50794 Ustna nieszczęśliwa miłość

GO

WSIP

go

W.f

S>ót«s4 **r»« Wini t Wl#

jOrr, i    ••••••

Albo wstawaj. na koń siądź I na wieki moją bądź

I...I

- Gdzie mnie wieziesz? - Gdzie? - do domu. Dom mój na górze Mendoga².

W d/ień otwarta wszystkim droga.

W nocy jeżdzim po kryjomu.

Co tu /a smętarz? mój miły? -To mor, co mych zamków strzeże.

A ic krzyże. Ic mogiły?

To nie krzyże. lo są wieże.

Mur przeskoczym, przejdzie m progi Tu na wieki koniec drogi.

I...I

Krzyż na ziemie padł i zniknął. Jeździec Pannę w poł>' ścisnął.

Z oczu i ust ogniem błysnął.

Kumak ludzkim śmiechem ryknął. Przeskoczyli cwałem mury,

Bija dzwony, pieją kury.

Mim ksiądz przyszedł n.s mszę ranną. Zniknął koń z jcżdżcem i Panną.

Ksiądz nad grobem długo siał.

I mnę za dwie dusze miał.

K.Mkkeutcr. lyjłsv Z.iUid Narodowy un OooiińtkichWiosliw 1W7.

hwadiba Jrurbawtclm

P©d No»ogr4illU<ra - lunknrun* oieincszarri s-yJ «• Umljuh otcśicarh tiiw> • ofcrcśtcnk •pójść rj Mcr».V;.(m»4 górę* zn*./v umrzt.

Preara Nawi suiir* z W

1,1, - ■    Cr.".

Zadanie 5.

W jaki sposób sv litcralurze i sztuce jes! przedstawiana nieszczęśliwa miłość? Omów zagadnienie, odwołując się do obrazu i opowieści o Tristanie i Izoldzie, a także do innego znanego ci lekslu kulimy.

Diitje Tristana i Izoldy

(fragmenty)

JV Napój miłosny

(...] Ałe gdy po raz pierwszą¹ oboje kontowali rozkoszy miłości. Brangien. która śledziła ich. wydała krzyk i wyciągniętymi ramionami, z twarzą zalaną łzami, rzuciła im się do nóg:

- Nieszczęśliwi, wstrzymajcie się i jeśli możecie jeszcze, zawróćcie z. drogi! Ale me. droga jest bez powrotu; już siła miłości was ciągnie i nigdy już nie zaznacie słodyczy bez boleści. To wino napojone ziołami ogarnęło was. napój miłosny, kloty matka twoja. Izoldo, powierzyła mi Jeden król Marek¹ miał wypić go z tobą; ale Nieprzyjaciel zadrwił sóbie z nas trojga i oto wy oboje wysączyiiścle puchar. Miły Tristanie. Izoldo miła. za karę złej pteczy. ki. j miałam o tum oddaję wam swoje ciało, życie; przez, moją to zbrodnię wypalbclc w przeklętym pucharze miłość i śmierć!" Historia miłości opisana w średniowiecznym romansie pokazuje tragizm sytuacji kochanków. 7. jednej strony nie mogą oni wyzwolić się z uczucia, jakie ich ogarnęło; z drugiej zaś - wasal któ!.i Marka jest zmuszony j>ostęposv.ić wbrew etosowe rycerskiemu i posłuszeństwu "•obce pana. a Izolda cierpi jako niewierna żona. Ich potajemna i występna miłość napoty ka ciągle przeszkody. O zdradzie dowiaduje 'ię król i skazuje k.Klunków na spalenie na stosie. Wprawdzie doegzeicucji nic dochodzi, ale nieszczęśliwą parę czekają kolejne cierpienia: wydanie trędowatym, rany od zatrutej lancy, ucieczki, rozstania, kołejne oszustwa (małżeństwo z Izoldą o Bijłych Dłoniach i lej zemsta), wreszcie - śmierć z tęsknoty i żalu. Dopiero ta śmierć jednoczy na zawsze kochanków: zostają pochowam w jednej kaplicy, ss¹ której wyrasta głóg i łączy ich groby.

XIX Śmierć

Obróciła się ku wschodowi i pomodliła Bogu. Potem odkryła nieco zwłoki, ułożyła się przy nich wzdłuż swego przyjaciela, ucałowała mu usta i twarz i obłapiła go ciasno, ciało przy ciele, usta przy ustach. J tak oddała duszę, umarła przy nim. z boJcści po miłym przyjacielu Kiedy król Marek dowiedział się o śmierci kochanków, przebył morze i przybywszy do Bretanii kazał uczynić dwie trumny. [...] Wpodle kaplicy, po lewe) i prawej sironie absydy, pochował ich w dwóch grobach. Ale w nocy z. grobu Tristana wybujał zielony i liściasty głóg o silnych gałęziach, pachnących kwiatach, który wznosząc się ponad kaplicę, zanurzył s»ę w grobie Izoldy. l.isJzie miejscowi ucięli głóg nazajutrz odrósł na nowo, równic zielony, równic kwitnący, równic żywy. i znowuż utopił się w łożu Izoldy Jasnowłose.¹ Po trzykroć chcieli go zniszczyć, na próżno. Wreszcie donieśli o cudzie królowi Markowi. Król zabronił odtąd ucinać głóg’.

Podobnie nieszczęśliwą historię miłosną potnajemy w dramacie Williama Szekspira. Romeo i Julia. Wprawdzie tu uczucie kochanków nie niszczy cudzego małżeństwa, ię jest spowosiowanc przez działanie jakiegoś przypadku, nikogo bezpośrednio nie rani. ale tok samo jak w średniowiecznym utworze z góry jest skazane na niemożność spełnienia Winy za lo nie ponoszą sami kochankowie, ale decydują o tym zewnętrzne uwarunkowania nienawiść między Ich rodzinami. Rody Monteksch i Kapułctich mc chcą dopuścić do ślubu Julu i Romca. Ich związek, tak jak romans Tristana i Izoldy, musi być potajemny, me jest akceptowany, natrafia na liczne przeszkody i wreszcie kończy się tragicznie - śmiercią kochanków. Podobnie jak w celtyckiej legendzie, tak i tu. dopiero po ich śmierci bliscy rozumieją siłę uczucu.

‘Kroi Mi rei k/ol Koinwii mail poiybłć Iroidę o Zloiyeb Wśswch. po która Tosun wyruszył do tiiandil Ta wena rozgrywa się ni moizu w iltodze a Uiandii do Korno ilu. gdile macę się odbyć zaślubiny kidta Mai Ki i IzoSCr

h Wpbarit.l Sł%oCo^ % »»toyfrjv » fM.. WyWNI.    JC*M

c Irwieis>    w*, ir-Srow » !•».    «««--■« 1(11

•)