się wtedy, gdy zmienia się ilość dóbr pozostających w jego dyspozycji, gestii.Czynność gospodarcza to działanie, którego bezpośrednim rezultatem jest bądź zmiana sytuacji gospodarczej, bądź zapobieżenie zajściu takiej zmiany.Prawo do posiadania jakiegoś dobra przysługuje temu. kto legalnie może zostać jego właścicielem.
Ustrój gospodarczy -stanowią go reguły prawne, które przesądzają o tym komu oraz jakie przysługują prawa do posiadania oraz kto i jakie może bądź musi wykonywać czynności gospodarcze.Przepisy te mają zwykle charakter generalny, dotyczą określonego typu podmiotów. W skład tego rodzaju ustroju może wchodzić w jakimś państwie przepis zabraniający jak i przepis nakazujący. Na ustrój gospodarczy składa się zawsze wielka
5