51229 Obraz1 (14)

Przyk łady:

1. Charakterystyczne konformacje 1.2-dichloroetsnu

I konformacja antyperipla-narna

II konformacja III konformacja IV konformacja synklinalna    antyklłnalna    synperipl-

Naprzemlanległe konformacje (i i II) są trwalsze od konformacji ->•-przecieleglych (lii 1 IV).

2. Konformacje związków z różnymi podstawnikami

aynperiplanarna synklinalna antyklłnalna antyperiplansrna

Te spośród konformacji, które charakteryzuję się lokalnym minimum energii, a więc te konformacje, w których w rzeczywistości zwięzki występuję w st8nle dynamicznej równowagi, nazywamy konformeraml.

Przykładowo. 1,2-dichloroetan posiada 2 konformery, konformację anty-periplanernę (ok. P5‘{, w temp. pokojowej) i synklinalnę (lSfc,) charakteryzujące się lokalnymi minimami energii (patrz wykres powyżej).

Ograniczenie swobodnej rotacji wokół wiązań pojedynczych

Przy małej objętości podstawników zwięzanych z ugrupowaniem a-3 konformacje w normalnych warunkach sę labilne. Zwiększenie objętości podstawników powoduje występienie znacznych efektów sterycznych. a tym samym wzrost energii przejścia od jednego konformeru do drugiego przy obrocie wokół wiązania A-i3. Podniesienie bariery rotacji wokół więżenia węgiel--węgiel w temperaturze pokojowej powyżej 80 kO/mol umożliwia wydzielanie odrębnych konformerów występujących po obu jej stronach. Ten typ izomerii konformacyjnej nosi nazwę atropoizomern.

Atropoizomeria występuje głównie w z.*ięzkach. gdzie zahamowanie obrotu

li węgle te sę nie9ymetrycznie podstawione, częsteczka staje się chiral-ne. a więzanie, wokół którego następuje zahamowanie obrotu, nosi nazwę osi chiralności. Zwięzki daję się wtedy rozdzielić na dwa izomery konforma-cyjne optycznie czynne (atropoizomery), których trwałe konformacje sę na-przeroianległe o kęcie torsyjnym 90° i 270°.

Przykłady występowania atropoizomari i:

1. Pochodne bifenylu

0_oN NO.

90

180    270    360

kąt torsyjny

I    II

o