I Drzewo poznania dobra i zla nie istnieje w podręcznikach botaniki, lecz jest symbolicznym przedstawieniem wyborów moralnych, pozostających wyłącznie we władzy Boga. Tylko Stwórca decyduje o tym, co jest dobre, a co złe. Drzewo na obrazie jest jabłonią, po której wije się wąż kierujący się ku Ewie.
Adam i Ewa stoją przed drzewem poznania dobra i zła. Ewa bierze owoc i podaje go Adamowi. Oboje pierwsi rodzice sa nadzy, osłonięci zaledwie kilkoma liśćmi winorośli, rosnącej wokół pnia _drzewa.
Przed popełnieniem grzechu pierworodnego Adam i Ewa byli nadzy i radośni Ubiory, którymi okrywają sit po popełnieniu grzechu, obrazują próbę odzyskania utraconej godności
W ogrodzie Eden, gdzie rozgrywa się scena znajdują się liczne zwierzęta przedstawione w sposób bardzo naturalistyczny. Jest tu koń, symbol rozwiązłości a także Świnia, lew przeciwstawiony jagnięciu, znajdującemu się po przeciwległej stronie kompozycji, a takie jelonek i jeleń.
▲ Lucas Cranach starszy, Adam i Ewa, 1526 r„ Londyn, Courtauld Institute Galleries.
► Hugo van der Goes,
Grzech pierworodny, 1470 r„ Wiedeń, Kunsthistorisches Museum.
Adam niezdarnym ruchem zastania swoją I nagość, drugą rękę zaś wyciąga do Ewy po owoc. Jego twarz, na której rysuje się napięcie, zdaje się odzwierciedlać głęboką religijność malarza.
Ewa, której ruchy również są niezgrabne, trzyma jabłko w prawej ręce, lewą zaś zrywa drugi zakazany owoc, aby dać go Adamowi.
Skutki grzechu pierworodnego odczują wszyscy uczestnicy tego biblijnego wydarzenia. Wąż będzie odtąd zawsze musiał czołgać się po ziemi i jeść proch, Ewa zostanie ukarana bólami rodzenia i
podporządkowaniem Adamowi, który zostanie skazany na ciężką pracę przez resztę swojego życia.
Wąż został tu wyobrażony jako uczepiona pnia drzewa czteropalczasta jaszczurka z twarzą kobiety. Z biegiem czasu w interpretacji Biblii postać węża została utożsamiona z szatanem. Jest on określany jako „przebiegły", czyli posiadający wiedzę, gdyż oferuje alternatywną wizję świata i Boga. Na Wschodzie byt
symbolem seksualnym.
39